Gıda zehirlenmesi belirtileri
Gıda zehirlenmesi sık karşılaşılan bir durum. Özellikle yaz aylarında yüksek hava sıcaklığı nedeniyle daha da sık karşılaşılır. Gıda zehirlenmesinin belirtileri; ishal, mide sorunları, halsizlik, kramplar ve üşümedir. Nedeni ise yediğimiz yiyeceklerin üzerinde üreyen bakteriler. Gıda zehirlenmesine karşı alınması gereken önlemler ve öneriler…
1. Tavuk etini böyle test edin
Gıda zehirlenmesi riskine karşı tavuğun eti diri olmalı, parmağınızı bastırdığınızda oluşan çukur, parmağınızı kaldırınca hemen düzelmeli. Tavuğu çok parçalı almak yerine bütün almayı tercih edin. Bütün olarak alınan tavukların tazeliğini kontrol etmek çok daha kolaydır. Taze tavuğu buzdolabında 1-2 günden fazla bekletmeyin, dondurmuş tavuk etini ise -18 ºC’de 1 yıl saklayabilirsiniz.
2. Kırmızı etin renginden belli olur
Etlerin üzerinde kontrol damgası mutlaka olmalı. Etin derisinde parçalanma, kan birikimi, çürüme belirtileri olmamalı, dokusu çok taze, parlak kırmızı renkte olmalı. Dikkat etmeniz gereken bir başka nokta da etin hoş kokması. Kötü kokulu bir et gıda zehirlenmesi açısından mutlak bir tehlike yaratır.
3. Gözleri ve solungaçları balığı ele verir
Balığın gözlerinin parlak ve lekesiz, solungaç kısımlarının kırmızımsı pembe, pullar ve yüzgeçlerinin diri olmasına dikkat edin. Ayrıca kasları sert ve esnek durumda, kokusuz, kasa basıldığı zaman parmak izi hemen düzelecek şekilde olmalı. Balığı temizlendikten sonra kağıda sarararak saklayın. Buzdolabında bir günden fazla bekletmemeye özen gösterin zira gıda zehirlenmesi açısından bunun önemi büyük.
4. Etler derin dondurucuda 6 ay saklanabilir
Büyük parçalı etleri buzdolabında 2 günden, kıymayı da 1 günden fazla bekletmeyin. Özellikle kıyma gıda zehirlenmelerine sık neden olur. Etler derin dondurucuda ise tazeliğini 6 ay koruyabilir. Etler porsiyon şeklinde saklanırsa çözdürme işlemi için kolaylık sağlanmış ve etin hijyeni bozulmamış olur. Bu nedenle derin dondurucuda saklayacağınız etleri tüketeceğiniz miktarlara ayrın.
5. Et nasıl çözdürülür
Dondurduktan sonra kullanacağınız etleri oda sıcaklığında değil, buzdolabının alt kısmında bekleterek çözdürmeye özen gösterin. Oda sıcaklığında çözdürülen etlerde hızla bakteri ürer ve pişirme zamanına kadar sizi zehirleyecek kadar bakteri üremiş olur. Gıda zehirlenmesine karşı eti kullanmadan bir gün önce dondurucu kısımdan alın ve dolap kısmında 4 derecede çözdürün. Çözdürdüğünüz etleri de hemen kullanmalı ve tekrar dondurmamalısınız.
6. Pişirirken de dikkatli olun
Gıda zehirlenmesinde etlerin pişirilme şekli de önemli bir etkendir. Büyük parça etleri pişirirken etin iç ısısının yükselmesine dikkat etmeniz gerekir. Bunun nedeni ise uzun süre ve düşük ısıda pişirilen etlerde bakteri üremesi. Dolayısıyla etleri 150 derecenin üzerinde pişirmeli ve az pişmiş yerine en azından orta pişmiş olanları tercih etmelisiniz.
