Ev Yapımı Elma Sirkesi Tarifi
Description: Asırlardır mutfaklarımızda yer alan sirkenin ağırlık kontrolünden kan şekeri dengesini sağlamaya kadar pek çok faydalı etkisi bulunur.
Sirke, dünya genelinde pek çok ülkede olduğu gibi ülkemiz mutfak kültürünün de olmazsa olmazları arasında yer alır. Sirkenin kullanım amacı tıpkı turşu yapımında olduğu gibi besinleri koruyarak kullanım süresini uzatmaktır. Aynı zamanda yemeklere ve salatalara lezzet vermek amacıyla da kullanılır. Köklü bir tarihe sahip olan sirkenin kullanımı Asurlular, Sümerlilere kadar uzanarak yaklaşık 10.000 yıl öncesine dayanıyor. Sirkenin tıbbın kurucusu Hipokrat tarafından da enfeksiyonların giderilmesinde yaygın olarak kullanıldığı biliniyor.
Karbonhidrat kaynağı olan birçok üründen yapılabilen sirke yoğun asit içeren meyve çeşitlerinden fermantasyon ile üretildiği gibi yapılan meyve çeşidine göre değişkenlik gösterir.
Yemeklerimizde, salatalarımızda lezzet unsuru olarak kullanılan sirkenin antibakteriyel özelliği, antioksidan aktivitesi, kan basıncını düşürmesi, anti-diyabetik ve ağırlık kontrolüne olan etkisi ile birçok olumlu sağlık etkileri bulunur.
Sirkenin yapımında basit bir kimyasal süreç yaşanır. Önce karbonhidrat içeren bir meyve ya da tahıl fermente edilerek alkol açığa çıkarılır. Daha sonra bu sıvı bir kez daha fermente edilerek asidik bir yapıya dönüşür ve tüketime hazır hale gelir.
Yıllardır mutfak ve sofralarımızın baş köşesinde yer alan sirkenin olumlu sağlık etkileri yaklaşık 10 bin yıl öncesine kadar dayanır. Gelelim sirke neye iyi gelir sorusunun yanıtına…
Kötü Kolesterolü Düşürebilir: Düzenli olarak sirke tüketmenin LDL- kolesterol ile trigliserid seviyesini düşürdüğü düşünülmektedir. Sirke bu özelliği sayesinde kalp ve damar sağlığının korunmasına katkıda bulunabilir.
Kan Şekerini Düzenleyebilir: Düzenli olarak tüketilen az miktarda sirke kan şekerini ve insülin seviyesini düzenlemeye katkıda bulunabilir. Yapılan bir çalışmanın sonucunda sirkenin kandaki glikoz ve insülin oranını baskılayarak düzenlediği görülmüş; yemeklerden sonra glukoz konsantrasyonunu düşürdüğü sonucuna varılmış.
Yüksek Tansiyona İyi Gelebilir: Laboratuar farelerinde yapılan çalışmaya göre sirke tüketiminin tansiyonu düşürücü etki gösterdiği bildirilmiş. Sirkenin farklı aromalarıyla yemeklerde lezzet arttırıcı olarak kullanılması, bireylerin tuz tüketimini azaltmaya yardımcı olarak tansiyonu düşürmeye dolaylı bir etki sağlayabilir.
İştahı Baskılayarak Ağırlık Kontrolü Sağlayabilir: Sirke tüketiminin iştahı baskıladığı düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar, sirkenin içerisinde bulunan asetik asitin mide boşalmasını geciktirici etkisinin olduğunu ve metabolizma hızını arttırdığını gösteriyor. İştah kontrolünün sağlanması, besinlerin daha uzun süre midede kalması ve metabolizma hızının artması besin alımını azaltarak ağırlık kontrolünü destekler. Sirke tüketiminin vücut yağ oranında azalmaya neden olduğunu gösteren çalışmalar mevcut olup; obezite ile ilişkisini inceleyen çalışmalar ise yetersizdir.
Tümörlere Karşı Etkili Olabilir: Sirke oksidatif strese karşı sentezlenen polifenollerin kaynağı olup; antioksidan etkisiyle kanser riskini azaltabilir. Kanserojen maddelerin hücrelere verdiği hasarın tamirini ve hücre yenilenmesini destekler. Laboratuar fareleri üzerinde yapılan bir çalışmaya göre sirkeli su ile beslenen farelerin sirkeli suyla beslenmeyen farelere kıyasla daha küçük tümör hücrelerine sahip olduğu bildirilmiş.
