Hamilelik belirtilerinin kabusu mide bulantısı
Gebelik pek çok kadın için en heyecanlı dönemlerden biridir. Bebeğinizi kucağınıza aldığınızda ise bu heyecan mutlulukla katlanarak artar. Ama ilk bebeğinize hamileyseniz hiç bilmediğiniz bir döneme girmişsiniz demektir. Bu nedenle gebelikle ilgili pek çok soru aklınıza takılabilir. Gebeliğe dair merak ettiklerinizi çevrenizden edindiğiniz kulaktan dolma bilgilerle öğrenmeyin. Zira bazı bilgiler doğru olsa da bazıları yanlış anlaşılmalara neden olabilir. Gebelik döneminde kadınların en çok merak ettiği sorular ve cevapları...
1. Mide bulantılarını azaltacak bir yöntem var mı?
Hamilelikte yaşanan bulantıları azaltmak görece mümkün. Az az sık sık yemek, yemeklerde su içmemek, parfüm ya da yemek kokusundan uzak durmak, zencefil çayı içmek ya da hapı kullanmak mide bulantılarını azaltıcı yöntemler arasında.
2. Mide bulantısı ve kusmanın bebeğe zararı var mı?
Hamilelik bulantıları ve kusmalarının bebeğe hiçbir zararı yoktur. Bu bulantılar özellikle sabah saatlerinde sıklıkla görülür. Ancak yüzde 2-3’ünde bu durum çok şiddetlenir. Anne adayları yemek yiyemez hale gelebilir. Bu hastalara biz müdahale etmek durumunda kalırız ve serum tarzı tedavilerle mide bulantısını azaltıcı haplar verilir. Genelde 11’inci haftadan sonra bu bulantılar geçer. Bulantıların sebebi; hormonların yüksek olmasıdır. Bu nedenle bulantı sorunu yaşayanların hamilelikleri daha iyi sonuç alabilir. 11’inci haftadan sonra bulantıları geçmeyen hamilelerde altta yatan; gastrit, ülser, tiroit, karaciğer fonksiyon bozukluğu, safra tıkanması gibi sorunlar olabilir. Bu hastalıkların mutlaka kontrol edilmesi gerekir.
3. Gebelikte mutlaka yenmesi gereken yiyecekler neler?
Hamilelikte sağlıklı beslenmenin önemi büyük. Protein ve karbonhidrat miktarlarının doğru bir şekilde ayarlanması gerekir. Et ve balık hamilelerin mutlaka yemesi gereken yiyecekler arasında yer alır. Haftada 2 gün balık, 2 gün et yemeleri bebeğin sağlığı açısından çok önemli. Vejetaryen hamilelerin soya ya da tofuyla bunu tolare etmeleri gerekir. Ancak kırmızı et yemeyenlerin folik asit ilavesi almaları şart. Günde 3-4 adet meyve yenmeli. Meyve ile alınan mineral desteği kabızlığı engeller. Ayrıca yeşil yapraklı sebzeler ve posadan zengin gıdalar da hamile beslenmesinde büyük önem taşır. Yeterli kalsiyumu alabilmeleri için hamilelerin günde 2 bardak az yağlı veya yağsız süt içmeleri gerekir. Yumurta, protein yönünden çok zengin bir gıda. Bu nedenle günde 1 adet yumurta yenilmesi protein ihtiyacının karşılanması açısından büyük önemli.
4. Gebelikte folik asit almanın önemi nedir?
Bebekte oluşabilecek nöral tüp defekti ihtimalini azaltmak için anne adaylarının mutlaka folik asit takviyesi almaları gerekir. Ailede nöral tüp defekti yüksek biri varsa, hamile kalmadan 1 ay öncesinden yüksek doz; daha önceden böyle bir sorun yoksa gebelikten yaklaşık 3-4 ay önce başlanan düşük doz folik asit yeterli.
