Pırasanın Faydaları
Lezzetiyle soğana benzetilen pırasa, Türk mutfağında daha çok zeytinyağlı yemeğiyle bilinir. Pırasaya yapılan soğan yakıştırması aslında yanlış değil. Pırasa, soğan ve sarımsak ile Alliaceae familyasından gelir. Kokuları ile dikkat çeken bu sebzeler çiğ ve pişirilerek tüketilme özelliğine sahiptir. Pırasaya keskin tadını ve aromasını veren yüksek sülfür bileşiğidir. Pırasa, vücudu kanserden korumadan inflamasyondan uzak tutmaya kadar pek çok faydası olan bir besindir. Vitamin ve mineral zengini bu sebze, allium sebze cinsidir. Hem yaprakları yani yeşil kısımları hem de baş yani beyaz kısmı yenir.
“Pırasanın faydaları nelerdir?” diye düşünüldüğünde ilk olarak akla kilo vermeye yardımcı olduğu gelir. Bu, son derece olağan. Çünkü pırasa kalori bakımında düşüktür. 100 gramı 61 kalori olan pırasa, bu nedenle diyet listelerine güvenle eklenir. 100 gram pırasanın besin değerleri şöyledir:
- 14.2 gram karbonhidrat
- 1.5 gram protein
- 0.3 gram yağ
- 1.8 gram lif
- 1666
- 12 miligram C vitamini
- 0.5 miligram manganez
- 0.2 miligram B6 vitamini
- 2.1 miligram demir
- 28 miligram magnezyum
- 59 miligram kalsiyum
Besleyici olan pırasanın faydaları şöyle açıklanabilir:
Kanseri Önlemeye Destek Olabilir
Pırasanın kanseri önlemede büyük bir destekçi olduğu bu sebzenin hala en çok araştırılan faydalarından biridir. Pırasadaki bileşenlerden biri olan inülinin bitkilerde enerji depolanmasını sağladığı ve nişasta gibi karbonhidratların yerine geçtiği bilinir. İnülinin DNA’yı mutasyonlara karşı koruyarak bu sayede kansere engel olduğu belirtilir. Ayrıca allium cinsi sebzelerin tüketilmesinin prostat kanserinden korunmada etkili olduğu söylenir. Yine sülfenik asit üreten allisin içeriği, vücudun kansere neden olan serbest radikallerin yayılmasını nötralize eder. Kaempferol içeriği ise vücuttaki oksidatif stresi azaltan bir antioksidandır.
Kalp Sağlığına Katkıda Bulunur
Pırasadaki flavonoidler, kalp hastalıkları riskini düşürmeye yardımcı olur. Flavonoidler, tansiyon ve kolesterol seviyeleri üzerinde olumlu etkiler yaratır. Burada yine kaempferolün etkisi vardır. Folat içeriği pırasayı, kalp sağlığı için faydalı bir besin yapmaya yetebilir. Folat, kandaki homosistein seviyesini düşürerek kalp krizi ve felç gibi risklerinin önlenmesinde etkilidir. Polifenol de içeren pırasa bu içeriğiyle kan damarlarını ve hücreleri oksidatif hasardan korur. Böylelikle kalp sağlığını korumaya destek olur. Kükürtlü içerikli bir sebze olan pırasa, kolesterol seviyelerinde de iyileşme sağlayabilir.
Sağlıklı Hamileliğe Katkıda Bulunur
Folat, sağlıklı bir hamileliğin de olmazsa olmazı. DNA emilimine ve hücre bölünmesine yardımcı olan folat, düşük riskini düşürerek doğum kusurlarının önüne geçilmesini sağlamada destekçidir. Allium sebzeleri ve meyveleri erken doğum riskini düşürebilir.
Kan Şekerini Düşürebilir
Araştırmalar, pırasanın içerdiği kükürt ve flavonoidlerle yüksek kan şekerini düşürmede iyi bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor. Yapısında bulunan yüksek lif içeriği sayesinde de kan şekerinin yükselmesine öğünlerde engel olur. Ayrıca antioksidanlar da beta hücreleri ve pankreası serbest radikallere karşı korur. Böylece oksidatif stres azalırken diyabetik sorunların ortaya çıkmasının engellenmesine yardımcı olabilir.
Kilo Vermeye Yardımcı Olur
Pırasanın düşük kalorili ile diyet dostu bir sebze olduğu kolaylıkla söylenebilir. Pırasa, uzun süre tokluk sağlar. Çiğ pırasanın faydaları dendiğinde bu özelliği daha çok öne çıkar. Çünkü pırasanın çiğ olarak tüketildiğinde daha uzun süre tok tuttuğu düşünülür. Yüksek lifli gıdaların tüketilmesi sindirimi daha uzun sürse de çabuk acıkmanın önüne geçer. Lif içeriği ayrıca metabolizmayı güçlendirir, kalori yakılmasını artırır ve enerji seviyelerini korur.
Bağırsak Sağlığına İyi Gelir
Lifli besinler, bağırsaktaki faydalı bakterileri besleyen prebiyotikler açısından zengindir. Prebiyotikler bilindiği üzere probiyotik denen sağlıklı bakterilerin yaşamı için elzemdir. Prebiyotikler ayrıca besin emilimini artırırarak da sağlığa önemli bir katkıda bulunur. Yine pırasa, geçirgen bağırsak ya da sızıntılı bağırsak olarak bilinen bağırsak sendromunda iltihabı azaltmada yardımcı olur. Ayrıca kabızlık gibi sorunları da yüksek lifli gıdalarla da tedavi etmek mümkündür.
Enfeksiyona Karşı Savaşır
Pırasanın antiseptik etki yaratarak vücuttaki inflamasyonu tedavi edici etkisi olduğu bilinir. Pırasadaki A vitamininin de yine oksijen taşıyan ve enfeksiyonla savaşan kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin gelişimini desteklediği unutulmamalıdır.
Cildi Yenilemeye Yardımcı Olur
Vücutta A vitaminine dönüşen, bir başka deyişle A vitamininin öncül formu beta-karoten pırasada yer alan pigmenttir. A vitamini, hücresel yenilenmeyi sağlar ve cildi temizler.
Kemeik Erimesine İyi Gelebilir
K vitamini zengini pırasa, osteoporoz (kemik erimesi) karşısında da güçlü bir savaşçıdır. Araştırmalar, K vitamininin kemikleri güçlendirdiği ve kalça kırığı gibi kemik erimesiyle oluşabilen riskleri düşürdüğü söylüyor.
Göz Sağlığını Korur
Pırasa, lutein ve zeaksantin olmak üzere iki karotenoid içerir. Karotenoidler, vücutta retinole yani A vitaminine dönüşürler ve retinada pigment oluştururlar. Bunlar gözleri korur ve düşük ışıkta bile görmeyi sağlar. Yaşa bağlı makula dejenerasyonu yani sarı nokta hastalığı ve katarakttan korunmada etkilidirler.
Böbrek Sorunu Olanlar Dikkat!
Pırasa, oksalat içeren bir sebze olarak safra kesesi veya böbrek sorunları kişiler için aşırı tüketilmesi problem olabilir. Çünkü bu kişilerin vücut sıvılarında oksalat birikmesi mevcut durumunda sorunlara yol açabilir. Böbrek ve safra kesesi sorunları yaşayanlar pırasa tüketmeden önce mutlaka doktora danışmalıdır.
