Kurban Bayramı’nda et yerken dikkat etmeniz gerekenler
Sağlıklı beslenme için proteine de ihtiyaç duyarız. Sağlıklı tabaklar hazırlamak için sebze ve tahıla ağırlık veriyor olabilirsiniz; ama tabağınızda yer açmanız gereken bir besin grubu daha var. Protein ve demir ihtiyacınızı karşılayan bu besin grubu; ettir. Et ihtiyacınızı kırmızı etten karşılıyorsanız Kurban Bayram’ının sizin için daha büyük önemi vardır. Kırmızı et hiç kuşkusuz içerdiği kaliteli protein, demir, çinko, selenyum, manganez gibi mineraller; B12, B6 vitaminleriyle sağlıklı beslenmenin olmazsa olmazlarının başında gelir. Ancak her zaman olduğu gibi Kurban Bayramı’nda da et tüketimine dikkat etmek çok önemli. Çünkü bayramda aşırı miktarda tüketilen, yağlı tarafları tercih edilen ve uygun koşullarda pişirilmeyen kurban eti özellikle kalp hastalarında damar tıkanıklığını artırır, hatta kalp krizini tetikleyebilir. Ayrıca etin aşırı tüketimi sindirimi güçleştirdiği için özellikle midesiyle sorun yaşayan kişilerde; reflü, hazımsızlık ve kabızlık gibi problemler ortaya çıkabilir. Kurban Bayramı’nda gelişebilecek bir diğer tehlike ise besin zehirlenmeleri. Bayramda sağlığınızdan olmamanız için et tüketiminde bazı noktalara dikkat edin.
Kurban eti tüketiminde kriter nedir?
Kurban etini, kesimin hemen sonrasında değil, buzdolabında en az 24 saat beklettikten sonra tüketin. Aksi halde kurban eti sert olacağı için hazımsızlık sorunları gelişebilir. Ayrıca bozulma riskine karşı taze eti buzdolabında en fazla bir gün saklayın. Uzun süre saklamanız gerekiyorsa, tüketeceğiniz miktarı ayırıp, geri kalanını derin dondurucuda bekletin.
Peki ne kadar tüketilmeli?
Vücudunuzun hastalıklara karşı dirençli olabilmesi, büyüme ve gelişmenin sürdürülmesi, kas dokusunun korunması için düzenli olarak protein almanız şart. Kırmızı et de vücut tarafından yüksek oranda kullanılabilen iyi kalitede protein kaynakları arasındadır. Ancak içeriğindeki doymamış yağ nedeniyle zarar vermemesi için bayramda tüketim miktarına dikkat etmeniz çok önemli. Aksi halde kırmızı etteki doymuş yağlar okside olup damar tıkanıklığına; bağışıklık sistemini baskılayan inflamatuar bileşenler de vücutta artıp kalp, diyabet ve kanser gibi hastalıklara neden olabilir. Kurban Bayramı’nda günlük tüketmeniz gereken et miktarı; almanız gereken protein miktarı ve yumurta, süt ile süt ürünleri ile kuru baklagiller gibi protein içeren diğer besinleri ne kadar tükettiğinize göre değişir. Ancak sağlıklı bir yetişkin için ortalama günlük 3-4 köfte büyüklüğünde et tüketimi yeterli sayılır.
Sağlıklı et yemeği nasıl pişirilir?
Kurban etini, kısık ateşte ve yavaş yavaş pişirin. Böylece etin iyi pişmesini sağlamış olursunuz. Hızlı pişirirseniz protein ve B vitamini kaybı oluşmasının yanı sıra, çiğ kalan ette üreyen mikroplar besin zehirlenmelerine neden olabilir. Eti fırında sulu olarak pişirirseniz, besin kaybını en aza indirebilirsiniz.
Salatasız sofraya koymayın
Etin içeriğindeki doymuş yağlar ile etin pişmesi sırasında oluşan bazı bileşikler kanserojen etki gösterebilir. Hem bu nedenle hem de ette bulunan demirin emilimini arttırabilmek için yanında bol limonlu salataya ve sebze yemeklerine mutlaka yer verin. Ayrıca, proteinli yiyeceklerin içeriğinde lif bulunmaz. Et yemeğinin yanında tüketeceğiniz salata ile zeytinyağlı sebze yemekleri liften zengin olup, kabızlık ile şişkinlik gibi sindirim sorunları yaşamanızı önler.
