Daha iyi bir deneyim için konum izni vermelisiniz.
Size nasıl yardımcı olabiliriz?
Çeşitli sebeplerden ötürü doktor muayenesine gitmiş ve doktor tarafından tomografiye yönlendirilmiş olabilirsiniz. Tomografi, doktorların durumu değerlendirirken referans bir görüntüye ihtiyaç duyduğunda başvurduğu tarama yöntemlerinden biridir. Tomografi sonuçları doktorun eline ulaştığında doktor vücudunuza ait pek çok yapıyı detaylı olarak inceleyebilir, tanı koymak için bu görüntülerden yararlanabilir. Peki; tomografi nasıl çekilir, tomografi çekimi ne kadar sürer?
İçindekiler

Tomografi (Bilgisayarlı Tomografi) Nedir?

Tomografi (bilgisayarlı tomografi), yaygın olarak kullanılan ve vücut içi yapıları (kas, damar, iç organ vb.) detaylıca görüntülemeye yarayan yöntemdir. Tomografi kelimesinin etimolojik kökeni Yunancadan gelen “tomos" ve “graphe” kelimelerine dayanır. Tomos Antik Yunancada “kesit, dilim veya bölüm” gibi anlamlara gelirken “graphe” ise çizim anlamı taşır. Tomografi, vücudun bölümlerini ayrıntılı şekilde X ışınlarıyla tarayarak detaylı bir resim oluşturur.

Tomografi taraması esnasında özel röntgen ışınları vücudun etrafında dairesel hareketler çizerek dolaşır ve fizyolojik yapıların farklı açılardan kesitlerini yakalar. Bilgisayar toplanan verileri işler ve farklı açılardan yakalanan kesitleri bir araya getirir. Bu da vücut içerisindeki herhangi bir anatomik bölgenin üç boyutlu görünümünü oluşturur. Tomografiden çoğu zaman bilgisayarlı tomografi olarak da söz edilebilir.

Tomografi Çeşitleri Nelerdir?

Tomografi çeşitleri ilaçlı tomografi veya ilaçsız bilgisayarlı tomografi olarak sınıflandırılabildiği gibi tomografi çekilecek bölgeye, organa veya amaca göre de çeşitlenebilir. Yaygın tomografi çeşitlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Beyin tomografisi,
  • Boyun tomografisi,
  • Toraks (göğüs) tomografisi,
  • Batın (karın) tomografisi olarak 4 ana grup örneği verilebilir.

Bunun yanında çeşitli bölgelerin veya organların belirli bir kısmının tomografik yöntemlerle çekilmesi bu listeyi çeşitlendirebilir. Örneğin larenks tomografisi veya lomber tomografisi gibi vücudun spesifik bölümleri için kullanılan tomografi türlerinden bahsetmek mümkündür.

Tomografi Cihazı Nasıl Çalışır?

Tomografi cihazının X ışınlarını kullandığından ve elde ettiği kesitlerle bir görüntü oluşturduğundan bahsettik. Bu işlemi yaparken nasıl çalıştığına daha ayrıntılı bakabiliriz.

  • Öncelikle hastanın tomografi tarama cihazına ait dairesel açıklığın içinde yer alan masa üzerine uzanması istenir. Kesitler hâlinde alınan görüntüler birleştirildiği için hastanın kıpırdamadan durması gerekir. Böylece cihaz kaliteli bir görüntü oluşturabilir.
  • Tomografi tarama işleminin kendisi ağrılı veya acılı bir işlem olmadığı için çekim öncesi herhangi bir protokol uygulanmaz. Hastanın bilinci açıktır.
  • Uzman teknisyen tarayıcı kontrollerini ayrı bir oda içerisinden sağlarken odanın penceresinden hastayı gözlemleyebilecek bir konumda bulunur. Cihazın olduğu odada bulunan ses sistemi sayesinde hastayla irtibatta kalır ve hasta ihtiyaç duyduğunda ona gerekli desteği sağlar.
  • Tomografi cihazına ait olan motorlu röntgen cihazı, hastanın uzandığı masanın etrafında dönebilme kabiliyetine sahiptir. Tomografi cihazı çalıştırıldıktan sonra röntgen motoru dönmeye başlar ve her bir dönüş yaklaşık 1 saniye alır. Bu sırada cihazın çalışmaya başladığının sinyalini veren uğultu benzeri bir ses duyulabilir.
  • Vücut dokuları tarafından alınan bu ışınlar tarayıcı tarafından farklı açılardan anlık olarak toplanır ve görüntüye dönüştürülmek üzere bilgisayara yönlendirilir.

