Hazımsızlık için öğünlerinizi çoğaltın
Sindirim sisteminiz ne kadar mutlu hiç düşündünüz mü? Oysaki beslendiğiniz her an sindirim sisteminizi de etkilemiş oluyorsunuz. Sindirim sisteminizin huzuru, hem fiziksel hem de psikolojik olarak sizi olumlu yönde etkiliyor. Hazımsızlık (dispepsi) olarak bilinen sorun pek çoğumuzun zaman zaman karşılaştığı sindirim sistemi ve yeme alışkanlıklarına bağlı bir problemdir. Hazımsızlık tek başına bir hastalık sayılmasa da hazımsızlığın altında yatan farklı nedenler önemli hastalıklara işaret edebiliyor. Bunun için hazımsızlığın doğru tespit edilmesi ve soruna yönelik doğru tedavi uygulanması önemli bir yer tutuyor.
Hazımsızlık belirtileri
Hazımsızlık, karnın üst bölgesinde ortaya çıkan ağrı, şişkinlik hissi, yemekten sonra doygunluk, bulantı, göğüste yanma gibi şikayetlerden bir ya da birkaçı ile kendini gösteriyor. Pek çok kişinin yaşabileceği bir sorun olan hazımsızlıkla şikayetleri nedeniyle çok az kişi doktora başvuruyor. Sorunun ortaya çıkmasında yaşam tarzı alışkanlıkları son derece önemli. Sigara, alkol kullanımı, aşırı yağlı ve baharatlı beslenme, aşırı kahve tüketimi, fazla kilolu olmak ve stres hazımsızlığa neden olan etkenlerin başında geliyor.
Hazımsızlık nedenleri
Hazımsızlık sorunun ortaya çıkmasında cinsiyet ya da yaş bir risk faktörü oluşturmuyor. Yeme alışkanlıkları ve yaşam tarzı, hazımsızlığın tek sebebi değil. Bazı durumlarda sindirim sistemindeki ciddi problemler de hazımsızlığa neden olabiliyor. Gastroözofageal reflü ve mide fıtığı nedeniyle mide sıvısının ve gazın yukarı kaçması, irrtabl bağırsak sendromuna (IBS) bağlı olarak bağırsak içindeki besinlerin hareketi hazımsızlık yaratabiliyor. Bununla birlikte, duodenum (oniki parmak bağırsağı) veya mide ülseri, laktoz intoleransına bağlı süt ve süt ürünlerinin sindirilememesi, un ve unlu mamullerin sindirilemediği çölyak hastalığı, safra kesesi ağrısı ya da iltihabı, depresyon, anksiyete ve mide kanseri hazımsızlık yaratan hastalıklar arasında yer alıyor. Bu nedenle ayırıcı tanının çok iyi yapılması gerekiyor.
Hazımsızlığa ne iyi gelir?
Peki hazımsızlık nasıl geçer? Yaşam tarzında yapılacak değişikliklerle birlikte hazımsızlık şikayetleri azalabiliyor. Günde 2-3 büyük öğün yerine, sık aralıklarla az yemek hazımsızlığa karşı önemli bir adım. Mide yanmalarını tetikleyeceği için çok baharatlı ve yağlı gıdalardan uzak durulmalı. Reflüye neden olabileceği için yemek yedikten hemen sonra yatılmamalı, ayrıca çikolata, nane, alkolden uzak durulmalı. Bunun yanında gün içinde tüketilen çay, kahve miktarının azaltılması, kilo sorunu varsa fazla kiloların verilmesi ve sigara kullanılıyorsa da bırakılması hazımsızlığa bağlı şikayetleri hafifletiyor. Gece hazımsızlığı çekildiği durumlarda da yatak başlığının yükseltilmesi ve karın bölgesini sıkan dar kıyafetlerin giyilmemesi gibi tedbirler faydalı olabiliyor.
Hazımsızlıkla birlikte bu şikayetler varsa dikkat!
Hazımsızlık kişisel önlemlerle gideriliyor ve bazı kişilerde hafif seyredebiliyor. Bu nedenle genellikle doktora başvurulmuyor. Hazımsızlık sorunu ciddi hastalıkların belirtisi de olabiliyor. Sorun sürekli tekrar ediyorsa, beraberinde kusma ve yutma güçlüğü yaşanıyorsa ve hızlı bir kilo kaybı varsa mide ülseri ya da mide kanseri söz konusu olabiliyor. Bunun için de derhal doktora başvurulması gerekiyor. Hazımsızlığı gidermek için bilinçsiz ilaç kullanmak yerine yaşam tarzında değişiklikler yapılması gerekiyor. Bu noktada sonuç alınamıyorsa mutlaka bir doktora başvurulmalı.
