Üveit Nedir?
Göz yuvarlağının orta tabakasını oluşturan uveanın iltihaplanmasına “ üveit ” adı verilir. Aynı zamanda göz iltihabı olarak da bilinir. Uvea tabakası üç bölümden oluşur: iris, siliyer cisim ve koroid.
İris; gözün önündeki renkli dairedir. Siliyer cisim; gözün odaklanmasına yardımcı olur.
Koroid; retinayı besleyen ince, süngerimsi kan damarları ağıdır.
Yalnızca bu üç bölge değil, retina ya da gözün içindeki jelin iltihaplanması da üveit olarak adlandırılır. Üveit hastalığı gözlerde kanlanma, göz ağrısı, bulanık görme ile kendini belli eder ve şikayetler hızlıca kötüleşir. İki gözü de etkileyebilir.
Tedavi edilmediğinde görme kaybına yol açabileceği için, üveitin erken tanısı çok önemlidir.
Göz iltihabının nedenleri bilinmese de enfeksiyonlar (toksoplazma, HPV virüsü, tüberküloz gibi), bağışıklık sistemi hastalıkları (Sedef hastalığı, MS, Behçet hastalığı gibi) ya da göze gelen darbelerin neden olduğu tahmin edilmektedir. Ağırlıkla 20-60 yaş arasında görülen üveit, ilaçlar yoluyla tedavi edilebilir.
Ancak altta yatan neden bağışıklık sistemi hastalıkları ve diğer enfeksiyonlar olabileceği için, Romatoloji uzmanı, İç Hastalıkları uzmanı gibi diğer branş hekimleri de hastalığın tedavisinde yer alır.
Üveit, göz ağrısı ve kızarıklığının önemli bir nedenidir. Üveite vücutta pek çok başka hastalık yol açabilmektedir. O nedenle üveit tanısı konanların romatoloji uzmanına başvurmaları ve üveitin nedeninin araştırılması gereklidir.
Üveit Çeşitleri
Sahip olduğunuz üveitin tipi, uveada iltihaplanmanın oluştuğu yere göre sınıflandırılır:
Anterior üveit: irisin (iritis) veya iris ve siliyer cismin birlikte iltihaplanmasıdır. Gözde kızarıklık ve ağrıya neden olur, çok hızlı gelişir. Orta üveit, siliyer cismin iltihaplanmasıdır. Uçuşan cisimler, görme ve bulanık görüş şeklinde belirti verir.
Posterior üveit: koroidin iltihaplanmasıdır. Görmede bozukluğa yol açar.
Diffüz üveit (aynı zamanda panuveit olarak da adlandırılır): uvea'nın tüm bölgelerinin iltihaplanmasıdır.
Üveit tanısı göz muayenesinde konabilir. Üveitin tipi ve itihaplanmanın nedenini araştırmak için göz ultrasonu, MR ve kan testleri istenebilir. Bunun için göz doktorunuz Romatolog, İç Hastalıkları ya da Nörologlarla birlikte çalışır.
Üveit Nedenleri Nelerdir?
- Daha önce üveit geçirmiş olmak
- Göze gelen çarpma ve yaralanmalar
- Göz ameliyatı geçirmek
- Lenfoma gibi bazı kanser tipleri (çok nadirdir)
Üveit Belirtileri Nelerdir?
Üveit tek bir hastalık değildir, gözün uvea tabakasının genel anlamda çok sayıdaki hastalığını içerir. Gözün ön tarafında olan üveitlerde daha çok gözde ağrı, ışıktan rahatsızlık, gözde uçuşan cisimler ön plana çıkabilir. Eğer çok yoğun iltihap gözün içine dökülürse görme bulanabilir. Bazen göz bebeğinde düzensizlikler oluşabilir çünkü iltihap nedeniyle iris yani renkli kısım arkadaki lense yapışabilir veya kenarda yapışıklıklar oluşabilir. Eğer arka taraftaki iltihaplar söz konusuysa, gözün görme merkezini tutan bir hasar varsa görme bozulabilir. Sonuçta üveitte tek bir bulgudan söz etmek çok zordur. Görmeyi engelleyen her türlü bulgu üveit belirtisi olabilir. Genel olarak, uyarı işaretleri şunları içerir:
- Kırmızı göz
- Göz ağrısı
- Bulanık görme
- Kamaşma, ışığa hassasiyet
- Göz yaşarması
- Görme alanında oluşan lekeler
Eğer gözünüzde ağrı ve eşlik eden ani bir bulanıklık varsa, vakit geçirmeden göz doktorunuza başvurun.