Yakın zamanda ameliyat olduysanız veya yaralandıysanız işlem boyunca hareketsiz kalmak zorlayıcı olabilir. İstediğiniz takdirde teknik ekip gerekli önlemleri alarak mümkün olduğunca rahat bir işlem geçirmenize yardımcı olur.

Tomografi Neden Çekilir?

Vücutta yer alan hemen hemen her yapıyı görüntüleme yetisi sayesinde doktorlar tarafından teşhis ve tedavi planında tomografi yöntemi tercih edilebilir. Peki, tomografi ne için çekilir? Tomografi çekiminin en yaygın nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Kemikte meydana gelmiş bir kırılma olup olmadığını görebilmek,
  • Kas dokudaki hasarı teşhis edebilmek,
  • Tümör oluşumundan şüpheleniyorsa durumu netleştirmek veya yerini tespit edebilmek,
  • Trafik kazası gibi olaylardan sonra organların durumunu izleyebilmek,
  • Akciğerde veya karaciğerde kitle gibi anormal oluşumları belirlemek,
  • Kanser taraması ve kanserli yapının takibini yapmak,
  • Kanser tedavisi sürecinde tedavi yönteminin ne kadar etkili olduğunu değerlendirmek,
  • Biyopsi almadan önce görüntüleme yapmak,
  • Ameliyat gibi işlemlerden önce tedavi planı oluşturmak,
  • Kan pıhtısı veya enfeksiyon gibi rahatsızlıkların yerini tespit etmek,
  • Çeşitli bağırsak bozukluklarına tanı koyabilmek,
  • Böbrek taşı gibi sorunları tespit etmek,
  • Beyin yaralanmaları, beyin ve omurilik hasarı gibi ciddi durumlarda ilgili bölgenin ayrıntılı incelemesini yapabilmek.

Bu örneklerin yanı sıra pek çok farklı durumda bilgisayarlı tomografiye ihtiyaç duyulabilir.

Tomografi ile Hangi Organlar Görüntülenebilir?

Tomografi sayesinde vücuttaki çeşitli organların ve dokuların rahatlıkla görüntülenebildiğinden bahsettik. Tıp alanında sıkça tercih edilen tomografik yöntemleri ve görüntüleme yapılan organları şu şekilde örneklemek mümkündür:

Batın Tomografi

Karın bölgesinde yer alan karaciğer ve dalak gibi organların taraması yapılır. İç kanamadan veya apse oluşumundan şüphelenildiğinde başvurulan ilk yöntemlerden biridir.

Beyin Tomografisi

Beyin ve sinüs gibi başın üst bölümünde yer alan bölgenin görüntülerini yakalamak için tercih edilir. Beyin tümörü, Şiddetli baş ağrısı görüldüğünde bunun nedeninin (beyin kanaması, beyin tümörü gibi) açığa kavuşturulması

Göğüs Tomografisi

Toraks tomografi olarak da bilinir ve akciğerlerin detaylı görüntülenmesini yapar. Göğüs ağrısı veya nefes darlığı gibi sorunlarla gelen hastalarda tercih edilebilir.

Boyun Tomografisi

Boyun tomografisi kafatasının hemen altından başlayarak akciğerlerin başına kadar olan boyun bölgesini kapsar. Bu bölgede yer alan dil ve ses telleri gibi kısımlar da görüntülenerek tümör veya kitle tespiti yapılabilir.

Pelvik Tomografisi

Kalça kemikleri arasında kalan ve pelvik olarak tanımlanan bölgenin taranması için tercih edilir. Üreme sistemine ait genital yapıların veya idrar yoluna ait organların görüntülenmesini sağlar.

Kemik Tomografisi

Kemiklerin detaylı görüntülenmesi ve olası kırıkların tespitinde kullanılan tomografi çeşididir. Ek olarak kemik dokunun çevresinde bulunan çeşitli yapılar da yine bu yöntemle görüntülenebilir.

Tomografi Sonucu Ne Zaman Çıkar?

