Balığın 12 faydası
Balık sağlıklı ve dengeli bu beslenmede önemli rolü olan bir besin. Vücudun solunum ile sindirim gibi yaşamsal faaliyetlerinin devamlılığını sağlayan proteinden zengin olan balık, bağışıklık sistemini destekleyen ve göz sağlığını koruyan A vitamini, kalsiyumun kemiklere yerleşmesini sağlayan D vitamini ile kanın pıhtılaşmasında görevli K vitamini de içerir. Balık bu vitaminlere ek olarak B grubu vitaminleri B6 ve B12 yönünden de zengin. Ayrıca iyot, selenyum, magnezyum, fosfor ve çinko mineralleri açısından iyi bir kaynak olarak bilinir. Ancak balığı bu kadar değerli yapan sadece protein, vitamin ve minerallerden zengin oluşu değil. Balık aynı zamanda omega 3 yağ asitlerinin en önemli kaynağı.
1. Kolesterole karşı önlem
Yapılan çalışmalar, balık tüketimindeki her 20 gramlık artışın kalp damar hastalıklarının oluşma riskini yüzde 7 oranında azalttığını gösteriyor. İçerdiği EPA (eikosapantoenoik) ve yağ asidi olan dokosaheksaenoik asit (DHA) sayesinde özellikle kötü kolesterol LDL’nin düşmesini sağlayarak, damarlarda pıhtı oluşmasını ve buna bağlı gelişen felç riskini önler.
2. Güçlü akciğerler için
Yine yapılan birkaç çalışmada balık tüketiminin akciğerleri korumaya yardımcı olabileceği kaydedilmiş. Özellikle çocuklarda astım belirtilerinin azalmasının yanı sıra astımın önlenmesinde de yardımcı olabileceğine dair bulgular saptanmış. Yeterli miktarda balık tüketen kişilerde yeterli miktarda tüketmeyenlere nazaran, yaşlandıkça akciğerlerin daha sağlıklı ve güçlü olduğu kanıtlanmış.
3. Doymamış yağı sayesinde diyabet düşmanı
İçeriğindeki çoklu doymamış yağ asitleri sayesinde, diyabeti olmayan kişilerde insülin direncini azaltarak diyabet görülme riskini azaltır. Balığın diyabeti olanlarda da inflamasyon (iltihap) görülme olasılığını düşürdüğüne dikkat çekilir.
4. Gripten korur
İçeriğindeki çoklu doymamış yağ asitleri kolon, prostat ve meme kanseri gibi kanser türlerine karşı koruyucu etki gösterir. Omega 3’ler anti-inflamatuar özelliğe sahiptir. Yani vücudun virüs, bakteri, parazit gibi enfeksiyonlara karşı direncini artırarak bağışıklık sistemini güçlendirir. Dolayısıyla kış mevsiminde gripten korunmada da etkili olur.
5. Omega 3 ile unutkanlığa karşı hücreleri uyarır
Beyin yapısının yüzde 60’ı yağlardan oluşur. Balık beynin gri bölgesinde bulunan DHA kaynağı. DHA beyin sinyallerinin iletimi için gerekli olan beyin hücre zarları için yaşamsal önem taşır. Omega 3 yağ asitleri özellikle DHA beyin hücreleri arasındaki iletişimi artırır. Bu şekilde unutkanlık, bunama ve diğer nörolojik hastalıklara karşı koruyucu olabilir. Ayrıca DHA sayesinde özellikle çocuklarda dikkat eksikliği, konsantrasyon bozukluğu gibi durumların giderildiği, okuma becerilerinde de artış sağlandığı belirtilir.
6. Bağırsaklar balıkla mutlu olur
Omega 3’ün özellikle kalın bağırsak kanserine karşı koruyucu olduğu tespit edilmiş. Ayrıca yapılan bir çalışmada yeterli omega 3 tüketen kişilerde kalın bağırsak kanserine bağlı ölüm riskinin yüzde 59 oranında azaldığı ortaya konmuş. Bunların yanı sıra omege 3’ün ülseratif kolit ve crohn hastalığı gibi bağırsak hastalıklarına karşı koruyucu etkiye sahip olduğu ve bağırsakta iltihap görülme sıklığını azalttığı bilinir.
