Yalancı Menopoz Ne Demek?
Menopoz, kadınların adet periyodlarının sona erdiği doğal bir süreçtir. Yalancı menopoz ise bazı sağlık sorunlarını tedavi etmek için kullanılan ilaçların ya da diğer bazı tedavi yöntemlerinin etkisiyle adet döngüsünün bir süreliğine durdurulmasıdır. Yalancı menopozda yumurtalıklar işlevini bir süreliğine durdurur ve bu durum kalıcı değildir. Doğal menopoz kişiden kişiye değişmek ile beraber bazen 1 yıldan 5 yıla kadar kademeli olarak gelişirken yalancı menopozda tedavi ile ani bir adet kesilme sürecine girilir. Yalancı menopozun etkileri, uygulanan tedaviye ve yumurtalıklardaki hasarın miktarına göre bazen geçici bazen de kalıcı olabilir.
Yalancı Menopozun Sebepleri Nelerdir?
RADYASYON TEDAVİSİ
Yumurtalık, kolorektal veya rahim kanserleri benzeri sağlık sorunlarında uygulanan radyasyon tedavisi yumurtalıklara sıklıkla kalıcı ama bazen geçici olarak zarar verebilir. Bu durumda yalancı menopoz gelişebilir. Hormon seviyelerindeki ani değişim sonucu adet döngüsü geçici olarak durabilir. Uygulanan radyasyon tedavisinin miktarına göre menopoz kalıcı hale de gelebilir.
Menopozun kalıcı hale gelmesine neden olabilecek önemli etkenler şöyle sıralanır:
- İleri yaş,
- Yumurtalılara yakın bölgeye yapılan radyasyon tedavisi,
- Yüksek radyasyona maruz kalınması.
KEMOTERAPİ
Kansere karşı yapılan kemoterapi tedavilerinde hızlı bir şekilde bölünen kanser hücrelerinin yok edilmesi hedeflenir. Öte yandan yumurtalıkların da yapılarında hızla bölünen hücreler bulunur. Bu nedenle kemoterapi yumurtalıklara zarar verebilir. Kemoterapinin yalancı menopoza neden olması ilaç tedavisinin dozu ve kişinin yaşı ile yakından ilgilidir. Genç yaştakiler ve nispeten daha az seviyede kemoterapi gören kişilerde adet döngüsü geçici olarak dururken yüksek seviyede ilaç alan kişilerde menopoz kalıcı hale gelebilir. 30’lu yaşların altındaki kadınların yalancı menopoz yaşama ihtimali daha yaşlı kadınlara göre yüksektir. Tedavi sırasında 30 yaşında veya daha gençseniz, adet görmeye devam edebilir ve gelecekte doğal menopoza girebilirsiniz.
HORMON TEDAVİSİ
Meme kanseri ve bazı jinekolojik kanserlerin tedavisinde yararlanılan hormon tedavisi yalancı menopoza neden olan etkenlerden biridir. Bu tedavi yönteminde büyümek için hormonlardan yararlanan kanserleri durdurabilmek için yumurtalıkları geçici olarak durdurmaya yarayan ilaçlar kullanılır. Bu ilaçların etkisiyle adet döngüsü bir süreliğine durur. İlaç tedavisi tamamlandıktan sonra adet döngüsü yeniden normale dönmeye başlar. Yine yaşa ve kullanılan ilaçların miktarına göre yalancı menopozun kalıcı menopoza dönüşme ihtimali vardır. Yaşı genç olanlar ve daha az ilaç kullanan kadınlarda normal adet döngüsünün başlama ihtimali daha yüksektir.
Yalancı Menopoz Belirtileri Nelerdir?
Yalancı menopoz belirtileri normal menopoz ile benzerdir ancak yalancı menopozun etkileri hızlı bir şekilde ortaya çıkar ve normal menopoza göre çok daha şiddetli yaşanır.
Yalancı menopoz belirtilerini şöyle sıralayabiliriz:
- Sıcak basması,
- Vajinal kuruluk,
- Vajinal, mesane enfeksiyonları,
- Gece terlemesi,
- Ruh hali değişimleri,
- Uyku sorunları,
- Kilo artışı,
- Ağrı ve sızılar
- Saç dökülmesi,
- Cilt kuruluğu.