Radyasyon Onkolojisi

Acıbadem Sağlık Grubu, Radyasyon Onkolojisi bölümleri, iyonizan radyasyon kullanarak radyasyonun kansere etkilerini, tümörlerin davranışlarını inceleyen ve bu alanda araştırma ve uygulama yapan birimdir.

Acıbadem Sağlık Grubu, Radyasyon Onkolojisi bölümleri içinde radyoterapi ve radyocerrahi olmak üzere iki uygulama alanı bulunmaktadır.

Radyoterapi (Işın Tedavisi)

Radyoterapi; kanserli dokunun veya bazı iyi huylu tümörlerin tedavisinin radyasyonla yapılması olarak tanımlanır. Bu nedenle halk arasında “radyasyon tedavisi” ve ya “ışın tedavisi” olarak da adlandırılır.

Radyoterapide kullanılan ışınlar, tedavi edilen bölgedeki kanser hücrelerinin büyümesini durdurmak ya da o hücreleri öldürmek amacıyla kullanılır. Radyoterapi kanser tedavisinde sık kullanılan bir uygulamadır. Öyle ki, kanser hastalarının %60-80’inde kanser tanısı konduktan sonra en az 1 kere radyoterapi ihtiyacı oluşabilir.

Ethos , radyoterapi tedavilerinde kullanılan yapay zeka destekli bir tedavi cihazıdır. Ortalama radyoterapi süresinin kısalmasına yardımcı olur.

Radyoterapi nedir, nasıl uygulanır?

Acıbadem Maslak Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Enis Özyar, Radyoterapi üzerine soruları yanıtlıyor.

Tedavi Şekli Nasıl Belirlenir?

Tedavilerin şeklini etkileyen pek çok faktör bulunuyor. Bunların başında; hastanın yaşı, genel sağlık durumu, teşhis edilen kanserin türü, yaygınlığı, yerleşim yeri geliyor. Tedavi kararları, birçok farklı branştan uzman doktorun hastayı birlikte görüp değerlendirmeleri (Multidisiplinler yaklaşımı) sonucu alınıyor.

Her hasta için ayrı bir tanı ve tedavi süreci planlanıyor ve uygulanıyor. Çünkü kişiler aynı tip kanser hastası bile olsalar, her hastanın tedavisi, kendi koşullarına göre değerlendirilmelidir.

Tedavi Ekibi Kimlerden Oluşuyor?

Radyasyon onkolojisi uzmanı: Vücudun hangi bölgesine, ne kadar radyoterapi uygulanacağına karar veren, doktordur. Tedavi boyunca hastanın takibi, tümördeki değişikliklere bağlı olarak gerekli tedavi değişimi, hastanın yaşadığı yan etkilerin değerlendirilmesi ve tedavisinden sorumludur.

Radyasyon fizikçisi: Radyoterapinin tedavi planlaması, kalitesi ve cihazlarla ilgili teknik destek ve bakım sürecinin koordinasyonu ile güvenliğinden sorumludur. Tedavi planı ve uygulamasında radyasyon onkolojisi uzmanı ile birlikte çalışır.

Radyoterapi teknikerleri: Radyoterapi cihazlarını kullanmak üzere eğitim almış kişilerdir. Tedavi sırasında odada hasta ile birlikte bulunmazlar, ancak kumanda odasında bulunan ekran aracılığıyla; hasta ile kesintisiz iletişim halindedirler. Hastanın doğru pozisyonunun sağlanması, cihazın çalıştırılması ve tedavi esnasında değerlendirme filmlerinin çekilmesinden sorumludurlar.

Onkoloji hemşiresi: Hastanın tedavisi ve takibi süresince radyasyon onkologu ile birlikte hastanın en yakınında bulunan ekip üyesidir. Radyoterapinin yan etkileri, hastanın yapması ve yapmaması gerekenler gibi konularda hekim ile hasta arasında köprü görevi yaparlar.

Sekreterya: Hastanın doğru yönlendirilmesi, randevuların düzenlenmesi, dosyaların oluşturulması ve bulundurulması, tedavi ücreti konusunda bilgilendirme ve hastanın sağlık güvencesinin gerektirdiği işlemlerin yapılmasından sorumludur.

Radyoterapinin Etkisi Nedir?

Radyoterapide kullanılan ışınlar, tümörlü dokuların hücre çekirdeğindeki DNA’yı etkiliyor. Hücre çekirdeğindeki DNA yeterince zarar gördüğünde ise hücreler çoğalma yeteneğini kaybediyor.

Kanserli dokuda ölen hücreler yenilenmediğinde, kanserin büyümesi duruyor ve kitle küçülüyor. Radyoterapi seansı sırasında verilen yüksek dozdaki radyasyon, hücreleri öldürüyor veya çoğalmalarını engelliyor. Tümör hücreleri birçok normal hücreden daha hızlı bölündüklerinden radyoterapi bu hücreleri yüksek oranda öldürüyor. Normal hücreler de radyoterapiden belli ölçüde etkilense de tümör hücrelerinde olmayan özel onarım mekanizmalarıyla bu etkiden kısa sürede kurtulabiliyorlar.

Radyocerrahi

Radyasyon onkolojisinin uygulama alanlarından biri olan radyocerrahide temel amaç; çok sayıda düşük enerjili ışın demetlerinin hastalıklı bölgeye yönlendirilmesi ve hastalıklı noktada odaklanıp, sadece bu noktada yüksek enerji sağlayarak dokuda değişiklik yaratılmasıdır. Böylece hastalıklı bölgeye yoğun ışın verilerek kanser hücrelerinin küçülmesi ya da ölmesi sağlanırken, çevresindeki normal dokular da radyasyonun zararlı etkilerinden korunmuş oluyor.

Radyoterapi hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?

Acıbadem Maslak Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Enis Özyar, Radyoterapi üzerine soruları yanıtlıyor.

Radyocerrahi Uygulamaları

STEREOTAKTİK RADYOCERRAHİ (SRC)

Koordinatlar yardımı ile bir hedefin tedavisi anlamına gelen SRC, üç boyutlu olarak koordinatların belirlenmesini takiben yüksek dozda uygulanan radyasyonla tümörün tek seansta tamamen harap edilmesi anlamına geliyor. Bu işlem sırasında IGRT uygulanması, hedefin gerçek harabiyeti açısından önem taşıyor.

STEREOTAKTİK RADYOTERAPİ (SRT)

SRC tedavisinin birden fazla seansta; genellikle 3-5 seans uygulandığında tedavi, Stereotaktik Radyoterapi (SRT) olarak adlandırılıyor.

Acıbadem Radyasyon Onkolojisi bölümlerinde MR-LINAC , Gamma Knife , TrueBeam , Tomoterapi , CyberKnife , Trilogy , Intraoperatif Radyoterapi gibi medikal cihazlar kullanılıyor.