5. Hamilelikte kilo alımının hangi sınırlarda olması gerekir?
Hamilelikte kilo alımı gerçekten çok önemli ve mutlaka belirli sınırlar altında kalması gerekir. Fazla kilosu olanların 5-9, normal kiloluların 10–15, aşırı zayıfların ise 20 kiloya kadar almaları normal olarak kabul edilir. Çok zayıf olanların hamileliklerinde kilo almamaları erken doğum riskinin yaşanmasına ya da bebeğin düşük doğum ağırlıklı olmasına neden olabilir. Ancak anne adayının çok zayıf olması kadar fazla kilolu olması da tehlike oluşturur. Fazla kiloyla birlikte diyabet, preeklampsi, yüksek tansiyon ve kardiyovasküler sistem sorunları gibi birçok hastalık yaşanabilir. Ayrıca obezite sorunu olan bir annenin gebeliğini takip etmek, ultrasonda doğru görüntü almak ve anomalilerin tespiti de zor. Bebek sahibi olmak isteyen anne adaylarının hamilelik öncesinde mutlaka kadın doğum uzmanlarına görünmeleri ve daha önce geçirdikleri hastalıklarla fazla kilolarını kontrol altına almaları gerekir.
6. Bebeğin sağlıklı kilo alması için dikkat edilmesi gereken noktalar neler?
Hamilelikte anne kilo alımını güzel kontrol eder, metabolik ve kardiyovasküler sorunlarını kontrol altına alabilirse; bebekte de sağlıklı kilo alımı gerçekleşir. Gebeliğin ilk 3 ayında herhangi bir hormonel problemin olmaması daha iyi bir plasenta oluşumu, bebekle anne arasında daha iyi bir kan alışverişi bebeklerin çok daha sağlıklı olmasına neden olur. Doğum kilosu 2 kilo 400 gramdan az olan bebeklerin kas sistemlerinin az gelişmiş olması ileriki yıllarda kardiyovasküler sorunlar yaşamalarına neden olabilir.
7. Bebeğin cinsiyetini önceden belirlemek mümkün mü?
Bebeğin cinsiyetini belirlemek mümkün değil. Yiyecek içeceklerin seçimi ya da cinsel ilişkinin günü bebeğin cinsiyeti üzerinde bilimsel olarak hiçbir rol oynamaz. Bu, tamamen bir doğa olayı. Yumurtayı Y kromozumu taşıyan bir sperm döllerse erkek, X kromozomu taşıyan bir sperm döllerse kız bebek dünyaya gelir.
8. Cinsiyet belirlenmesinde genetiğin önemi var mı?
Cinsiyet belirlenmesinde genetiğin önemi yok. Bir ailede hep kız ya da hep erkek çocuğu olur gibi bir kanı ortaya koymak da doğru değil.
9. Hamilelikte cinsel ilişki sakıncalı mı?
Hamilelik bir hastalık olmadığı için bu dönemde cinsel hayatta da bir kısıtlama yapmaya gerek yoktur. Ancak hamileliği kanamalı seyredenlerde ilk 3 ay cinsel ilişki yasaklanabilir. Gebelikte cinsel ilişkileri devam eden kişilerin doğumları çok daha başarılı olur. Hatta eşlerin birbirleriyle olan ilişkilerinin de iyi olması açısından da hamilelikte cinsel ilişki etkili. 37’nci haftaya kadar cinsel ilişkide bir sakınca bulunmaz.
10. İş gereği çok hareket edilmesi bebeği etkiler mi?
Hamilelikte düşük tehlikesi gibi bir durum söz konusu değilse, zaten hareketli bir yaşam tarzı önerilir. Sadece düşük riski olan anne adaylarının ilk 3 ay istirahat etmeleri gerekir. Ama sağlıklı bir hamilelik, rahat bir doğum ve kardiyovasküler fonksiyonların iyi olması için hamilelerin mutlaka egzersiz yapmaları gerekir.
11. Gebelikte spor yapılmasının bir sakıncası var mı?
Anne adayı daha önce spor yapıyorsa devam edebilir. Ancak yeni spora başlamak ya da travmatik sporlar yapmak tehlikeli olabilir. Yürüyüş, kardiyovasküler sistem için çok yararlı ama vücudun üst kısmını çalıştırmaz. Fakat gebelikte bütün kasların çalışması gerekir. Pilates veya yoga gebelikte en çok tercih edilen egzersizler arasında yer alır. Ancak masa başında boyun ve omuz kaslarını hareket ettirmek bile gebelikte oluşan kronik ağrıların giderilmesinde etkili.
12. Doğumdan ne kadar sonra spora başlanabilir?
Kişi gebeliğinin sonlanmasından sonra ne zaman kendini spora hazır hissederse o zaman başlayabilir. Günümüzde sezaryende çok minimal işlemler yapılır. Bu nedenle sezaryen doğumdan 2 hafta sonra spora başlanabilir. Gebelikte alınan kilolar çok fazla yerleşmeden egzersize başlamak gerekir.
