Elma Sirkesinin Faydaları ve Zararları
Sirkeyi hepimiz temizlikten gıdaya kadar pek çok farklı alanda kullanılıyoruz. Elma sirkesi, güçlü yapısı sayesinde hem hijyen amaçlı hem de beslenme amaçlı sıkça kullanılmaktadır. Elma sirkesi aslında evde kolaylıkla yapabileceğimiz bir ürün. Ancak elma sirkesinden mucizeler beklemek de yanlış olacaktır. Elma sirkesinin faydaları ve zararları konusuna geçmeden önce elma sirkesinin hangi alanlarda kullanıldığına bakalım.
Elma Sirkesi Nasıl Yapılır?
“Elma sirkesi nasıl yapılır?” sorusunun cevabı aslında çok basittir. Çünkü elma sirkesi aslında elmadaki şekerin fermente olmasıyla elde edilir. Elmadaki şeker, maya ile alkole dönüşür. Bakteriler, bu alkolü asetik aside çevirir. Bu da sirkeye ekşi tadını ve keskin kokusunu verir. Elma sirkesinin iki farklı üretim şekli vardır. Birincisi geleneksel yöntem olarak da bilinen, bir varilin yüzeyinde asidik asit bakteri kültürünün tabaka oluşturduğu yüzeyel bir tekniktir. Bu tabaka ‘sirke anası’ olarak bilinir. Ev yapımı elma sirkesinin faydaları nedeniyle kişiler bu yöntemi evde uygulayarak sirke elde ederler. Diğer yöntem ise daldırma yöntemi olarak adlandırılan ticari olarak da tercih edilen endüstriyel yöntemdir.
Elma Sirkesinin Faydaları Nelerdir?
Aslında elma sirkesi, çok yüksek miktarda vitamin ve mineral içermez. Elma sirkesinin faydalı olmasını sağlayan özelliği fermantasyon sürecinde oluşan asetik asittir. Bu doğal probiyotik, sindirim sistemi ve bağırsaklar üzerinde olumlu etkiler yaratır. Ayrıca antioksidan özelliği ile hücrelerin zarar görmesini engeller. Henüz araştırılmaya ihtiyaç duyulsa da inanılan elma sirkesinin faydaları şöyle sıralanabilir:
- Kan şekerini düşürebilir,
- Kalp sağlığını destekler,
- Bağışıklık sistemini korur,
- Kilo vermeye yardıcı olur,
- Cildi yumuşatır,
- Saçınızın pH dengesini korumaya yardımcı olur,
- Yüzünüzde peeling etkisi yaratabilir.
Kan Şekerini Düşürebilir
Elma sirkesinin faydaları ile ilgili en yaygın inanış; kan şekerinin kontrolünün sağlanması ve diyabetin önlenmesinde yardımcı olmasıdır. Yemekten sonra elma sirkesi tüketmenin kan şekerini düşürdüğü iddia edilir. Bu da tip 2 diyabetli ve prediyabetli kişilere destek olabilir. Ancak elma sirkesinin tek başına kan şekerini düşürmesini beklemeyin. Diyabeti önlemek ve kan şekerinizi dengede tutmak için doğru bir diyet yapmanız gerekir. Elma sirkesi bir diyabet tedavisindeki hiçbir ilacın yerine geçemez. Diyabet tedavisinde yardımcı bir rol üstlenebilir.
Kalp Sağlığını Destekler
Elma sirkesinin, atardamarlarda yağ oluşmasına neden olan trigliseridleri düşürücü etkisi olabilir. Ayrıca elma sirkesi, kötü kolesterolü (LDL) nötrolize etmeye yardımcı olabilen pektin adlı bir lif içerir. Ancak elma sirkesi içerek kolesterolünüzü düşüreceğiniz yanılgısına düşmeyin.
Bağışıklık Sistemini Korur
Elma sirkesindeki dost bakteriler, enfeksiyonlardan korunarak bağışıklık sistemini güçlü kılar. Ayrıca sağlıklı bakteriler, hastalandığınızda da çabuk iyileşmenizi sağlar. Elma sirkesinin vücudumuzdaki patojenlerle savaşabileceği düşünülür.
Kilo Vermeye Yardımcıdır
Kilo vermek isteyen kişiler için elma sirkesi iyi bir yardımcı olabilir. Ama elma sirkesi içerek kilo vereceğinizi düşünmeyin. Uyguladığınız sağlıklı bir diyete elma sirkesi ekleyebilirsiniz. Ancak kilo verme fikriyle elma sirkesini direkt içmeyin. Salatalarınıza ya da bazı yemeklerinize ilave edebilirsiniz.
