FOR INTERNATIONAL PATIENTS
Topuk Ağrısı Nedir?
Topuk, ayağın taban kısmında bulunan kemikli bir yapıdan meydana gelir. Vücut ağırlığının en yoğun hissedildiği vücut bölgelerinden biridir. Topukta ağrı oluşumunun birçok neden olabilir. Gün boyunca ayakta durmak, uygun ve rahat bir ayakkabı seçmemek yer çekiminin kan damarlarına yaptığı etkiyle topukta ağrı hissedilmesine sebep olabilir. Bunun dışında yapısal ya da fonksiyonel bozukluklar, sakatlanmalar da topuk ağrısına neden olabilir.
Vücut ağırlığının artışıyla topuğa binen yük artar. Kilo almak ya da ideal kilonun üzerinde bulunmak topuk ağrısına neden olabilir. Topuk ağrısı, altında yatan ortopedik bir sorun bulunmadığında genellikle dinlenerek geçer.
Topuk Ağrısı Nedenleri Nelerdir?
Topuk ağrısına sebep olan bir ortopedik sorun bulunmadığı sürece; gün boyu ayakta durmak, yoğun spor yapmak, yeterince dinlenmemek, uygun ayakkabı giymemek, ilerleyen yaşla zayıflayan kemik ve kas yapısı, ideal kilonun üzerinde olmak gibi nedenlerden topuk ağrısı olur. Bu tür topuk ağrıları, ağrıya neden olan durumun değiştirilmesiyle hafifler ve geçer.
Damar ve dolaşım sisteminin bazı hastalıkları ile ortopedik hastalıklar topuk ağrısına neden olabilir. Topuk ağrısına neden olan yaygın sağlık sorunları şu şekildedir:
Plantar Fasiit: Plantar Fasiit topuk ağrılarının en yaygın nedenlerinden biridir. Ayak tabanının altında bulunan bağ dokunun (fasyanın) iltihaplanması sonucu Plantar Fasiit ortaya çıkar. Genellikle uzun süreli dinlenme sonucu ilk ayağa kalkıldığında ya da uzun süreli ayakta kalma durumunda ağrı hissedilir.
Topuk Dikeni: Topuk dikeni plantar fasit ile birlikte ayak tabanında hissedilen ağrıların en yaygın sebeplerinden biridir. Topuk dikeninde topuk ağrısı sabah uyandıktan sonraki ilk topuğa basınç binme durumunda hissedilir. Her dinlenme sonrası ayağa kalkıldığında topukta keskin bir ağrı hissine sebep olur. Topuk dikeni hakkında detaylı bilgi almak için tıklayınız.
Tendonit: Tendonlar kaslar ile kemikleri birbirine bağlayan bağ dokulardır. Tendonlar sert kolajen lifli yapılardır. Çeşitli nedenlerle iltihaplanmaları sonucu bulundukları bölgede ağrıya sebep olabilirler. Ayakta bulunan Aşil tendonunun yaralanması ya da iltihaplanması sonucu topuk ağrısı yaşanabilir.
Burkulma ya da Travmalar: Eklemlerde burkulma ya da kemiklerde çatlak ve kırık sonucu topukta şişlik, morluk ve ağrı hissedilebilir. Spor esnasındaki aşırı yüklenmeler sonucu stres kırıkları meydana gelebilir.
Ayak Bileği Mekaniğine Bağlı Sorunlar: Düztabanlık ya da yüksek ayak çatısı topukta hissedilen basıncı etkilemektedir. Bu durumlarda topukta ağrı hissedilir.
Diyabet: Diyabet, ayaklarda yaralara sebep olabildiği gibi dolaşım bozukluklarına da sebep olabilir. Bu durumda ayakta ve topukta ağrı hissedilebilir.
Romatoid Artrit ve Diğer Eklem Hastalıkları: Eklemleri tutan hastalıklarda topuk ağrısı hissedilebilir.
Topuk Bursiti: Bursit, ayakta topuğun arkasında bulunan içi sıvı dolu keseciklerin (bursa) iltihaplanması sonucu meydana gelir. Topuk ağrısının yaygın olmayan bir nedenidir.
Topuk Ağrısı İçin Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?
