Zencefil Nedir?
Zencefil; Zingiberaceae bitki ailesinin bir üyesi olan, Asya’nın tropik iklim kuşağı altındaki bölgelerinde yetişen, keskin ve güçlü bir aroması bulunan, sindirimi kolaylaştıran, mide bulantısına iyi gelen bilimsel adı Zingiber Officinale olan bitkinin köküne verilen isimdir.
Yüzyıllardır mutfaklarda baharat olarak ve geleneksel tıpta kullanılan zencefilin antioksidan, anti-inflamatuar özellikleri vardır.
Zencefilin faydaları arasında; hazımsızlığa iyi gelmesi, ağrıları hafifletmesi, beyin sağlığını desteklemesi, kanser riskini azaltması, mide bulantısına iyi gelmesi, iltihap giderici olması, soğuk algınlığının öksürük, boğaz ağrısı gibi semptomlarına iyi gelmesi bulunur.
Mutfaklarda ağırlıklı olarak baharat olarak kullanılan zencefilin çayı da yaygın olarak tüketilir.
Zencefilin Besin Değerleri
1 çay kaşığı kurutulmuş zencefilin besin değerleri:
- Kalori: 6,
- Protein: 0 gram,
- Yağ: 1 gramdan az,
- Karbonhidrat: 1 gram,
- Lif: 1 gramdan az,
- Şeker: 0 gram.
Çeyrek fincan dilimlenmiş taze zencefilin besin değerleri:
- Kalori: 19,
- Protein: 1 gramdan az,
- Yağ: 1 gramdan az,
- Karbonhidrat: 4 gram,
- Lif: 1 gramdan az,
- Şeker: 0 gram.
Zencefilin Faydaları
Zencefilin faydaları: Hazımsızlığa iyi gelir, ağrılara iyi gelir, beyin sağlığına katkıda bulunur, kanser riskini azaltır, kan şekerinin düzenlenmesine katkıda bulunur, kilo vermeye destek olur, mide bulantısına iyi gelir, kolesterolü düşürür, kalp sağlığını destekler, öksürük ve boğaz ağrısına iyi gelir, adet ağrılarını hafifletir ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Kronik hastalıklarınız varsa zencefili nasıl ve ne miktarda tüketeceğinizi doktorunuza danışmalısınız.
Hazımsızlığa İyi Gelir
Birçok kişinin özellikle yemeklerden sonra yaşadığı hazımsızlığa karşı iyi gelebilen zencefil yaşanan ağrı ve rahatsızlığı rahatlatabilir. Zencefilin bu özelliği midedeki besinlerin boşalma sürecini kısaltmasından kaynaklanır. Bu durum, yapılan araştırmalarla da desteklenmiştir ve zencefil tüketiminin mide boşalma süresini yaklaşık yüzde 30 oranında hızlandırdığı ölçülmüştür.
Ağrılara İyi Gelir
Zencefilin yapısında gingerol adlı bir biyoaktif bileşik bulunur. Bu bileşik sayesinde zencefil, iltihabı azaltarak ağrı kesici etki gösterir. Bu etki özellikle taze zencefilde daha güçlüdür. Bir araştırmada taze zencefilin egzersiz sonrası yaşanan kas ağrılarını yaklaşık yüzde 25 oranında azalttığı ölçülmüştür. Zencefil tüketiminin kadınların adet ağrılarını azaltmada etkili olduğu da araştırmalarla tespit edilmiştir.
Beyin Sağlığına Katkıda Bulunur
Zencefil, yapısında bulunan antioksidanlar ve bileşikler sayesinde yaşlanmayla ortaya çıkan bilişsel sorunların giderilmesine katkıda bulunabilir. Beyin fonksiyonlarının gelişmesine yarayan zencefilin hafıza üzerinde de olumlu etkileri olduğu düşünülmektedir. 2012 yılında orta yaş grubundaki kadınlar üzerinde yapılan bir çalışma zencefilin bu katkılarını desteklemektedir.
