Obez çocuklar yetişkinlikte de obez olabiliyor
Obezite tüm dünyada görülen yaygın bir sorun. Üstelik obeziteye sadece yetişkinler değil, çocuklar da yakalanabilir. Aşırı kilo sorunu olan çocuklar gelecekte de obezite sorunu yaşama riski ile karşı karşıya. Bu nedenle tedavilerinin erken yapılması büyük önem taşır. Araştırmalara göre Türkiye’de çocukluk çağı obezitesi tüm çocuklarda yüzde 6.5, fazla kilolu çocukların oranı ise yüzde 6.5’e ulaştı.
Obezite nedir?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından obezite; sağlığı bozacak ölçüde yağ dokularında anormal veya aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanır. Özellikle okul çağındaki ve ergen çocuklarda endişe verici boyutlara oluşan fazla kilo ve obezite, ileride gelişebilecek diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar açısından da önemli bir risk oluşturur. Çocuklardaki obezite artışında genetik yatkınlığın yanında, beslenme alışkanlığının hazır yiyeceklere kayması, ayaküstü tüketilen fast food besinlerin fazla yenmesi ve fiziksel aktivite azlığı en güçlü nedenler olarak öne çıkar.
Obezitenin neden olduğu hastalıklar
Obez çocukların çok büyük oranda obez erişkinler olarak hayatlarına devam eder ve bu nedenle de birçok hastalık açısından riskleri artar. Obezite, çocukluk çağındaki kalp-damar hastalıkları, tip 2 diyabetin yanı sıra, ortopedik problemler, zihinsel bozukluklar, okul başarısında düşme ve kendine güvensizliğin gelişiminde de önemli bir oynar. Obezite ve fazla kilo, önlenebilir sağlık riskleri arasında ilk sıralarda yer alır. Ayrıca bu problemi olan çocuklar yaşadıkları psikolojik sorunlar nedeniyle ilerde özgüven eksikliği ve uyumsuzluk problemi ile de yüzleşmek zorunda kalabilir.
Obezite hesaplama
Çocuklarda obezitenin varlığının tespiti için, yaş ve cinse göre hazırlanan Vücut Kitle İndeksi (VKİ) persentil eğrileri kullanılır. Çocuğun gelişimi ve boy, kilo oranı hekim ve diyetisyenler tarafından bu persentil eğrileri üzerinden takip edilir. Persentil eğrilerine göre; çocuğun durumu 85-95 persentilde ise fazla kilolu, 95 persentilden büyük ise obezite sorunlu olarak sınıflandırılır. Bununla birlikte yaşa ve boya göre ağırlık, deri kıvrım kalınlığının ölçümü ve içerdiği yağ bakımından vücut kompozisyonu da kullanılan diğer tanı yöntemleri arasında yer alır.
Motivasyonu için…
Çocuklarda kilo kaybının sağlanması için kalori kısıtlaması ve egzersizin bir arada yürütüldüğü bir yaklaşım gerekir. Ebeveynlerin çocukların motivasyonunu artırıcı ve destekleyici cümlelerle onların yanında olduklarını hissettirmeleri gerekir. Zayıflamasını sağlamak uğruna bilinçsizce uygulanacak düşük kalorili diyetler çocukların büyüme ve gelişmesini olumsuz etkiler. Bu nedenle, diyetisyen ile işbirliği içinde çocuğa sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak önemli.
Kilo vermesi için nasıl bir yol izlenmeli?
Sağlıklı büyümenin devam edebilmesi ve gerekli besin ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için diyetle birlikte haftada 0.5 kg verilmesi amaçlanır. Çocuğun normal ihtiyaçlarını karşılayacak olan toplam kalori ana ve ara öğünlere bölünerek verilir. Hem kilo vermenin hem de uzun dönemde verilen kilonun korunabilmesi için mutlaka çocuğun egzersiz yapması gerekir. Haftada en az üç kez ve 30 dakikalık egzersiz başlangıçta yeterlidir. Egzersizin yoğunluğu ve süresinin de yavaş yavaş artırılması gerekir.
Rol model ebeveynler
Çocukları obeziteden korumak için öncelikli ebeveynlerin kendilerini koruyarak çocuklarına örnek olmaları gerekir. Çocuğunuza gözlem yoluyla öğretecekleriniz, çocuğunuzun beslenme davranışının oluşmasında anahtar rol oynar. Dolayısıyla fiziksel aktivite içeren yaşam sürmeniz, sağlıklı beslenmeniz rol model olduğunuz çocuklarınızın geleceği için çok önemli.
