Vajinismus Nedir?
Vajinismus, bazı kadınlarda vajinal penetrasyon denemesi sırasında vajina kaslarının istemsiz veya sürekli kasılmasıyla ortaya çıkar. Bu kasılmalar, cinsel ilişkiyi engelleyebilir veya ağrılı hale getirir. Vajinismus, partner cinsel ilişki denediğinde, tampon yerleştirildiğinde, vajinal bölgeye dokunulduğunda meydana gelir.
Vajinismus, cinsel istek ve uyarılmayı engellemez ancak vajinaya girişte zorluk yaşanır. Yapılan pelvik muayenelerde fiziksel bir neden genellikle tespit edilmez. Bu kasılmaların altında yatan herhangi bir anormallik bulunmaz. Bu tür problemler ilişkiler üzerinde olumsuz etkiler oluşturur.
Vajinismus Türleri Nelerdir?
Vajinismus farklı yaş gruplarındaki kadınları etkileyebilir. En yaygın olanları şu şekilde sıralanmıştır:
Primer Vajinismus: Kadının yaşamı boyunca var olan bu durumda, tampon kullanmak veya jinekolojik muayeneler zorlaşır. İlk cinsel deneyim sırasında kadın şiddetli ağrı hisseder ve penis vajinaya giremez. Bunu yaşayan kadınlarda genellikle ağrı, kas spazmları ve nefes alma güçlüğü yaşanır.
Sekonder Vajinismus: Düzenli cinsel ilişki yaşamış kadınlarda, enfeksiyon, menopoz , cerrahi müdahaleler, doğum veya perimenopoz gibi nedenlerle ortaya çıkar.
Durumsal Vajinismus: Bu vajinismus türü yalnızca belirli durumlarda, örneğin cinsel ilişki sırasında ortaya çıkar. Genellikle partnere karşı gelişir, durum ortadan kalkınca kadında vajinismus görülmez.
Vajinismus Neden Olur?
Vajinismusun sebepleri tam olarak bilinmese de, bu duruma fiziksel, psikolojik ve cinsel faktörler katkıda bulunur. Cinsel ilişki korkusu, travmatik deneyimler, geçmişte yaşanan tıbbi rahatsızlıklar vajinismus nedenleri arasında sayılabilir.
Vajinismus nedenleri şu şekilde özetlenebilir:
- Cinsel ilişki korkusu veya kaygı
- Ağrılı cinsel deneyimler
- Cinsel travmalar
- Zorlayıcı tıbbi muayeneler veya doğum deneyimi
- Cinselliğin yanlış olduğuna inanmak
- Ağrılı bir tıbbi durum
Cinsel ilişki korkusu veya kaygı
Cinsellik hakkında duyulan korku ya da kaygılar, vajina kaslarının istemsiz olarak kasılmasına yol açar. Özellikle cinsel ilişki sırasında ortaya çıkarak penetrasyonu zorlaştırır.
Ağrılı cinsel deneyimler
Geçmişte yaşanan ağrılı cinsel deneyimler, kadının tekrar cinsel ilişki sırasında acı yaşayacağına dair korkularını artırır ve vajinismusa neden olur.
Cinsel travmalar
Cinsel travmalar kadınlarda cinselliğe karşı olumsuz bir davranış gelişmesine sebep olur. Vajinismus altında yatan sebepler bu travmalara dayanabilir.
Zorlayıcı tıbbi muayeneler veya doğum
Geçmişte yapılan rahatsız edici tıbbi muayeneler veya zorlu doğumlar, vajinismusun fiziksel tetikleyicileri arasında yer alır. Özellikle jinekolojik muayeneler sırasında yaşanan acı, bu durumu şiddetlendirir.
Cinselliğin yanlış olduğuna inanmak
Bazı kadınlar, cinselliğin yanlış ya da utanç verici bir şey olduğuna dair inançlara sahip olabilir. Bu inançlar, cinsel ilişkiyi bilinçaltında engelleyen vajinismusun gelişmesine katkıda bulunur.
Enfeksiyonlar
Vajinal mantar enfeksiyonu (kandida) gibi ağrılı tıbbi durumlar, cinsel ilişki sırasında ağrıya yol açar ve vajinismusu tetikler.
Vajinismus Belirtileri Nelerdir?