Tomografi sonucu yaklaşık 1 ila 2 günlük bir süreçte çıkar. Eğer kişi acil servisten giriş yapmış bir hastaysa veya durum acilse sonuçlar daha erken çıkabilir. Tomografi sonuçlarınız radyolojik bir görüntüden oluşacağı için öncelikli olarak uzman radyolog tarafından değerlendirilir. Saptanan bulgular açıklayıcı biçimde rapor edilir. Bu rapor hastayı tomografi çekimine yönlendiren doktora iletilir ve sonuçlar doktor tarafından hastaya aktarılır.

Tomografi Çekimi Ne Kadar Sürer?

Çekim işleminin kendisi, çekim yapılacak bölgenin yerine ve boyutuna bağlı olarak genellikle 10 ila 15 dakikalık sürede tamamlanabilir. Ancak çekim öncesi hazırlık süreci de dâhil edildiğinde bu sürenin daha fazla olması mümkündür. Bunun yanı sıra ilaçlı tomografi çekilecekse süre daha uzun olabilir.

Çekim alanının ayarlanması, hastanın hazırlanması, verilecekse kontrast maddenin hastaya verilmesi gibi adımlar hazırlık süreci kapsamındadır. Dolayısıyla tüm süreci değerlendirdiğimizde 30 dakika ile 1 saatlik bir süreci tomografi çekimine ayırmanız gerekebilir.

İlaçlı Tomografi Nedir, Nasıl Çekilir, Ne Kadar Sürer?

İlaçlı tomografi, görüntüde kontrast yaratacak maddenin vücuda verilmesini içeren bir yöntemdir. Peki, ilaçlı tomografi neden çekilir?

İncelenecek spesifik organ veya dokunun çok daha net ve keskin olarak görüntülenmesini sağlamak amacıyla tercih edilir. Kullanılan bu madde gelen X-ışınlarını bulunduğu bölgede yansıtarak sonuç resminde parlaklık yaratır. Bu sayede yumuşak dokular, inceleme aşamasında hekime daha vurgulu bir görüntü sunabilir. İncelenecek bölgenin yerine ve türüne göre ilacın vücuda verilme yöntemleri değişebilir. Örneğin:

  • Yemek borunuz veya mideniz gibi sindirim sistemi organlarınızın bir kısmı taranıyorsa kontrast madde oral yolla vücuda verilebilir. Bunun için kontrast maddenin de içinde bulunduğu bir sıvı içmeniz istenebilir.
  • Safra kesesi veya karaciğer gibi vücudun daha iç kesimlerinde yer alan organlarınız ve dokularınız için enjeksiyon yolu tercih edilebilir.
  • Sindirim sisteminin bir diğer kısmı olan bağırsaklarınızın görüntülenmesi içinse kontrast madde lavman yöntemiyle vücuda zerk edilir.

Kontrast madde ağızda metalik tat bırakabilir; sıcaklama, rahatsızlık, şişkinlik, kısa süreli baş ağrısı veya mide bulantısı gibi hafif yan etkilere sebep olabilir. Bu etkiler çok kısa sürelidir ve birkaç dakika içerisinde kendiliğinden geçer. 24 saatlik süre içindeyse kontrast maddenin tamamı idrar yoluyla vücuttan atılır.

Kontrast madde vücuda verildikten hemen sonra bilgisayarlı tomografi çekim adımları izlenerek çekim yapılır ve ortalama yarım saat içinde çekim tamamlanır. Hastanın hazırlanma süreci, kontrast maddenin hazır hâle getirilmesi ve vücuda verilmesi gibi işlemler de dâhil edildiğinde bu sürede farklılıklar olabilir. Çekim bittikten sonra kontrast maddenin vücudunuzda yaratabileceği tepkileri gözlemlemek amacıyla kısa süreliğine beklemeniz gerekebilir.

Tomografi, Röntgen ve MR Arasındaki Fark Nedir?

Üç işlem de vücutta çeşitli bölgelerin ve yapıların görüntülenmesi için başvurulan yöntemlerdir. Röntgen ve tomografi X-ışınları sayesinde görüntü elde edilen yöntemlerdir. İlk akla gelen ve yaygın olarak bilinen yöntem röntgendir ancak tomografi, röntgene kıyasla daha detaylı ve üç boyutlu bir görüntü sunarak röntgenin yetersiz olduğu durumlarda tercih edilir.