Topuk ağrısı olan bir kişi doktora ne zaman başvuracağını bilemeyebilir. Topuk ağrısı için şu durumlarda mutlaka hekime başvurulmalıdır:
- Birkaç sün boyunca devam eden topuk ağrısı varsa
- Günün herhangi bir saatinde ortaya çıkan, bazen gün boyu devam eden ve yürümeye engel olan bir topuk ağrısı varsa
- Dinlenme pozisyonundayken ortaya çıkan topuk ağrısı varsa
- Ağrıya eşlik eden; morluk, kızarıklık ve şişlik varsa
- Hastada yükselen ateş varsa bir sağlık kuruluşuna ve ortopedi hekimine başvurmak gerekir.
Topuk Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?
Topuk ağrısının teşhisi için hekim öncelikle hastanın öyküsünü dinler. Hasta; ağrının ne zaman başladığını, günün hangi saatlerinde yoğunlaştığını, hangi aktivitelerde şiddetlendiğini ve eşlik eden diğer semptomları hekimle paylaşılmalıdır. Topuk ağrısı yaşayan kişi, doğrudan ilişkili olduğunu düşünmese bile; var olan kronik hastalıkları ve diğer hastalıkları ağrı ile ilişkili olabilir. Dolayısıyla hekime ağrı hakkında ve genel sağlık durumu hakkında tam olarak bilgi verilmelidir.
Hastanın paylaştığı sağlık öyküsünün ardından hekim fiziksel muayene edebilir, görüntüleme tetkiklerinden faydalanabilir. Röntgen, MRI gibi görüntüleme tekniklerinin ardından gerekli durumlarda kan testi kullanılabilir. Özellikle romatoid artrit , diyabet , gut gibi hastalıklarda kan testleri teşhis için hekime gerekli bilgileri sağlar.
Topuk ağrısının nedeninin teşhisinin ardından tedavisi hekim tarafından planlanır.
Topuk Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
Herkesin topuk ağrısı nedenleri farklı olabilir ve teşhis ve tedavi için doktora başvurulmalıdır. Başvurulan hekim, semptomları değerlendirerek doğru tanı ve uygun tedaviyi belirleyebilir. Topuk ağrısı için ortopedi doktoruna başvurulur.
Topuk ağrının nedeni hekim tarafından hastanın öyküsü, röntgen, MR gibi görüntüleme teknikleri sonucu saptanır. Topuk ağrısına neden olan sağlık sorunun giderilmesiyle topuk ağrısı tedavi edilmiş olur. Hastanın durumuna göre; ağrı kesici uygulamalı, bir kırık ya da çatlak mevcutsa alçı ve bandaj uygulamaları, egzersiz ve fizik tedavi uygulamaları kullanılabilir. Bu tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen uzun süreli bazı hastalıklarda cerrahi yöntemler kullanılabilir.
Topuk ağrısına neden olan bir sağlık sorunu yoksa, ağrıya sebep olan yaşam alışkanlıkları değiştirilir. Gün boyu hareketsizlik ve ideal kilonun üzerinde olmak topuk ağrısının yaygın nedenlerinden biridir. Bu durumda tedavi uygun bir egzersiz ve beslenme programı ile sağlanabilir. Böylece obezite nin neden olabileceği çok çeşitli diğer sağlık sorunlarının da önüne geçilir.
Topuk ağrısına neden olan; ayağa uymayan ve ortopedik olmayan ayakkabı seçimleri olabilir. Ayakkabı seçimlerinin ayağa uygun yapılması, destekleyici jel tabanların kullanımı önerilebilir. Yüksek topuklu ayakkabılar; basıncı ayağın farklı noktalarında yüksek olarak hissedilmesine neden olabilir. Bu tip ayakkabıların kullanımında yine rahatlık gözetilmeli, mümkün olduğunca tercih edilmemelidir.
Topuk Ağrısı Nasıl Geçer?
Topuk ağrısı altında yatan bir sağlık sorununa bağlı değilse genellikle dinlenerek, buz uygulayarak, rahat ve ayağa uygun ayakkabı giyerek hafifletilebilir. Topuk ağrısı tüm bu uygulamalara rağmen geçmiyorsa, şiddetleniyorsa bu durumda hekime danışmak gereklidir.
Eğer topuk ağrısına sebep olan bir travma ise yine buz uygulamaları ve dinlendirme gereklidir. Bileğin ya da ayakta başka bir kemiğin kırılması veya çatlaması durumunda genellikle ağrı yalnızca topukta hissedilmez. Bu durumda yine hekime görünmek gereklidir. Bileği burkma, yüksekten atlama, esnemeden yapılan spor sonrası şiddetli ağrılarda da eklemlerde ödem ya da başka bir sorun oluşabilir. Şiddetli ve sürekli topuk ağrısı durumlarında bir ortopedi uzmanına danışmak önemlidir.