Kereviz Nasıl Yapılır?
Kereviz, kışın en çok tüketilen kök sebzelerden biridir. Güçlü kokusu sebebiyle tüketmekten kaçanlar olsa da kerevizin faydaları saymakla bitmez. Türk mutfağında zeytinyağlı yemeği özellikle tercih edilen kereviz, vitamin ve mineral açısından zengin bir sebzedir. Avrupa kullanılan en eski sebzelerden biridir. ABD ve Kanada’da çokça tüketilmezken Polonya, Almanya, Hollanda ve Fransa’da sıklıkla kullanılır. Kerevizi eylül-nisan aylarında tezgahlarda görebilirsiniz.
Kereviz Nedir?
Kereviz; patates, pancar, havuç gibi çok nişastalı olmayan bir kök sebzedir. Kökü ve yapraklarıyla tüketilebilen kereviz, pürüzlü bir yüzeye sahip olmasıyla farklı bir dış görünüme sahiptir. Lif oranı yüksek, karbonhidrat miktarı düşük olan kereviz, nişasta özlemini de giderir.
Kerevizin Besin Değeri
Kereviz besin değeri açısından “sağlıklı besin” nitelemesinin hakkını verir. 156 gram kereviz kökünde şunlar bulunur:
- Kalori: 66
- Yağ: 0.5 gr
- Sodyum: 156 mg
- Karbonhidrat: 14 gr
- Lif: 2.8 gr
- Şeker: 2.5 gr
- Protein: 2.3 gr
- K vitamini: 64 mcg
Bir kök sebze olmasına rağmen şeker içeriği düşen olan bu sebzenin glisemik indeksi de düşüktür. Protein ve yağ oranı da düşük seviyededir. C vitamini, folat, fosfor, kalsiyum, magnezyum ve potasyum kaynağı da olan kereviz, günlük K vitamini ihtiyacının kadınlarda yüzde 71’ini; erkeklerde yüzde 53’ünü karşılar. Patates yerine de tercih edilebilir. Zira 100 gram patateste 17 gram karbonhidrat varken aynı miktar kerevizde bu oran 9’dur.
Kerevizin Faydaları
Kereviz güçlü vitamin, antioksidan ve lif içeriği ile bazı sebzelerin önüne geçebilir. Onu üstün kılan faydaları ise şöyle açıklanabilir:
Kemik Kırıkları Riskini Düşürür
K vitamini kanın pıhtılaşmasının yanı sıra kemik sağlığı için önemli bir vitamindir. Araştırmalara göre, K vitamini kemik kırıkları riskini düşürüyor. K vitamini kaynaklarından biri olan kereviz, fosfor içeriğiyle de kemik gelişiminde rol oynar.
Hücreleri Onarır
Pek çok sebze ve meyvedeki gibi kerevizde de bulunan antioksidanlar, oksidatif stresin sebep olduğu hasarı iyileştirmede iyi olabilir. Bu stres diyabet, obezite ve kalp hastalıkları gibi kronik hastalıklara neden olabilir.
Diyabet İçin Önlem
Tip 2 diyabet küresel bir sorun halini almıştır. Bunda işlenmiş gıda tüketiminin ve hareketsiz yaşamın katkısı büyüktür. Lif deposu besinler tüketmek tip 2 diyabeti önlemek için faydalı olabilir. Bir araştırmaya göre, kök sebze tüketen kişilerde diyabet riski tüketmeyenlere oranla yüzde 13 daha düşüktür.
Anti-İnflamatuar Özellik Gösterir
C ve K vitaminleri anti-inflamatuvar özellik gösterir. K vitamini inflamasyon yapıcı interlökin 6 seviyelerini düşürürken; C vitamini karaciğeri detoksifiye edip genel inflamasyonu azaltır, DNA’yı serbest radikal hasarına, dolasıyla kanserli mutasyonlara karşı korur.
Lifli Yapısı İle Sindirimi İyileştirir
Lif demek; sağlıklı bağırsak demek. Bağırsaklarınızdaki faydalı bakterileri besleyerek sindirim sağlığınızı destekler. Aşırı yağların bağırsaklarda emilmesini önler. Diyet lifi, bağırsaklardan sindirilemeyen bitkidir ve bağırsakları harekete geçirir. Bağırsaklardaki hareket ne kadar hacimli olursa, dışkılama o kadar kolay olur. Bu düzenli bağırsak hareketlerini beraberinde getirir ve kabızlığın önüne geçilir. Diyet lifleri sindirim sistemindeki hareketleri düzenler ve genel olarak iyileşme sağlar.
Tok Tutmaya Yardımcıdır
Lifli yapısı sayesinde kereviz, hem yediğinizde uzun süre tok kalmanızı sağlar hem de kilo kontrolünde size yardımcı olur. Yüksek miktarda su içeriği ve düşük kalorisi ile kilo vermeyi de teşvik eder. Sağlıklı bir beslenme için doğru bir seçenektir.