Vajinismusun başlıca belirtileri arasında vajina kaslarının istemsiz kasılması, cinsel ilişki sırasında ağrı, tampon kullanmada zorluk, pelvik muayene sırasında rahatsızlık gibi durumlar yer alır. Bu belirtiler penetrasyonu zorlaştırır.
Vajinismus belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- İlişki sırasında rahatsızlık ve ağrı
- Vajina kas spazmları
- Ağrılı cinsel ilişki
- Tampon kullanamama
- Cinsel ilişkiden kaçınma
- Cinselliğe dair korku
- Cinsel istek kaybı
- Yanma veya batma hissi
İlişki sırasında rahatsızlık ve ağrı
Vajinismus, cinsel ilişki sırasında veya tampon yerleştirmeye çalışırken rahatsızlık veya ağrıya neden olur. Bu ağrı sebebiyle cinsel birleşme imkansız hale gelir.
Vajina kas spazmları
Kadınlar vajina kaslarını bilinçli olarak kontrol edemez. İstemsiz kasılmalar penetrasyonun gerçekleşmesini zorlaştırır veya engeller.
Ağrılı cinsel ilişki (Disparoni)
Vajinismusun en yaygın belirtisi cinsel ilişki sırasında meydana gelen ağrıdır. Penis vajinaya girmeye çalıştığında, “duvara çarpma” hissine benzer bir durum meydana gelir veya yanma oluşur.
Tampon kullanamama
Kasılmalar ve ağrılar sadece cinsel ilişki sırasında değil tampon kullanımı sırasında da meydana gelir. Bazı kadınlar tampon yerleştirmekte zorluk çeker.
Cinsellikten korkma ve istek kaybı
Daha önce yaşanan ağrılı ilişkilere duyulan kaygılar cinsel ilişkiyi daha da zorlaştırır. Bu nedenle cinsel ilişkiye dair korkular meydana gelir, cinsel istekte azalma oluşur.
Yanma veya batma hissi
Vajina içine bir şey yerleştirildiğinde, kadınlar sıklıkla yanma veya batma hissi tarif ederler. Bu his, tampon kullanımı, cinsel ilişki veya pelvik muayene sırasında ortaya çıkar.
Vajinismus Tanısı Nasıl Konulur?
Vajinismus tanısı genellikle belirtileri açıkladıktan sonra pelvik muayene ile konulur. Doktorunuz bu süreçte cinsel geçmişiniz hakkında sorular sorabilir. Belirtileri anlatmanızın ardından, cinsel geçmiş değerlendirilir, pelvik muayene yapılır, fiziksel bir nedenin olmadığı tespit edilir.
Doktorunuz, vajinismusun ne zaman başladığı, ne sıklıkta yaşandığı ve hangi durumlarda tetiklendiği gibi sorular sorarak belirtilerinizi anlamaya çalışır. Cinsel travmaların olup olmadığı doğru tanının konulması için gereklidir. Vajinismus tanısının kesinleşmesi için bazı durumlarda pelvik muayene yapılır. Ancak penetrasyonun zor olması nedeniyle muayene sürecinde dikkatli olunur. Muayene sürecinde herhangi bir enfeksiyon veya yara tespit edilmezse vajinismus tanısı öne çıkar.
Vajinismus Egzersizleri Nasıl Yapılır?
Vajinismus tedavisinde evde uygulanabilecek egzersizler, vajina ve pelvik kasların gevşemesine yardımcı olur. Vajinismus egzersizleri ve evde uygulanabilecek yöntemler arasında; vajinal dilatör terapisi, nefes teknikleri ve pelvik taban (kegel) egzersizleri bulunur.
Pelvik taban egzersizleri
Vajina ve pelvik kasları yeniden eğitmek için düzenli olarak yapılan bu egzersizler, vajinismusun tedavisinde önemli rol oynar. Derin çömelme, pelvik taban gevşetme ve piriformis esnetmeleri gibi pozisyonlar ilerde yaşanabilecek kasılmaları önler.
Vajinal dilatör terapisi
Vajina ve pelvik taban kaslarını nazikçe esnetmeye yarayan vajinal dilatörler, cinsel ilişki sırasında ağrıyı hafifletmek için kullanılır. Farklı boyutlarda olan bu tıbbi cihazlar silikon veya plastikten yapılır. Bu yöntemle vajinal dokulara kan akışı artar ve rahatsızlıklar hafifletilir. Uygun boyut ve kullanım şekli tedavi sürecinde başarılı sonuçlar almayı sağlar.