Elma Sirkesi Mideye İyi Gelir mi?
Pastörize edilmemiş elma sirkesi, diğer probiyotikler gibi sindirim sisteminizin düzgün çalışmasını sağlayan bağırsak dostu bakteriler içerir. Bu da hazımsızlık gibi sorunları olan kişiler için rahatlatıcı olabilir. Yine gastroözofagial reflü hastalığı ataklarını yatıştırdığı iddiası da elma sirkesinin faydalı olarak nitelendirilmesini sağlar. Ancak asitli yapısı nedeniyle elma sirkesi içmek sakıncalı kabul edilir. Hatta bazı araştırmalar, reflü, ülser veya diğer mide rahatsızlıklarını kötüleştirdiği yönündedir.
Elma Sirkesinin Cilde Faydaları
Antibakteriyel ve antifungal özelliği sayesinde, elma sirkesi daha sağlıklı bir cilt ve tırnaklar için doğal bir ilaç görevi görür. Elma sirkesinin cilde faydaları sert, çatlamış topuklar ve ayak mantarları üzerindeki etkilerinden anlaşılabilir. Elma sirkesi, kuruyan cildi yumuşatabilir.
Elma Sirkesinin Saça Faydaları
Elma sirkesinin saça faydaları özellikle kuru saçlarda görülebilir. Kuru, kırılgan saçlarınız veya kaşıntılı bir saç deriniz varsa, birkaç damla elma sirkesi faydalı olabilir. Saç ve cildimizin pH değeri 5.5 civarındadır ve asidiktir. Normal saç tipi ürünleri alkalidir ve saçların kurumasına sebep olur. Şampuan sonra da kullanabileceğiniz elma sirkesi, saçınızın pH dengesini korumaya yardımcı olur. Bunun yanı sıra, elma sirkesi saçlarda kepek oluşmasını da engelleyebilir. Zira elma sirkesinin mantar önleyici özellikleri sayesinde yağ birikemez ve malassezia gibi maya mantarı oluşamaz. Ayrıca saç sağlığı konusunda ayrıca yıllardır yanlış bir inanış kulaktan kulağa dolanır. Elma sirkesi, saç biti ve ‘sirke’ olarak bilinen yavrularının yok edilmesinde ilaç olarak kullanılır. Ancak bu doğru değildir. Bit ile mücadele için bir doktora danışmak ve eczaneden alınan bir ilaçla tedavi olmak gerekir. Zira saç biti, insan üzerinde yaşayan ve kanıyla beslenenen bir parazittir ve tedavi edilmelidir.
Elma Sirkesinin Yüze Faydaları
Cildin pH’ını dengelemede yardımcı olurken pürüzsüz ve yumuşak bir yapısı oluşmasına zemin hazırlar. Doktorunuzun kontrolünde yüzünüze uygulayacağınız elma sirkesi, peeling etkisi yaratabilir.
Elma Sirkesi Nasıl Tüketilmelidir?
- Elma sirkesinin en yaygın kullanımı salata ve turşularda mevcuttur. Salata sosunuzu ya da turşunuzu elma sirkesiyle yapabilirsiniz. Turşuda elma sirkesinin güçlü asidi yiyeceklerin bozulmasına neden olan bakterileri engeller. Bal ve zeytinyağı ile elma sirkesini karıştırarak bir salata sosu hazırlayabilirsiniz. Tuz yerine elma sirkesini tercih edebilirsiniz. Maden suyu ve meyve sularına ekleyerek de tüketebilirsiniz. Elma sirkesi tüketimi için günlük önerilen miktar 15-30 ml’dir.
- Yüzünüz için uygulayacağınız buhar banyosunda 2 tatlı kaşığı elma sirkesi kullanabilirsiniz. 15 dakika boyunca yüzünüzü bu buhara doğru tutup başınıza bir havlu örtün ve bekleyin. Daha sonra yüzünüzü soğuk suyla yıkayın. Bu buhar banyosu, gözenekleri açarak kirlerin temizlenmesine yardımcı olur.
- Saçlarınızın için de elma sirkesinden bir solüsyon hazırlayabilirsiniz. Bir şişede eşit miktarda elma sirkesi ve suyu karıştırın. Saçlarınızı yıkadıktan sonra bu solüsyonu uygulayın ve saçlarınızı durulayın.