7. Pişirip soğutup dolaba koyun
Pişirilmiş hiçbir yemeği oda sıcaklığında 2 saatten fazla bırakmayın. Piştikten sonra hızlıca oda sıcaklığına gelmesini sağlayıp, buzdolabında saklayın. Büyük porsiyonlarda bir yemek ise küçük porsiyonlara ayırarak soğumasını sağlayın.
8. Tüm tencereyi ısıtmayın
Birkaç porsiyonluk bir yemek hazırladıysanız sadece yiyeceğiniz kadarını ısıtın. Böylece gıda zehirlenmesi riskini düşürürsünüz. Her seferinde yemeğin tümünü ısıtırsanız ikinci ısıtmanızdan sonra yemek bozulur.
9. Yumurta dolapta 2-3 hafta dayanabilir
Yumurta yıkanmadan, kuru olarak, buzdolabında 2-3 hafta tazeliğini yitirmeden saklanabilir, yıkanarak konması halinde daha çabuk bayatlar ve bozulur. Kullanmadan önce ise mutlaka yıkayın, böylece kirli yumurtadaki mikropların yumurtanın içine girmesi önleyebilirsiniz. Yumurtayla temas ettikten sonra ise ellerinizi yıkamayı ihmal etmeyin.
10. Dondurulmuş sebzeleri çözdürmeden pişirin
Sebzeleri hafif haşlayarak veya temizledikten sonra tüketilecek kadar porsiyonlara ayırıp öyle dondurun. Kullanacağınız zaman dışarıda çözdürmeden hemen pişirmeye özen gösterin.
11. Ahşap değil, cam kesme tahtası kullanın
Kesme tahtası için en uygun materyal aslında camdır. Fakat çoğunlukla ahşap ve plastik kesme tahtaları kullanırız. Kesme tahtalarını işlemin ardından hemen yıkayıp sirkeyle temizledikten sonra zaman kaybetmeden kurumaya bırakın. Çünkü özellikle ahşap kesme tahtaları nemli kaldıklarında bakterilerin oluşmaları için oldukça iyi bir ortam oluştururlar. Doğal olarak bu durum da gıda zehirlenmelerine neden olabilir. Tahtanızın üzerinde çok çizik varsa mutlaka zımparalamanız gerekir. Özelikle çiğ etlerde yararlandığınız mutfak araç gereçlerini ise çok iyi yıkamadan diğer besinleri hazırlamak için kullanmayın, hatta çiğ et için farklı bir kesme tahtası seçmenizde fayda var.
12. Kutu sütleri 3 günde tüketin
Sütün pastörize olmasına dikkat edin ve paketini açtıktan sonra 2-3 günde bitirin. Uzun ömürlü sütleri tetra-pak kutularda ve açılmadan, oda sıcaklığında 1.5 ay, buzdolabında 3 ay; yoğurtları kapalı olarak 1 hafta buzdolabında saklayabilirsiniz. Sütü açık olarak almışsanız 5 dakika kaynatmalı ve hemen soğutmalısınız. Soğuttuktan sonra buzdolabında en fazla 3 gün bekletebilirsiniz.
13. Konserve deyip güvenmeyin
Konserve kutularının şişmiş, bombe yapmış olanlarını kullanmayın. Paslı, içindeki sıvıyı sızdıran ezik kutulardan kaçının. Evde yapılmış konserveler de gıda zehirlenmesi anlamında risk taşır. Hava almış konserveler tat, koku ve görüntüde herhangi bir değişiklik göstermiyorlarsa bile kesinlikle tüketmeyin. Kapağını açtıktan sonra içindeki yiyecek fışkıran konserveleri de hemen atın.
14. Mayonezi yazın tercih etmeyin
Mayonez veya onun gibi içerisinde çiğ yumurta bulunan sosların yaz aylarında çok dikkatli tüketilmeleri, hatta yenilmemeleri gerekir. Özellikle dışarda yemek yiyeceğiniz zaman içine mayonez eklenmiş besinleri tercih etmemeniz, yaz aylarında karşılaşılabileceğiniz gıda zehirlenmelerinden korunmanız adına çok önemlidir.
