Mide ve Sindirim Sistemi Hakkında Merak Edilenler
Yemeklerden sonra, stresli zamanlarınızda ya da bazı besinleri tükettikten sonra mide ağrısı mı çekiyorsunuz? Mide sağlığınızı korumak için ne yapıyorsunuz? Ağrıdığında ilaç alıp geçiştirme hatasına düşmeyin. Herhangi bir mide şikayetiniz varsa öncelikle doktora gidin. Mide şikayeti yaşadığınızda aklınıza bazı sorular geliyor ve cevabını mı arıyorsunuz? İşte mide sağlığına ilişkin akla gelen sorular ve cevapları…
1. Endoskopi Nasıl Uygulanır?
Endoskopi, vücuttaki bir bölge ya da organın özel aletler ve minik kameralar ile incelenmesidir. Yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağının bu yolla incelenmesine de ‘üst sindirim sistemi endoskopisi’ veya ‘gastroskopi’ denilir. Bu işlem 8 ya da 10 saatlik bir açlık evresinden sonra yapılır. İşlemden önce kişiye damardan uyku ilacı verilir ve ağızdan girilir. İşlem 5-6 dakika sürer. Kişi uyku ilacıyla uyutulduğu için anesteziden daha çabuk uyanır ama ilacın etkisi birkaç saat devam edebilir.
2. Dispepsi Nedir, Belirtileri Nelerdir?
Dispepsi, üst gastrointestinal (sindirim sitemi) sisteme ait olduğu düşünülen karın ağrısı, huzursuzluk, erken doyma, şişkinlik, bulantı, kusma, geğirme, artmış bağırsak gazı gibi yakınmaların belli aralıklarla veya sürekli olarak görülmesi şeklinde tanımlanır. Gastroenteroloji polikliniklerinde dispepsi şikayeti ile gelen yüzde 40-60 civarında kişi bulunur. Bu hastalığın, midenin içini saran zarda (mukozada) dispepsiyi açıklayacak yapısal bir bozukluktan çok fonksiyonel bir bozukluğa bağlı ortaya çıktığı düşünülür ve bu tabloya da ‘fonksiyonel dispepsi’ denir. Tedavi için kişiye mide asidini baskılayıcı, düzenleyici, probiyotikler ve bazen antidepresanlar verilir. Kişi yakın takibe alınıp kontrollere çağrılır. Yakınmalar tedavi ile 4-6 hafta içinde rahatlamıyorsa, endoskopi, gaita testleri, karın ultrasonu gibi ileri tetkikler istenir.
3. Mide Hastalıkları Neden Olur?
Gastrit, ülser, reflü gibi hastalıklar en sık karşılaşılan sindirim sorunları arasında yer alıyor. Bu sorunların oluşmasına ise sindirim sistemini koruyan bariyer tabakanın bütünlüğünün bozulması neden olur. Alerjenler, işlenmiş ürünlerin tüketilmesi ve kirli sular nedeniyle artan asit salgısı ve midede var olan helikobakter pilori mikrobu, mide tabakasının bozulmasında büyük rol oynar.
4. Mide Hastalıkları Açısından Kimler Risk Altındadır?
Ailesinde mide rahatsızlıkları ve mide kanseri bulunanlar, fazla kilosu olanlar, kan grubu A veya 0 olanlar, helikobakter pilori mikrobu bulunanlar, stres altındakiler, sigara içenler, başka hastalıkları nedeniyle ağrı kesici ve romatizma ilaçları kullananlar, fazla tuz ve et tüketenler, sebze ve meyveden fakir beslenenler riskli grupta yer alır.
5. Kış Mevsiminde Mide-Bağırsak Hastalıkları Artar mı?
Kışın geceler yazlara göre daha uzun olduğundan insanlar oturarak veya çok geç vakitlere kadar ekran karşısında zaman harcar. Televizyon karşısında otururken atıştırmalıklar tüketilir. Bu nedenle de reflüye bir zemin hazırlanmış olur. Çünkü reflüden korunmak için yatmadan önce en az üç saat hiçbir şey yememek gerekir. Ayrıca kışın mevsim enfeksiyonları nedeniyle antibiyotikler çok sık kullanılır. Bunların sindirim sistemi üzerinde yan etkileri vardır. Özellikle kış sonlarına doğru hemorajik kolit denilen bir özel problem görülebilir. Ayrıca bu antibiyotiklere bağlı ishaller de görülebilir. Özellikle ileri yaştaki kişilerin ağrı kesici hapları kullanımında kas, iskelet sistemi ağrıları, romatizmal hastalıklar, kırık ve çıkıklar sebebiyle artış olur. Bu ilaçlara bağlı mide ve bağırsak kanamaları çok sık karşılaşılan problemlerden biridir. Bu tür ağrı kesici kullanan kişilerin mutlaka yanında mide koruyucu bir ilaç almaları şarttır.