Yağ Bezesi Nedir?
Yağ bezesi , ya da tıbbi adı ile lipom çoğunlukla cilt ile cildin altına yatan kas tabakası arasında yer alan, yavaş büyüyen, yağlı bir yumruya verilen isimdir. Dokunulduğunda hamur gibi hissedilen yağ bezeleri genellikle hassas değildir ve parmağın hafifçe bastırılmasıyla bile kolayca hareket ederler. Lipomlar yaygın olarak orta yaş döneminde ilk olarak tespit edilirler. Bazı vakalarda bireyde birden fazla yağ bezesi geliştiği gözlemlenmiştir.
Yağ bezeleri tümör olarak sınıflandırılsalar dahi kanser değildir ve genellikle zararsızdır. Bir çok vakada herhangi bir tedavi uygulanması gerekli değildir, ancak yağ bezesinin bireyi rahatsız ettiği, ağrıya neden olduğu veya büyüdüğü durumlarda cerrahi müdahale ile çıkarılması mümkündür.
Yağ Bezesi Neden Olur?
Yağ bezelerinin oluşma nedeni tıp uzmanları tarafından henüz tam olarak belirlenememiştir. Ancak yağ bezelerinin aynı kan bağına sahip aileler içinde daha sık görülmesi lipom gelişiminde muhtemelen kalıtsal faktörlerin rol oynadığına işaret etmektedir. Her ne kadar her yaş grubunda görülse dahi, yağ bezeleri daha yaygın olarak 40 ila 60 yaş arasında ilk defa ortaya çıkar.
Yağ Bezesi Neye Yol Açar?
Yağ bezeleri kanserli olmasa dahi, nadiren kötü huylu veya kanserli bir liposarkomu taklit edebilirler. Aynı zamanda vücut üzerinde bulundukları konuma göre bireyin hayat kalitesini düşürebilecek veya anksiyeteye yol açabilecek bir görünüm sergileyebilirler.
Yağ Bezesi Nasıl Önlenir?
Yağ bezelerini önlemenin bilinen bir yolu yoktur. Yağ bezeleri yapıları gereği iyi huylu tümörlerdir. İyi huylu, mevcut bir tümörün vücuda yayılma şansının olmadığı anlamına gelir. Yani yağ bezeleri kaslara veya diğer çevre dokulara yayılmaz ve yaşamı tehdit edecek şekilde genişlemez.
Yağ Bezesinin Belirtileri Ve Tipleri Nelerdir?
Yağ bezeleri vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Lipomlar tipik olarak deri tabakasının hemen altında bulunurlar. Birçok vakada boyun, omuzlar, sırt, karın, kollar ve uylukların çevresinde görülürler. Yağ bezeleri yumuşak dokulu ve hamur gibi bir görünüme sahiptir. Ayrıca parmağın hafif bir baskısı ile hareket ettirilebilirler. Yağ bezelerinin boyutları genellikle küçüktür ve tipik olarak 5 santimetreden daha ufaktırlar. Ancak bazı vakalarda daha büyük bir boya ulaştıkları görülmüştür. Bazı yağ bezeleri ağrıya sebep olabilir. Eğer lipom büyür ve yakındaki sinirlere baskı yaparlarsa, veya çok sayıda kan damarı içlerinden geçerse ağrılı olabilirler.
Her ne kadar yağ bezeleri nadiren ciddi bir tıbbi durumun varlığına işaret etse dahi, vücutlarının herhangi bir yerinde bir şişlik veya şişlik fark eden bireyler kontrol için doktorlarına başvurmalıdır.
Yağ Bezesi Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorlar yağ bezelerini genellikle bir fiziksel muayene yaparken teşhis edebilirler. Yağ bezeleri yumuşaktır ve acı vermez. Ayrıca lipomlar genellikle sadece yağ dokularından oluştukları için dokunulduğunda kolayca hareket ederler.
Bazı vakalarda, dermatolog bireyin vücudunda bulunan yağ bezesinden biyopsi alabilirler. Biyopsi prosedürü sırasında, dokunun küçük bir kısmından bir örnek alınır ve test için bir laboratuvara gönderilir. Bu test kanser olasılığını dışlamak için yapılır. Bir lipom kanserli olmasa, dahi nadiren kötü huylu veya kanserli bir liposarkomu taklit edebilir.
Biyopsi sonuçları şüpheli bir yağ bezesinin esasında bir liposarkom olduğunu gösteriyorsa MRI ve BT taramalarını kullanarak daha ileri testler yapılması gerekli olabilir. Yağ bezesine benzer yumruların aslında liposarkom adı verilen bir kanser türü olma ihtimali çok düşüktür. Liposarkomlar yani yağlı dokulardaki kanserli tümörler çok büyük bir hızla büyürler, parmak ile temas edildiklerinde cilt altında hareket etmezler ve genellikle ağrıya neden olurlar.
Yağ bezesinin büyümeye devam ettiği ve ağrılı hale geldiği vakalarda doktor bireyin rahatsızlığını gidermek ve liposarkom olması ihtimalini dışlamak için basit bir cerrahi müdahale ile lipomu çıkarabilir.
Yağ Bezesi Nasıl Geçer?
Yağ bezeleri öz bakım ile azaltılamaz. Her ne kadar sıcak kompresler diğer cilt topakları için etkili olsa dahi yağ bezeleri için bir etki göstermezler, çünkü lipomlar bir yağ hücresi yığınından meydana gelirler.
Yağ Bezesi Nasıl Tedavi Edilir?
Bir yağ bezesi için genellikle herhangi bir tıbbi tedavi gerekmez. Bununla birlikte, eğer yağ bezesi bireyi rahatsız ediyorsa, ağrılıysa veya sürekli büyüyorsa, doktor çıkarılmasını önerebilir. Lipom tedavileri arasında cerrahi müdahale, liposuction ve steroid enjeksiyonları bulunur.
Yağ bezeleri genellikle ameliyatla sırasında cerrahi yöntemlerle kesilerek çıkarılır. Yağ bezesinin çıkarılmasından sonra tekrar etmesi çok nadir görülen bir durumdur. Yağ bezesi ameliyatının olası yan etkileri arasında yara izi ve morarma bulunur. Minimal eksizyon ekstraksiyonu olarak bilinen bir tekniğin kullanıldığı cerrahi müdahaleler daha az yara izi ile sonuçlanabilir.
Liposuction başka bir tedavi seçeneğidir. Yağ bezeleri yağ bazlı olduğu için, bu prosedürün uygulanması yağ bezesinin boyutunu küçültmek için işe yarayabilir. Liposuction, büyük bir şırıngaya bağlanan bir iğneyi ile gerçekleştirilir ve bölge işlemden önce genellikle uyuşturulur.
Steroid enjeksiyonları da doğrudan yağ bezesinin çıktığı bölgede kullanılabilir. Bu tedavi yağ bezesini küçültebilir ancak tamamen ortadan kaldırmaz.