Kanser Riskini Azaltır
Zencefilin güçlü antioksidan etkisi stresi azaltmada etkilidir. Stres ise vücuttaki toksik maddeler olan serbest radikallerin birikimini artırır. Serbest radikaller, kanser dahil olmak üzere birçok rahatsızlığa neden olabilir. Zencefil tüketimi vücudun serbest radikallerden kurtulmasına katkıda bulunarak kansere yakalanma ihtimalini azaltabilir. 2013 yılında yapılan bir araştırma ile kolorektal kanser riski taşıyan kişilere düzenli olarak zencefil verildi ve bu sürecin ardından deneklerin kolorektal yapısındaki olumsuzlukların azaldığı görüldü. Zencefilin bu olumlu etkilerinin yine yapısında bulunan gingerolden kaynaklandığı öngörülmektedir. Kolorektal kanserlerin dışında zencefilin mide-bağırsak, meme ve yumurtalık kanserlerinde de etkili olduğu düşünülmektedir. Kanser hastalarının zencefil tüketmeden önce hekimlerine danışmaları önerilir.
Kan Şekerinin Düzenlenmesine Katkıda Bulunur
Zencefilin yapısındaki gingerolün sağlığımıza bir diğer katkısı ise kan şekerinin dengelenmesine olan katkısıdır. Zencefilin Tip 2 diyabet üzerindeki olumlu etkileri 2015 yılında yapılan bir araştırma ile de desteklendi. Bu çalışmada Tip 2 diyabet sorunu olan 41 kişiye düzenli olarak zencefil tozu verildi. Araştırmanın sonuçlarına göre açlık kan şekerinde yüzde 12 oranında düşüş görüldü.
Kilo Vermeye Destek Olur
Düzenli olarak tüketilmesi halinde zencefil kilo vermeye de yardımcı olabilir. Bilindiği üzere diyabete sıklıkla yüksek kilo eşlik eder. 2016 ve 2019 yıllarında yapılan iki araştırma zencefilin kilo vermede etkili olabileceğini ortaya koymuştur. 2016 yılında obezite sorunu olan kadın hastalarla yapılan çalışmanın sonuçlarına göre zencefil hem vücut kitle endeksinin dengelenmesine hem de kan şekeri seviyesinin düşmesine katkıda bulunabilir. 2019 yılında yapılan araştırmanın sonuçlarına göre ise zencefil kilolu insanlarda yağ miktarının ve bel-kalça ölçülerinin azalmasına katkıda bulunabilmektedir. Zencefilin zayıflamaya yönelik etkilerinin enerji harcamasını artırmasından ve vücuttaki iltihabı azaltmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.
Mide Bulantısına İyi Gelir
Mide bulantılarına olumlu etkileri olan zencefil özellikle hamilelikte yaşanan mide bulantılarını hafifletebilir. Düzenli alınan zencefilin hamilelik sürecinde yaşanan mide bulantılarını azalttığı araştırmalarla da desteklenmiştir. Hamilelik süreci kadın sağlığı üzerinde pek çok değişikliğe neden olabileceği için hamilelerin bulantıya karşı zencefil tüketmeye başlamadan önce doktorlarına danışmaları önerilir. Zencefil, ameliyatlar sonrasında görülen mide bulantılarını da azaltabilir.
Kolesterolü Düşürür
Düzenli zencefil tüketimi kolesterolün düşmesine olumlu katkılarda bulunabilir. Yüksek kolesterol kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olduğu için zencefilin kalp sağlığı üzerinde de olumlu etkileri bulunur. Özellikle kötü kolesterol olarak da adlandırılan LDL’nin kalp sağlığına zararları vardır ve zencefil tüketimi kötü kolesterolün düşürülmesinde de etkilidir.
Kalp Sağlığını Destekler
Kan dolaşımını artırarak kalp sağlığını destekler ve yüksek tansiyon riskini azaltabilir.
Öksürük ve Boğaz Ağrısına İyi Gelir
Soğuk algınlığı ve grip semptomlarını hafifletir, öksürük ve boğaz ağrısını azaltır.
Adet Ağrılarını Hafifletir
Adet dönemindeki ağrıları hafifletebilir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Antioksidan özellikleri ile vücudu serbest radikallere karşı korur.
Zencefilin faydalarından yararlanmadan önce doktorunuza ya da diyetisyeninize danışmanız önerilir.
Zencefil Çayının Faydaları
Zencefil çayı özellikle hamilelikte sabahları yaşanan mide bulantılarına iyi gelir, Gaz ve şişkinliği önlemeye yardımcı olur, antioksidan içeriği sayesinde soğuk algınlığı ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlar, anti-inflamatuar özellikleri artrit ve kas ağrılarına iyi gelir, kalp sağlığını destekler.
Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?
Zencefil çayı hazırlamak için taze zencefili rendeleyerek ya da halkalar halinde doğrayarak kaynayan suya koyun. Ocakta 10 dakika tuttuktan sonra içime hazır hale gelir. İçmeden önce bal, limon, tarçın koyarak tadında değişiklikler yapabilirsiniz.
Zencefil Nasıl Tüketilir?
İnce dilimlenmiş veya rendelenmiş taze zencefil, salatalara veya yemeklere eklenerek, taze veya kurutulmuş zencefil kaynar suya eklenip çay haline getirilerek, kurutulmuş ve öğütülmüş zencefil, baharat olarak yemeklere eklenerek, zencefilin çıkarılarak, zencefil kapsülleri şeklinde ve taze zencefilin turşusu yapılarak tüketilebilir.
Zencefilin taze haliyle tüketilmesi faydalarını artırır. Tavuk ve balık yemeklerine özellikle yakışan zencefil damak tadına göre farklı yemeklerde de kullanılabilir.
Zencefilin Zararları
Zencefilin küçük miktarlarda tüketilmesi halinde önemli yan etkileri yoktur. Günlük 5 gramın üzerindeki tüketimi yan etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Zencefilin olası yan etkileri şöyle sıralanabilir:
- Ağızda tahriş,
- Mide sorunları ve bulantı,
- Gaz,
- Tansiyon düşüklüğü,
- Kan sulandırması nedeniyle kanama sorunu.
Zencefil tüketimi, kullanılan ilaçlara bağlı olarak farklı etkileşimlere neden olabilir. Bu nedenle ilaç kullanıyorsanız zencefil tüketimi konusunu doktorunuza danışmalısınız.
Zencefil Hakkında Sık Sorulan Sorular
Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?
Taze zencefili rendeleyerek ya da küçük parçalara bölerek kaynayan suya koyun ve ocakta 10 dakika bekletin. Daha sonra bal ekleyerek zencefil çayınızı içebilirsiniz.
Toz Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?
Toz zencefil kullanarak zencefil çayı yapmak için bir çay kaşığı toz zencefili bir bardak kaynar suya ekleyin. Beş dakika demlenmesini bekledikten sonra süzerek için.
Zencefil Nasıl Tüketilir?
Zencefil; çiğ şekilde, çayı demlenerek, toz halde, suyu çıkartılarak, toz hali yemeklere baharat olarak serpilerek, turşu yaparak tüketilir.
Zencefil Neye İyi Gelir?
Zencefil; mide bulantısına, sindirim sorunlarına, ağrıya, soğuk algınlığı belirtilerini gidermeye, adet ağrılarına iyi gelir
Zencefil Ne İşe Yarar?
Zencefil, mide bulantısını azaltır, sindirim sistemine iyi gelir, iltihap ve ağrıyı hafifleştir, öksürük ve boğaz ağrısına iyi gelir, kan şekerini düzenler.
Taze Zencefil Nasıl Tüketilir?
Taze zencefil, küçük parçalara bölünüp çiğ olarak salatalara katılarak tüketilir. Taze zencefil ayrıca çayı demlenerek veya suyu çıkarılarak da tüketilir.
Zencefilin Faydaları Nelerdir?
Hazımsızlığa iyi gelir, beyin sağlığına katkıda bulunur, kan şekerini düzenler, mide bulantısına iyi gelir, kalp sağlığını destekler, öksürük ve boğaz ağrısına iyi gelir, adet ağrılarını hafifletir.
Zencefil Zayıflatır mı?
Zencefil, metabolizmayı hızlandırarak fiziksel aktivite ile birlikte kilo vermede yardımcı olabilir.Toz Zencefil Nasıl Tüketilir?
Toz zencefil, yemeklere baharat şeklinde katılarak, çayı yapılarak, meyve sularına karıştırılarak, soslara katılarak, marinasyonlarda kullanılarak tüketilir.
Zencefil Öksürüğe İyi Gelir mi?
Ağrı giderici ve mikrop kırıcı özellikleri zencefil öksürüğe iyi gelir. Ayrıca boğaz ağrısını azaltır ve nefes almayı kolaylaştırır.