Bağırsak Sağlığınızı Koruyabilir: Bilindiği üzere sirke mayalı bir besindir. Mayalanma ile açığa çıkan antioksidanlar gibi yararlı bileşikler sirkenin bağırsak dostu besinler arasında sayılmasına katkıda bulunur. Bu nedenle sirke bağırsak florasını kuvvetlendirerek bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olur. Böylece daha az sağlık sorunu yaşamamızı sağlar.
Cilt Sağlığına İyi Gelebilir: Sirkenin antibakteriyel özelliği bulunmaktadır. Bu özelliği sayesinde sirke suyla seyreltilerek kullanıldığında bakterilere karşı etkili olabilir, cilt enfeksiyonlarını önleyebilir, kepek ve kafa derisindeki kaşıntılara iyi gelebilir. Ancak kuru ve hassas bir cildiniz varsa sirkeyi dikkatli kullanmakta fayda var. Sirke kullanımı sonucu cildiniz tahriş olabilir.
Ev Yapımı Elma Sirkesi Tarifi
- 1 çay bardağı nohut
- 1 kg elma
- 1 lt su
- 1 yemek kaşığı kaya tuzu
- 2 yemek kaşığı bal
Cam kavazonuzu yıkayıp iyice kurulayın. 1 litre suyu kavanoza doldurun. Önceden yıkayıp kuruttuğunuz elmaları bıçakla dörde bölün. Çekirdeklerini çıkardıktan sonra kavanozdaki suyun içerisine koyun. Üzerine 1 yemek kaşığı bal ve nohutları ekleyerek kaşıkla iyice karıştırın. Kavanozun ağzına tülbent yerleştirerek bir ip ya da paket lastiği ile tülbenti sabitleyin. Hazırladığınız karışımı karanlık bir yere koyun. 20 gün boyunca iki günde bir olmak üzere tahta kaşıkla karıştırın. Her seferinde kavanozun ağzını tülbentle yeniden sabitleyin. 20 gün dolduktan sonra karışımınızı aynı yerde hiç karıştırmadan 20 gün daha tutarak mayalanmasını sağlayın. Kavanozun üzerinde bu süre zarfında sirke anası adlı tabaka oluştuğunu göreceksiniz. Bu tabakayı kavanozdan çıkartın. Kavanozdaki meyveleri süzerek çıkarın. Sirkeyi tekrar kavanoza döktükten sonra kalan balınızı ve kaya tuzunuzu ekleyin. Kavanozun ağzını tülbent ile kapatarak 20 gün daha bekletin. 20 günün ardından sirkeniz kullanıma hazır olacak.
*** Sirke zengin bir vitamin ve mineral kaynağıdır. Antioksidan özelliği güçlüdür. Yapısında yüzde 4-7 asetik asit, yüzde 93-96 su bulunur. Yaygın olarak tercih edilen elma sirkesi; fenolik bileşiklerden, pektin, organik asitler, antioksidanlar ve vitamin/minerallerden zengindir.
Sirke Tüketirken Bunlara Dikkat!
- Öncelikle sağlığınıza katkıda bulunmak için düzenli olarak sirke tüketimine kararı vermeden önce doktorunuza veya beslenme ve diyet uzmanlarınıza danışmalısınız. Her besinde olduğu gibi sirke tüketiminde de aşırıya kaçmak ya da mevcut sağlık riskleriniz varken sirke tüketmek sakıncalı olabilir.
- Sirke tüketimi hipoglisemiye neden olabilir. Özellikle kan şekeri düşük seyreden bireylerin bu konuda çok dikkatli olması gerekir.
- Sirke asidik bir yapıya sahip olduğu için dişlerinizin çürümesine, diş minenizin aşınmasına neden olabilir.
- Cilt enfeksiyonuna karşı kullanılırken aşırıya kaçılması halinde cildinize zarar verebilir.
- Sirkeye karşı bir alerjiniz varsa, sirke kullanımı sonucu vücudunuzda olumsuz belirtiler gözlemliyorsanız doktora danışarak gerekli testleri yaptırmakta fayda var.
- Mide hassasiyeti, reflü ve ülseri olan bireylerin sirke tüketiminde dikkatli olmaları gerekir.
- Marketlerde satılan birçok sirke çeşidi raf ömrünü korumak için pastörize edildikten sonra yararlı etkilerini kaybedebilir. Bu sebeple sirke alırken ve tüketiminden önce sirkenizin organik ve yüzde 100 doğal olmasına özen gösterin.