Kan Dolaşımını Düzenler
Kereviz ve kereviz sapı organik sodyum içerir. Bu tuzda bulunan inorganik sodyum değildir. Bu kan akışını dengelerken, kalsiyumun emilimini sağlar. Vücutta yeterli miktarda organik sodyum olduğunda karbondioksit daha kolay atılır. Kerevizdeki demir kan hücrelerinin oksijenlenmesini sağlar.
Kalp Sağlığını Korur
Kerevizdeki diyet lifleri tükettiğimiz yağlara bağlanır. Dolayısıyla bağırsakların emdiği yağ miktarını ve kan lipid seviyelerini (kötü kolesterol (LDL) ve trigliserid) düşürür. Ayrıca K vitamini kaynağı olmasıyla da kalp ve damar sağlığı korur. Potasyum vücut sıvılarını ve kan basıncını düzenlerken, magnezyum kalp kası aktivitesini destekler.
Enerji Verir
Mütevazı bir karbonhidrat kaynağı olan kereviz tüketildiğinde enerji verir. Kereviz kalori bakımından düşük olsa da B5 (pantotenik asit) ve B6 asit deposu bu sebzenin, eser miktarda da olsa niasin, riboflavin ve tiamin içermesi enerji üretimi açısından önemlidir. Düşük enerji seviyeleri, halsizlik ve yorgunluk B vitamini eksikliğinin göstergesidir.
Kereviz Sapı da Faydalı
Kereviz kökü ve sapı yapısı ve tadı itibariyle birbirinden ayrışır. Kereviz kökü toprağında altında yetişir. Kereviz sapları kerevizin toprağın üstünde kalan kısmıdır. Kereviz sapı da kökü kadar faydalıdır. Kereviz sapı faydaları benzerdir. Vitamin ve mineral deposu olmasıyla güçlü bir antioksidan kaynağıdır. İçeriğindeki bol su ile vücuttaki su kaybını önlemeye yardımcıdır.
Kereviz Nasıl Tüketilmeli?
Kereviz aslında tüketimi açısından çok yönlü bir sebzedir. Birbirinden farklı kereviz yemekleri yapabilirsiniz. Kökü ve sapları ayrı ayrı kullanılabilir. Saplarını salatalara, smoothielere ve çorbalara ilave edebilirsiniz. Bu, güzel bir aroma verecektir. Kereviz kökünün ise özellikle zeytinyağlı yemeğini yapabilirsiniz. Yine rendeleyerek salatasını ve çorbasını hazırlayabilirsiniz. Kerevizden dilediğiniz baharatları harmanlayarak cips de yapabilirsiniz. Patates püresi gibi kereviz püresi yapabilirsiniz. Yine yemeklerin yanına garnitür olarak koyabilirsiniz. Patates yerine kereviz tercih edebilirsiniz. Çocukların beslenmesine de ekleyebilirsiniz. Çocuğunuza en kolay püre şeklinde verebilirsiniz.
Kereviz Nasıl Soyulur?
Siz de kerevizi seviyorsunuz ama “kereviz nasıl soyulur?” sorusunu her pişirdiğinizde soruyor musunuz? Odunsu bir görünüme sahip kerevizi tüketmeden hemen önce soyup yıkayın. Zira önceden soyduğunuz kereviz, kararma yapar. Soyduğunuzda limonlu suda bekletebilirsiniz. Buzlukta saklamak isterseniz hava geçirmez poşete koyabilirsiniz. Çok büyük olmayan kerevizler seçmeye dikkat edin. Büyük kerevizleri dilimleyip soymak daha kolay olabilir. Kerevizleri küçük ve keskin bir bıçak yardımıyla soyabilirsiniz. Sebze soyacağınızdan da yardım alabilirsiniz. Topraklarından ayırmak için fırça kullanabilirsiniz.
Kerevizin Zararları
- Kereviz ve kereviz sapı bazı bünyeler için alerjik olabilir. Polen alerjisi olan kişilerin kerevizi çiğ olarak tüketmesi alerjiye sebep olabilir.
- K vitamini deposu olan kerevizin çokça tüketilmesi kan sulandırıcı ilaç kullanan kişiler için sakıncalı olabilir. Bu konuda doktorunuza danışmalısınız.
- Ayrıca kök sebzelerde daha çok bulunan nitratlar sağlıklı olsa da bazı kişiler için tehlike yaratabilir.
Kereviz Gaz Yapar mı?
Diyet lifi açısından zengin olan kereviz, ince bağırsağa gelene kadar parçalanamayıp gaz oluşumuna sebep olabilir. Tüketim miktarı ve sıklığına göre gaz problemi yaratabilir. Kereviz yemekleri tüketirken çokça çiğnemeye de özen gösterin.