7. Keskin gözler için…
Omega 3 yağ asitlerinin görsel gelişim ve retina sağlığı açısından önemli olduğu bilinir. Özellikle retinanın bozulması ve görüşün bulanıklaşmasına neden olabilecek göz hastalıklarına karşı koruyucu etki gösterir. Araştırmalar, yeterli balık ve omega 3 yağ asitleri tüketen kişilerde göz hastalığı oluşma riskinin tüketmeyenlere göre daha az olduğunu gösteriyor.
8. Eklemleriniz yaşlanmasın
Balık tüketimi özellikle iltihaplı eklem hastalıklarına karşı koruyucu etki gösterir. İçerdiği omega 3 yağ asitleri sayesinde anti-inflamuar özelliğe sahip ve bağışıklık sistemini destekleyerek vücutta inflamasyon oluşumunu önler. Bu sayede de romatoid artrit, osteoartrit gibi eklem hastalıklarının görülme sıklığını azaltır.
9. Egzama ya da sedef hastalığınız varsa…
Yapılan bazı çalışmalar, balığın sedef hastalığı ve egzama gibi deri hastalıklarının da önlenmesine yardımcı olabileceğini gösteriyor.
10. Cilde esneklik verir
Protein açısından oldukça zengin bir kaynak. İçerdiği protein sayesinde cilde esneklik sağlayan kollajen dokusunu destekleyerek yaşlanmaya karşı direnci artırır. Hem kollajen dokusunu desteklemesi hem de hücre yapısını koruması sayesinde kırışıkların oluşumunu azaltmaya ve cildin yaşlanmasını geciktirmeye yardımcı olur. Bunun yanı sıra güneşin zararlı ışınlarına karşı cildin bağışıklık sistemini destekleyerek UV ışınlarına karşı koruyucu kalkan oluşturur.
11. Daha canlı ve parlak saçlar
Hem içerdiği protein hem vitamin ile mineraller sayesinde saçların uzamasını kolaylaştırır ve saçları güçlendirir. Ayrıca içerdiği omega 3 yağ asitleri sayesinde saçların kurumasını ve yıpranmasını önleyerek canlı ve parlak görünüme sahip olmalarını sağlar.
12. Haftada 2-3 gün balık
Vücudumuzdaki tüm hücre zarlarının yapısı yağ asitlerinden oluşur. Bu yağ asitlerinin büyük çoğunluğu ise omega 3 yağ asitleridir. Serotonin, dopamin, noradrenalin gibi kimyasallar beyindeki sinir hücreleri arasındaki iletişimden sorumlu maddeler. İki sinir hücresinin birbiriyle bağlantı kurduğu noktada sinir iletiminde bozukluk yaşanırsa kişinin duygusal durumunda da bozulmalar meydana gelebilir. Bu kimyasalların dengesindeki bozulmanın, özellikle de serotonin azalmasının depresyon belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olduğu düşünülür. Çoklu doymamış yağ asitleri vücuttaki diğer hücre zarlarının yapısında olduğu gibi, beyin hücre zarlarının yapısında da bulunur. Bu yüzden eksikliği de hücre membran (zar) yapısında bozulmalara neden olarak, sinir iletiminde aksamalara sebebiyet verebilir. Depresyondan korunmada haftada 2-3 gün balık tüketmek oldukça önem taşır.
Fırında balık
Sağlıklı beslenmede önemli yeri olan balığın faydaları saymakla bitmez. Peki ama bu lezzeti nasıl tüketmeliyiz? Elbette balığın sağladığı faydalardan yararlanmak istiyorsak kızartmadan uzak durmamız gerekir. Çünkü balığı kızartmak hem besin değerinin azalmasına hem de kanserojen maddelerin oluşmasına neden olacağından ızgara, fırında veya buharda pişirerek tüketilmesinde fayda var.