Röntgen; kas, tendon, bağ gibi yumuşak dokuları göstermekte yetersizdir. Kemikleri incelemek için kullanılır. Röntgen ve tomografi cihazları çalışırken radyasyon yayar. MR ise elektromanyetik dalgalar ve radyo frekanslarıyla çalışır. Yumuşak doku olarak nitelendirilen yapıların detaylı incelenmesinde genellikle MR'dan faydalanılır. Ayrıca diğer yöntemlere kıyasla MR çekiminde daha fazla sesle ve çekim daha uzun sürer.

Tomografi İşleminden Önce ve Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Tomografi işlemi öncesi dikkat etmeniz gereken detayları şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Düzenli kullandığınız bir ilaç bulunuyorsa, kronik bir rahatsızlığınız veya alerjiniz varsa çekim yapacak sağlık ekibini mutlaka bilgilendirmelisiniz.
  • Takı, piercing, takma diş, gözlük gibi metal içeren nesneleriniz varsa çıkarmalısınız. Bu nesneler görüntünün kalitesini olumsuz etkileyebilir.
  • İşlemden birkaç saat öncesinde, özellikle ilaçlı tomografi tercih edilecekse yeme-içmeyi kesmeniz gerekebilir. Tetkiki talep eden doktordan ayrıntılı bilgi almak son derece önemlidir.

Ayakta tedavi gören bir hastaysanız ve ilaçsız gerçekleştirilen bilgisayarlı tomografiye yönlendirildiyseniz işlem sonrası normal rutininize dönebilirsiniz. Eğer ilaçlı tomografi kapsamında kontrast madde kullandıysanız baş dönmesi gibi hafif yan etkiler göstermiş olabilirsiniz. Böyle bir durumda kendinizi iyi hissedene kadar doktor kontrolünde beklemeniz faydalı olabilir. Kontrast madde idrar yoluyla vücuttan uzaklaştırılacağı için işlem sonrası bol su içmek süreci hızlandıracaktır.

Tomografi Çektirmenin Zararları Nelerdir?

Tomografi, teşhis koymak veya tedavi planı geliştirmek için tıbbi amaçla yapılan bir işlem olduğundan işlemin kendisini zararlı olarak nitelendirmek yanıltıcı olabilir. Tomografi işlemi sırasında kişi radyasyona maruz kalacağından oluşabilecek riskler konusunda endişe duyulması mümkündür. Ancak bilgisayarlı tomografi taramalarında maruz kalınan radyasyon dozlarının uzun vadeli zararları düşüktür.

İlaçlı tomografi çekiminde kullanılan kontrast madde, çeşitli maddelere alerjisi bulunan bireyler için tehlikeli olabilir. Özellikle iyota karşı alerjisi olanlarda yan etkilere neden olabilir. Ancak bu madde vücuttan hızlı bir şekilde atılır ve genellikle hayati risklere sebep olmaz.

Eğer tomografi çekilmesi istendiğinde hamileyseniz, hamilelik şüphesi taşıyorsanız veya emziriyorsanız bunu mutlaka doktorunuza bildirmelisiniz. Tomografi esnasında vücuda gelen radyasyonun bebeğinize zarar verme riski tahmin edildiği kadar yüksek olmasa da doktorunuz tedbir amaçlı farklı görüntüleme yöntemlerine başvurmak isteyebilir.

Acıbadem Web ve Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır. Güncellenme Tarihi: 14 Mayıs 2024 Salı Yayımlanma Tarihi: 14 Mayıs 2024 Salı

Tıbbi Birimler

Bize Ulaşın

Bilgi talepleriniz için aşağıdaki formu doldurabilirsiniz.

Acıbadem Sağlık Grubu olarak size daha iyi ve kaliteli bir hizmet sunabilmemiz için istek, öneri, teşekkür ve şikayetlerinizi aşağıdaki formu doldurarak ya da 444 55 44 numaralı telefondan tarafımıza ulaşarak bildirebilirsiniz.

Devamı
Devamı
Güvenlik Kodu

KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU

Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.

1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları

Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:

Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:

İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.

2. Kişisel Verilerin Aktarılması

Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.

3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi

Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;

Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.

4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız

Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;

Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.

5. Veri Güvenliği

Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.

6. Şikayet ve İletişim

Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “https://www.acibadem.com.tr/acibademonline/hastaverilerinkorunmasi.html” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;

Kanun kapsamındaki taleplerinizi, https://www.acibadem.com.tr/acibademonline/hastaverilerinkorunmasi.html web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.

YUKARI
İçindekiler
Size ulaşmamızı ister misiniz?