Sindirim için su için
Kurban Bayramı’nda yetersiz lif ve sıvı alımı nedeniyle yaşanabilecek sağlık sorunlarının başında kabızlık gelir. Sağlıklı bir sindirim sistemi, iştah kontrolü, yiyecek ya da çevresel yollardan alınabilecek toksinlerin vücuttan uzaklaştırılabilmesi için su şart! Bu nedenle vücudunuza yeterli sıvı alımını sağlayabilmek için günde 8-10 bardak su için. Buna ilave olarak çay, bitki ya da meyve çayları, maden suyu, ayran, kefir gibi sağlıklı içeceklerle de sıvı alımınıza katkı sağlayabilirsiniz.
Kavurma mı, ızgara mı?
Lezzetli olmayacağı endişesiyle kurban etinin genellikle yağlı kısımlarını kullanıyor olabilirsiniz. Buna bir de ilave yağ kattığınızda miktar çok daha artar. Bayramda yağlı etler tüketildiğinde veya yemeğe ilave yağ katıldığında kolesterol düzeyinin artması sonucunda tansiyon yüksekliği, damar tıkanıklığı ve inme gibi sağlık sorunları gelişebilir. Beslenmenizde yağ tüketimini azaltmanın en kolay ve güvenli yolu ise yemeğe eklenen yağı azaltmaktır. En yağsız etin içerisinde bile pişirme için gerekli olan yağ bulunduğu için et yemeğini, örneğin kavurmayı pişirirken ilave yağ kullanımından kaçının. Kısık ateşte, ızgara ya da fırında et yemeklerini pişirirseniz yağ kullanma ihtiyacınız ortadan kalkar.
Kuyruk yağı düşmanınız olsun!
Hayvansal yağdan zengin beslenmek; damar tıkanıklıkları, kalp krizi, yüksek tansiyon, diyabet, obezite ve kanser gibi hastalıkların en önemli nedenini oluşturur. Bu yüzden kurban etini tüketirken görülebilir yağlarından ve kuyruk yağından mümkün olduğunca kaçının. Beslenmenizden hayvansal yağ tüketimini azaltıp, zeytinyağı, fındık yağı, ceviz, fındık, badem, keten tohumu gibi yağlı tohumların içeriğinde bulunan bitkisel yağı tüketin.
Sakatatları ayırın
Karaciğer, beyin, dalak, böbrek gibi sakatatların içeriğinde protein, B vitaminleri, demir, çinko gibi mineraller bulunsa da, yüksek kolesterol içeriğine sahipler. Bu nedenle özellikle kalp sağlığı açısından tüketilmemesi gerekir.
Kavurma hangi öğünün menüsü?
Yeterli ve dengeli beslenebilmek, günlük alınması gereken besin gruplarında yetersizliğe neden olmamak ve tek tip beslenmekten kaçınmak için kurban etini ya öğle ya da akşam yemeğinizde tüketin. Her öğünde et tüketimi fazla protein, yağ alımını artırabileceği gibi sebze yemeğinizi ihmal etmenize de neden olur. Kavurmayı ise sadece öğle yemeğinde tüketin, çünkü yağ ve tuz içeriği zengin olmasının yanı sıra, protein ağırlıklı olan bu öğünün sindirim zordur; bu nedenle sindirimi vücutta uzun sürerek gece boyu reflü, gastrit gibi sindirim sorunlarına davetiye çıkarabilir.
‘İlla ki mangal’ diyorsanız…
Et kızartıldığında beslenmenizde hem yağ tüketimi artar, hem de kızartma sırasında bitkisel yağların yapısının bozulması sonucu kanserojen bileşikler ortaya çıkar. Bu durum sağlık faydaları oldukça önemli olan kırmızı etin besin değerinin azalmasına neden olur. Kırmızı eti, haşlama, ızgara ya da fırında pişirmek en sağlıklısı. Ancak, “Kurban etiyle mangal yapayım” diyenlerdenseniz köz ile etin arasında 15 santimlik bir mesafe olmasına ve etin harlı ateşte pişmemesine dikkat edin. Çünkü tıpkı kızartılmış yağ gibi mangalın da kanserojen etkisi bulunur.