Evde gevşeme teknikleri
Derin karın nefesi, vajinismus tedavisinde evde uygulanabilecek bir gevşeme tekniğidir. BU yöntemle, karın kaslarını ve pelvik taban kasları rahatlar. Vücuttaki stres düzeyini azaltarak kasların daha az gerilmesi sağlanır. Bu yöntemi uygulamak için, sırt üstü uzanın, ellerinizi karın bölgesine koyun. Nefes alırken karın bölgesinin ellerinize doğru yükseldiğini hissedin. Nefes verirken karın ve ellerinizin omurgaya doğru indiğini fark edin. Bu işlemi günde 2-3 kez en az 10 tekrar olacak şekilde uygulayın.
Vajinismus Tedavisi Nasıl Yapılır?
Vajinismus tedavisinde en etkili yöntem cinsel terapidir. Jel kullanımı, ilaçlar, lokal anestezik uygulamalar faydalı değildir. Kızlık zarı yani “himen”in alınması gibi müdahaleler de etkisizdir.
Cinsel terapi , kasılmaları ve vajinal girişle ilgili korkuları hafifletmek amacıyla uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi çoğunlukla çiftlerle birlikte yürütülür, seanslar sırasında çiftin cinsel yaşam öyküsü alınır, yaşanılan zorluklar ve kaygılar değerlendirilir.
Cinsel terapinin ilk seanslarında gecikmiş cinsel eğitim verilir. Çiftlere cinsel sağlık, cinsel organlar ve fizyoloji hakkında doğru bilgiler aktarılır. Bu aşama, çiftin cinselliğe olan korkularını azaltmayı hedefler, sağlıklı bir cinsel yaşam için bilinçlenme sağlanır.
Cinsel terapi sürecinde vajinal kasılmalarla ilgili korkuların üzerine gidilir ve egzersizler uygulanır. Kasları gevşetmeye yönelik egzersizler kademeli olarak yapılır.
Vajinismus tedavisi genellikle altı ile sekiz seans sürebilir. Tedavi süreci 2-3 ay içerisinde tamamlanır. Çiftlerin yaşadığı problemlere göre süre kısalabilir veya uzayabilir.
Vajinismus İle İlişkili Diğer Cinsel Problemler Nelerdir?
Vajinismusa eşlik eden problemlerin başında cinsel isteksizlik gelir. Vajinismus yaşayan kadınlarda ağrılı cinsel ilişki, orgazm bozukluğu, cinsel istek bozukluğu görülür. Yapılan araştırmalar, vajinismus ile cinsel işlev bozuklukları arasında güçlü bir korelasyon olduğunu göstermektedir.
Vajinismus Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Vajinismus tedavisi ne kadar sürer?
Vajinismus tedavisi genellikle 6-8 seans sürebilir ve tedavi 2-3 ay içinde sonuçlanabilir.
Vajinismus kendiliğinden geçer mi?
Vajinismus genellikle kendiliğinden geçmez; tedavi gerektiren bir durumdur.
Vajinismus tedavisi acı verir mi?
Tedavi genellikle ağrısızdır ve terapistin yönlendirmesiyle rahatlatıcı egzersizler içerir.
Tedavi başarısız olursa ne yapılmalı?
Tedavi başarısız olursa, farklı terapi yöntemleri denenebilir veya bireysel ya da grup terapileri önerilebilir.
Vajinismus cinsel ilişkiyi nasıl etkiler?
Vajinismus, vajinal kasların kasılması nedeniyle cinsel ilişkiyi ağrılı veya imkansız hale getirebilir.
Vajinismus hastalığı olanlar nasıl davranır?
Vajinismus hastaları genellikle cinsel ilişki sırasında korku, endişe ve kaçınma davranışları sergilerler.
Vajinismus nedeni tam olarak nedir?
Vajinismusun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, psikolojik, fiziksel veya travmatik deneyimlerden kaynaklanabilir.
Vajinismus için hangi doktora gidilmelidir?
Vajinismus tedavisi için cinsel terapist, kadın doğum uzmanı veya pelvik taban fizyoterapistine başvurulmalıdır.
Vajinismus ile hamile kalınabilir mi?
Vajinismus hamile kalmayı engellemez, ancak cinsel ilişkiyi zorlaştırabilir; tedavi sonrası hamilelik mümkündür.