Kara Mürver Nedir?
Kara mürver, bilimsel adı Sambucus Nigra olan, genellikle ılıman ve subtropikal iklimlerde yetişen, Avrupa, Kuzey Amerika ve Kuzey Afrika'da uzun yıllardır sağlığa faydaları nedeniyle tüketilen bir çalı türünün parlak, yuvarlak, koyu mor meyveleridir.
Genellikle ılıman iklimleri tercih eden kara mürver bitkisi; orman kenarları, dere yatakları ve nemli alanlarda bulunabilir. Türkiye'de özellikle Karadeniz bölgesi, kıyı Ege, Marmara ve Akdeniz bölgesinde daha fazla yaygındır. Kara mürver ağacı; nemli, verimli toprakları ve güneşli ile yarı gölgeli alanları tercih eder.
Kara mürver; çeşitli sağlık sorunlarının yarattığı sağlık sorunlarının giderilmesi için meyve suyu, şurup, pastil, tablet, toz ve çay formunda tüketilir.
Kara mürverin faydaları: Kara mürver bağışıklık sisteminin kimyasal tepkilerini harekete geçirir, grip semptomlarına iyi gelir, soğuk algınlığı etkilerini azaltır, kolesterolü düşürür, kanser gelişmesi ihtimalini azaltır, kalp hastalıklarına yakalanma riskini düşürür.
Kara Mürverin Besin Değeri
Kara mürverin besin değeri şöyledir:
Yarım fincan kara mürverde;
- Kalori: 53
- Yağ: 0 gram
- Sodyum: 4 miligram
- Karbonhidrat: 13 gram
- Lif: 5 gram
- Şeker: 0 gram
- Protein: 0 gram bulunur.
Kara mürverin besin anlamında en dikkat çekici özelliği, antioksidanlarla dolu olmasıdır. Ayrıca diyet lifi ve potasyum açısından da zengindir ve bünyesinde insan sağlığı için gerekli olan birçok vitamin ve minerali barındırır. Kara mürverde ayrıca bol miktarda A vitamini, C vitamini, kalsiyum, B6 Vitamini bulunur.
Öte yandan kara mürverin yenmeden önce mutlaka pişirilmesi gerekir çünkü çiğ mürverde siyanür benzeri bir toksin bulunur ve yenildiğinde mide rahatsızlığına neden olabilir.
Kara Mürver Faydaları Nelerdir? Neye İyi Gelir?
Kara mürverin faydaları arasında şunlar bulunur:
Kara mürver; bağışıklık sisteminin kimyasal tepkilerini harekete geçirir, grip semptomlarına iyi gelir, soğuk algınlığı etkilerini azaltır, kolesterolü düşürür, kanser gelişmesi ihtimalini azaltır, kalp hastalıklarına yakalanma riskini düşürür, kan şekerini dengelemeye yardımcı olur, kandaki ürik asit seviyesini azaltır, Helicobacter pylori gibi bakterilerle mücadele eder, idrar söktürücü etki gösterir ve strsesin azalmasına katkıda bulunur.
Bağışıklık Sistemi Tepkilerini Harekete Geçirir
Bilim adamları, kara mürverin bağışıklık sisteminin kimyasal tepkilerini uyardığını, grip semptomlarını hafiflettiğini ve muhtemelen süresini kısalttığını düşünüyor.
Soğuk Algınlığına İyi Gelir
Kara mürver aynı zamanda soğuk algınlığı semptomlarını azaltmaya da yardımcı olabilir. Kara mürver özü tüketmenin soğuk algınlığının süresini ve şiddetini azalttığı düşünülmektedir.
Kolesterolü Düşürür
Kara mürverin faydalarından biri de içinde bulunan sterol sayesinde kolesterol emilimini durdurmaya yardımcı olmasıdır. Araştırmalar, günlük besin alımına yalnızca 2 gram sterol eklemenin, LDL kolesterolünü yüzde 5 ila yüzde 15 azaltabileceğini gösterir.