Üveit Tedavisi
Üveit tek bir hastalık grubundan kaynaklanmaz, birçok farklı nedenleri olabilir. Üveitin nedenini bulmak için çeşitli testler yapıldıktan sonra nedene yönelik tedavi verilir.
Ana tedavi yöntemi ilaç tedavisidir . Çok nadir görülen ve ciddi seyreden üveitlerde göz ameliyatı (vitrektomi) gerekebilir.
Genel olarak ön üveitte enfeksiyondan kurtulmak için antibiyotik içeren damlalarla hastalık tedavi edilmeye başlanır.
İltihabın şiddetli olduğu durumlarda ise tedaviye antibiyotik ve antiviral içeren hap ve enjeksiyon eklenebilir.
Eğer otoimmün bir üveit varsa gözün içerisindeki enflamasyonun baskılanmasına yönelik kortizon yani steroid ilaçlar verilebilir ya da altında yatan başka bir hastalık varsa buna yönelik tedavi yöntemi uygulanır. Sonuçta üveit tedavisi kişiye özel tedavidir.
Üveit hastalığının tedavisi sonrası, hasta en az 3 ayda bir izlenmelidir. Hastalık tekrarlayabileceğinden kontrollere ara verilmemelidir.
Diğer yandan üveit geçirmiş biri organlarında farklı belirtiler görürse göz doktoruna bilgi vermelidir. Örneğin ağızda aft, ciltte lekeler veya romatizmal belirtiler gibi. Bunlar bağışıklık sistemi hastalıklarına işaret edebilir.
Üveit Hastalığı Başka Hastalıkların Belirtisi Olabilir mi?
Göz iltihaplanmalarının nedeni çeşitlidir. Göz doktorunuz üveit tanısı koyduktan sonra, altta yatan başka bir hastalığınız olup olmadığını kontrol eder.
Üveit iyileşebilen bir hastalıktır. Ancak tekrarlamaması için diğer hastalıklarınızın kontrol altında tutulması gerekir.
Üveite neden olabilecek durumlar şunlardır:
Bağışıklık Sistemi Hastalıkları (Otoimmün hastalıklar)
Bağışıklık sisteminiz zayıflayıp enfeksiyonlar organ ve dokularınıza zarar verdiğinde, gözünüz de etkilenir.
Üveitin en sık karşılaşılan nedeni bağışıklık sistemi hastalıklarıdır. Bunlar;
- Ankilozan spondilit
- Behçet hastalığı
- Crohn hastalığı
- Multipl skleroz (MS)
- Sedef hastalığı
- Psöriyatik artrit (Sedef hastalığına bağlı artrit)
- Reaktif artrit
- Romatoid artrit
- Juvenil idiyopatik artrit (çocukları etkileyen artrit)
- Sarkoidoz
- Ülseratif kolit
Enfeksiyonlar
Üveit, vücuda göz dışında giren enfeksiyonlar yoluyla da oluşabilir. Bu enfeksiyonlardan bazıları;
- Toksoplazma (Parazitlerden bulaşan enfeksiyon)
- HPV virüsü (uçuklara neden olan virüs)
- Varisella zoster Virüs -VZV (Su çiçeği ve zonaya sebep olan virüs)
- Tüberküloz
- Sitomegalovirüs (Cytomegalovirus, CMV)
- Kabakulak
- Batı Nil virüsü (West Nile Virus)
- Lyme hastalığı (Kene yoluyla bulaşan virüs)
- HIV ve Sifiliz (nadir durumlarda)