- Elma sirkenizi mantarla mücadele eden ayaklarınız için de kullanabilirsiniz. Bir ölçü elma sirkesine 2 ölçü kadar ılık su ekleyin ve ayaklarınızı bu suda bekleyin. İpeksi bir cilde sahip olursunuz.
- Elma sirkesi, sivrisinek ve böcek ısırmalarına karşı hem kaşıntıyı hem de acıyı azaltmak için kullanılabilir.
Elma Sirkesi Kullanım Alanları Nelerdir?
- Mikrop öldürücü özelliğiyle temizlikte kullanılır. Yine cam parlatmak için sıklıkla kullanılır.
- Elma sirkesi antiseptik olması nedeniyle özellikle mutfak temizliğinde ve kişisel bakımda tercih edilir. Mutfakta ayrıca meyve ve sebzelerin temizlenmesinde kullanılır. Salmonella gibi bakterilerin bulaşmasını engellemek amacıyla elma sirkesinin gıda temizliğinde kullanılması faydalı olabilir. Elma sirkesi hamur kabartmak amacıyla, salataları soslamak ve bazı yemeklerde tercih edilir.
- Elma sirkesinin yine direkt tüketilmesinin yanı sıra boğaz ağrısında gargara olarak kullanılır. Direkt içilmesi asit içeriği nedeniyle diş minesine zarar verebilir. Zayıflayan mine ve mineral kaybıyla birlikte de çürüklere açık hale gelir.
Elma Sirkesinin Zararları Var mıdır?
Elma sirkesinin faydaları olduğu kadar zararları da olabilir.
- Elma sirkesi mide ve dişlerinize zarar verebilir. Elma sirkesinin dişleri beyazlattığı ve parlattığına dair yanlış bir bilgi vardır. Sirke yapısıyla parlaklık verse de diş minesine bir o kadar zarar verir. Siğil gibi sorunlu ciltlere doğrudan uygulandığında yanıklara sebep olabilir. Bazı durumlarda boğaz tahrişine ve alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Ayrıca potasyum seviyelerini düşürebilir.
- Böbrek hastalığı olanlar için de asitli yapısı nedeniyle elma sirkesi sakıncalı olabilir. Direkt içilen elma sirkesi böbreklerin çalışmasını olumsuz etkileyebilir.
- Yine elma sirkesinin asitli yapısı reflü hastalığı olanlar için zararlı olabilir.
- Ayrıca elma sirkesini temizlik amacıyla kullanırken çamaşır suyu gibi kimyasallarla karıştırmayın. Bu durum zehirlenmelere yol açabilir.
Ateşi Düşürmek İçin Sirkeli Su Kullanılmalı mı?
Eskiden ateş düşürmede sıkça kullanılan sirkeli su hala uygulanabiliyor. Elma sirkeli su ile ıslatılmış bez vücut sıcaklığının düşürülmesinde yatıştırıcı olabilir. Ancak ardından daha yüksek derecelerde ateşe sebep olabilir.
Elma Sirkesi Tansiyonu Düşürür mü?
“Elma sirkesinin faydaları nelerdir” ve “Elma sirkesi nasıl kullanılır?” soruları bir merak konusudur. Ancak hiçbir besinden mucizevi faydalar beklenmemelidir. Örneğin elma sirkesinin kanser, yüksek tansiyon gibi hastalıkların tedavinde iyileştirici etkileri olduğundan bahsedilir. Ancak bununla ilgili araştırmalar yetersizdir. Hatta tansiyon ilacı kullanan kişilerin doğrudan elma sirkesi içmesi sağlık sorunlarına yaratabilir. “Elma sirkesi tansiyonu düşürür mü?” diye merak ederken sağlığınızdan olmayın.
Elma sirkesi sağlıklı ve dengeli beslenme düzenine ekleyebileceğiniz bir besindir. Ancak asitli yapısı nedeniyle fazla ve yanlış tüketimi çeşitli sorunlara neden olabilir. Kilo vermek uğruna ya da kan şekerinizi düşürmek için elma sirkesini direkt olarak tüketmeyin. Elma sirkesinden alacağınız faydaları diyetinizin içinde tükettiğiniz salatanın sosuna elma sirkesi koyarak almaya çalışın. Kilo vermeye ya da kan şekerinizi dengede tutmaya çalışıyorsanız, egzersiz yapın ve sağlıklı beslenin.