Kansere Yakalanma İhtimalini Azaltır
Kara mürverde bulunan antioksidanlar sağlıklı hücrelere zarar veren serbest radikallere karşı mücadele eder. Kara mürver, diğer meyvelerin çoğundan yaklaşık 10 kat daha fazla antioksidan içerir ve bu özelliği ile kanser gelişmesi riskini düşürür.
Kalp Hastalığı Riskini Düşürür
Kara mürverde flavonoid adı verilen bir tür antioksidan bulunur. Bu antioksidan kalp sağlığı için önemlidir. Düzenli olarak kara mürver tüketilmesi, kalp hastalığına yakalanma riskini azalır.
Kan Şekerini Dengelemeye Yardımcı Olur
Polifenoller kara mürverde bulunan başka bir antioksidan türüdür. Bu bileşiklerin kandaki glikoz seviyesini kontrol etmeye yardımcı olduğu tespit edilmiştir. Kara mürverdeki polifenoller ayrıca tip 2 diyabet gelişme riskinin azaltılmasına da yardımcı olabilir.
Kalp Sağlığına İyi Gelir
Araştırmalar kara mürver suyunun kandaki yağ seviyesini azaltabileceğini ve kolesterolü düşürebileceğini göstermiştir. Ayrıca, antosiyaninler gibi flavonoidler açısından zengin bir diyetin kalp hastalığı riskini azalttığı bulunmuştur. Ayrıca, kara mürverlerin kan içindeki ürik asit seviyelerini azaltabileceği tespit edilmiştir. Ürik asit yüksekliği tansiyonu artırarak kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratır.
Kan Şekerini Düzenler
Kara mürver insülin salgısını artırabilir ve kan şekeri seviyelerini iyileştirebilir. Tip 2 diyabet; kalp ve damar hastalıkları için önemli bir risk faktörü olduğundan, kan şekeri yönetimi bu koşulları önlemede önemlidir. Bir çalışma, kara mürver çiçeklerinin alfa-glukosidaz enzimini inhibe ettiğini bulmuştur. Kara mürverin bu etkisi de bu da kan şekeri seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir
Kanserle Mücadele Eder
Kara mürver kansere karşı savaşır. Hem Avrupa hem de Amerika kara mürverinin, test tüpü çalışmalarında bazı kanserleri engelleme özelliklerine sahip olduğu bulunmuştur.
Zararlı Bakterilerle Mücadele Eder
Kara mürverin, Helicobacter pylori gibi bakterilerin büyümesini inhibe ettiği ve sinüzit ile bronşit semptomlarını iyileştirebileceği bulunmuştur.
İdrar Sökmeye Yardımcı Olur
Kara mürver İdrar söktürücü etki gösterebilir. Farelerle yapılan deneylerde kara mürver çiçeklerinin idrar sıklığını ve tuz atılımını artırdığı bulunmuştur.
Strese İyi Gelir
Bazı antidepresan özelliklere sahip olabilir. Bir çalışma, günde 544 mg kara mürver ekstresi verilen farelerin performans ve ruh hali belirteçlerinde iyileşme olduğunu bulmuştur. Bu sonuçlar ilginç olmakla birlikte, etkilerin gerçekten önemli olup olmadığını belirlemek için insanlarda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Öte yandan kara mürver; kabızlığa, eklem ve kas ağrılarına, solunum yolu enfeksiyonlarına, baş ağrısına, yüksek ateşe, epilepsiye, küçük cilt rahatsızlıklarına iyi gelir.
Kara Mürver Ne İşe Yarar?
Karar mürver bağışıklık sistemini güçlendirerek viral enfeksiyonlarla mücadelede etkili olur. Bilhassa grip ve soğuk algınlığına karşı koruyucu etki gösterir. Araştırmalar, kara mürverin solunum yolu enfeksiyonlarının süresini ve şiddetini azaltabileceğini göstermiştir. Kara mürverin ayrıca kalp sağlığını destekleyici bir ekişi vardır. Kara mürverin bu özelliği yapısındaki antioksidanın oksidatif stresi azaltmasından kaynaklanır. Kara mürver genel anlamda da sağlığı destekler. Metabolizmayı hızlandırma ve inflamasyonu azaltma gibi etkileriyle genel genel sağlığa önemli bir katkıda bulunur.
Kara Mürver Nasıl Tüketilir?
Kara mürver; çay, şurup, ekstrat, meyve suyu, tablet formlarında ve yemeklere katılarak tüketilir. Kara mürver meyvesi doğrudan çiğ haliyle tüketilmez.
Kara Mürver Çayı
Kara mürver çayında bitkinin kurutulmuş çiçekleri ve meyveleri kullanılır. Kurutulmuş meyve ve çiçekler sıcak suya katılarak demlenir. Kara mürver çayı özellikle soğuk algınlığı ve gribin olumsuz etkilerini hafifletmek amacıyla tüketilir.
Kara Mürver Şurubu
Kara mürver meyvelerinden yapılan şurup, özellikle kış aylarında bağışıklık sistemini desteklemek amacıyla tüketilir. Dilerseniz kara mürver özünü bal ve diğer malzemelerle karıştırarak kendi şurubunuzu hazırlayabilirsiniz.
Kara Mürver Özü
Kara mürver özü sıvı yapısıyla doğrudan tüketilebilir. Kara mürver özü bu anlamda kara mürver tüketmenin pratik bir yöntemidir.
Meyve Suyu
Fermente edilmemiş kara mürver suyu, doğal bir içecek olarak tüketilebilir. Doğrudan tüketimden önce meyvelerin pişirilmesi veya işlemden geçirilmesi önemlidir.
Yemeklerde Kullanım
Kara mürver meyveleri; reçel, jöle veya tatlılarda kullanılarak gıda olarak da tüketilebilir. İşlenmiş formda, lezzetli ve sağlıklı bir besin olarak sofralarınıza lezzet katarlar.
Kara Mürver Zayıflatır mı?
Kara mürverin zayıflama üzerinde etkisi olup olmadığı henüz bilimsel bilimsel yöntemlerle kanıtlanmamıştır. Yine de kara mürverin yüksek antioksidan içeriği ve metabolizmayı destekleyici potansiyeli nedeniyle kilo yönetimi programlarında yardımcı olabileceği düşünülmektedir. Metabolizma hızını artıran kara mürver, içerdiği yüksek orandaki diyet lifi, bol vitamin ve mineral sayesinde zayıflamak isteyenlere destek olabilir. Kilo vermek için kara mürverden yararlanacaksanız nasıl bir yol izlemeniz gerektiğini mutlaka doktorunuza ya da diyetisyeninize danışmanız önerilir.
Kara Mürver Çayı Nasıl Yapılır?
1-2 yemek kaşığı kurutulmuş kara mürver çiçekleri ve meyvelerini demliğinize koyun. 250 ml kaynamış ve ocaktan yeni alınmış suyu demliğinize ekleyin ve biraz karıştırın. Ardından demliğin kapağını kapatarak 10-15 dakika kadar demlenmesini bekleyin. Süre dolduktan sonra dilerseniz kara mürver çayınıza bir miktar bal katarak tüketebilirsiniz. Kara mürver çayı, bağışıklık sistemini desteklemek ve solunum yolu enfeksiyonlarının semptomlarını hafifletmek için tüketilir.
Kara Mürverin Zararları Nelerdir?
Kara mürverin sağlığa bazı faydaları olmasına karşın doktor önerisiyle, dikkatli bir şekilde, pişmiş ya da işlenmiş halde tüketilmesi önerilir. Kara mürverin zararları arasında şunlar bulunur:
- Olgunlaşmamış meyveler ve tohumlar az miktarda lektinler içerir ve bu nedenle mide sorunlarına mide neden olabilir.
- Taze meyvelerin 100 gramı başına 3 mg ve taze yaprakların 100 gramı başına 3–17 mg siyanür vardır. Bu miktarda siyanür almak düzenli tüketim halinde sağlığınıza zarar verebilir. Pişirilmiş ve işlenmiş kara mürver meyveleri siyanür içermez.
- Pişmemiş meyveler, yapraklar, kabuk veya köklerin yenmesi durumunda yaşanan semptomlar arasında mide bulantısı, kusma ve ishal bulunur.
- Çiçekleri veya meyveleri kendiniz topluyorsanız, topladığınız bitkinin Amerikan veya Avrupa kara mürveri olduğundan emin olun. Diğer kara mürver türleri daha toksik olabilir.
- 18 yaşın altındaki çocuklar ve ergenler, hamileler, emziren kadınlar için kara mürver zararlı olabilir.
Kimler Kara Mürver Tüketemez?
18 yaş altı çocuklar ve ergenler, hamile kadınlar, emziren kadınlar, bağışıklık sistemi ile ilgili sağlık sorunları olanlar, bazı ilaçları kullananlar, kara mürvere ya da içeriğindeki maddelere alerjisi olanlar kara mürver meyvesini ve bitkinin tüm diğer farklı formlarını tüketmemelidir.
18 yaş altı çocuklar ve ergenler, hamile ve emziren kadınlar için kara mürverin etkileri konusunda bir çalışma yapılmamıştır. Bu nedenle tüketmeleri önerilmez.
Bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıkları olan bireylerin kara mürveri dikkatli tüketmemeleri ya da çok dikkatli tüketmeleri önerilir. Kara mürver özellikle diyabet ilaçları, idrar söktürücüler, kemoterapi ilaçları ve bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıklara dair ilaçları kullanan kişiler tarafından tüketilmemelidir. Kara mürvere veya içerdiği bileşenlere karşı bilinen bir alerjisi olan kişiler de kara mürver tüketmemelidir.
Kara Mürver Hakkında Sık Sorulan Sorular
Kara Mürver Faydaları Nelerdir?
Kara mürver, antioksidan zenginliğiyle bağışıklık sistemini güçlendirir, grip ve soğuk algınlığı süresini kısaltabilir. Antiinflamatuar etkisi inflamasyon ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olur, solunum sağlığını destekler.
Kara Mürver Ağacı Nerede Yetişir?
Kara mürver ağacı, genellikle ılıman ve subtropikal iklimlerde, Avrupa, Kuzey Amerika ve Batı Asya'da yetişir. Nemli, verimli toprakları ve güneşli ile yarı gölgeli alanları tercih eder.
Kara Mürver Ekstresi Ne İşe Yarar?
Kara mürver ekstresi, güçlü antioksidan ve antiinflamatuar özellikleriyle bağışıklık sistemini destekler, viral enfeksiyonların süresini ve şiddetini azaltabilir. Aynı zamanda kalp sağlığını ve metabolik işlevleri iyileştirebilir.
Kara Mürver Özü Nasıl Kullanılır?
Kara mürver özü sıklıkla takviye olarak günde birkaç damla suya, çaya veya yiyeceklere eklenerek kullanılır. Bağışıklık sistemini güçlendirmek, viral enfeksiyonlara karşı korunmak için tercih edilir.
Kara Mürver Türkiye’de Nerede Yetişir?
Kara mürver ağacı genellikle ılıman iklimlerde yetişir. Orman kenarları, dere yatakları ve nemli alanlarda görülür. Türkiye'de özellikle Karadeniz bölgesi, kıyı Ege, Marmara ve Akdeniz bölgesinde daha yaygındır.
Kara Mürver Çayı Ne İşe Yarar?
Kara mürver çayı, antioksidan ve antiinflamatuar özellikleri sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirmeye, soğuk algınlığı ve grip semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Aynı zamanda solunum sağlığını destekler.
Kara Mürver Şurubu Ne İşe Yarar?
Kara mürver şurubu, yüksek antioksidan içeriğiyle bağışıklık sistemini güçlendirir, grip ve soğuk algınlığı belirtilerinin süresini kısaltmaya yardımcı olur. Antiinflamatuar etkileri sayesinde hafif iltihapları azaltabilir.
Kara Mürver Nasıl Kullanılır?
Kara mürver, çay, şurup, öz ve tablet formunda tüketilebilir. Bağışıklık sistemini desteklemek, inflamasyonu azaltmak için kullanılır. Çiğ tüketimi önerilmez çünkü toksik bileşenler barındırır. Bu nedenle pişmiş ya da işlenmiş formda kullanılır.
