Tırnak Batması Nedir?
Tırnak batması , bireyin tırnaklarının kenar veya köşelerinin tırnağın yanındaki deriye doğru büyümesinden kaynaklanan bir durumdur. Tırnak batması büyük oranda ayak parmaklarında gelişir.
Birçok durumda tırnak batmasını evde tedavi etmek mümkün olsa bile, bazı vakalarda tıbbi tedavi gerektirebilecek komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Diyabet veya dolaşım bozukluğuna neden olan tıbbi durumları olan bireylerde komplikasyon riski çok daha yüksektir.
Tırnak Batması Neden Olur?
Tırnak batması hem erkeklerde hem de kadınlarda aynı oranda görülmekle beraber, yapılan araştırmalar sonucunda ayakları terli olan bireylerde daha yaygın olduğu gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra özellikle ayak tırnakları yaşla birlikte kalınlaştığı için yaşlı bireyler daha yüksek risk altındadır.
Tırnak batması ayağa ağır bir şey düşürmek veya tekrar tekrar topa vurmak gibi nedenlerden ayak tırnağı yaralanması, ayak tırnaklarının yanlış, yani düz kesilmesi yerine deriye büyüyecek şekilde açılı kesilmesi kesilmesi, ayakların temiz veya kuru tutulmaması gibi uygunsuz ayak hijyeni alışkanlıkları, özellikle ayak başparmağına çok baskı uygulayabilecek çok sıkı çoraplar veya dar ya da düz ayakkabıların kullanımı, düzensiz ve kavisli bırakılmış ayak tırnakları, kötü basma ve duruş ile genetik yatkınlık gibi sebeplerden dolayı gerçekleşebilir.
Özellikle egzersiz sürecinde ayakların yoğun şekilde kullanılması bireyi ayak tırnaklarının batmasına özellikle yatkın hale getirebilir. Bir nesneyi defalarca tekmelemek veya uzun süre ayaklara baskı uygulanan faaliyetler, bireyin ayak tırnağının zarar görmesine neden olabilir ve ayak tırnaklarında batma riskini artırabilir. Bu aktiviteler arasında bale, dövüş sporları, ve futbol sayılabilir.
Tırnak Batması Belirtileri Ve Tipleri Nelerdir?
Tırnak batması birey için ağrılı olabilir ve genellikle ilerleyerek daha kötü bir hal alır. Tırnak batması belirti ve semptomlarının arasında erken evrelerde tırnağın yanındaki cilt hassaslaşır, şişer veya sertleşir. parmak üzerine basınç uygulanınca ağrı artar ve parmak çevresinde su toplanması gözlemlenebilir.
Eğer bu aşamadan sonra ayak parmağı enfekte olursa, kırmızı, şişmiş cilt, ağrı, kanama, irin sızıntısı ve ayak parmağı çevresinde cildin aşırı büyümesi durumun belirti ve semptomları arasında bulunur.
Tırnak Batması Nasıl Teşhis Edilir?
Tırnak batması doktorlar tarafından yaygın olarak fiziksel bir muayene sonucunda teşhis edilebilir. Ayak parmağının enfekte olmuş bir görünümü olması durumunda tırnağın deride ne kadar derine girdiğini belirlemek için bir röntgen çekmek gerekebilir. Bu röntgen filmi aynı zamanda batık tırnağın bir yaralanmadan kaynaklanıp kaynaklanmadığını da ortaya çıkarabilir.
Tırnak Batması Nasıl Tedavi Edilir?
Enfekte olmayan tırnak batması vakaları normal şartlar altında evde tedavi edilebilir. Bununla birlikte, ayak tırnağının cildi deldiği veya herhangi bir enfeksiyon belirtisi gösterdiği durumlarda bir tıbbi yardım alınması tavsiye edilmektedir. Enfeksiyon belirtileri arasında, kızarma, şişme, sıcaklık ve irin bulunmaktadır.
Batık tırnağı tedavi etmek için birey ayaklarını günde üç ila dört kez yaklaşık 15 ila 20 dakika ılık sabunlu suda bekletmeyi deneyebilir. Ancak diğer zamanlarda parmaklar kuru tutulmalıdır. Zeytinyağına bandırılmış bir pamuk topçuğunu aradaki boşluğa yerleştirmek, tırnak ile derinin arasının açılmasına yardımcı olabilir.
Tıp uzmanları tırnağın altına pamuk yerleştirmenin ağrıyı artırabileceği ve zararlı bakterilerin gelişmesine izin verebileceğine işaret etmektedir. Her şekilde kullanılacak pamuk veya diş ipini uygulamadan önce dezenfekte etmek bu riski azaltmaya yardımcı olabilir.
Bazı vakalarda parmak ateli veya ayak koruyucusu kullanımı da tırnak batmasını hafifletmekte bireye yardımcı olabilir. Doktor tavsiyesinde kullanılan bazı ilaçlar ağrıya karşı kullanılabilir.
Ev tedavisi süreci birkaç gün ya da hafta içerisinde sonuç verebilir. Eğer tırnak batması yapılan ev tedavisine yanıt vermezse, ağrı kötüleşirse, yürümekte veya diğer aktivitelerde zorluk çekiliyorsa doktora başvurulması gereklidir. Aynı şekilde tırnak batması evde yapılan tedavilere yanıt vermezse veya bir enfeksiyon meydana gelirse, bir cerrahi müdahale yapılması gerekebilir. Özellikle enfeksiyon durumunda, tüm ev tedavilerinin bırakılması ve doktora başvurulması gereklidir.
Tırnak batması için farklı cerrahi tedavi türleri vardır. Örneğin kısmi tırnak çıkarma işlemi yalnızca bireyin cildine saplanan tırnak parçasını çıkarmayı içerir. Bu süreçte doktorun bireyin ayak parmağını uyuşturur ve ardından ayak tırnağının genişliğini azaltır. Yapılan araştırmalar bu tür bir müdahalenin gelecekteki tırnak batmalarını önlemek için yüzde 98 oranında etkili olduğunu göstermiştir.
Kısmi tırnak çıkarma cerrahi işlemi sürecinde, tırnağın kenarları tamamen düz olacak şekilde kesilir. Tırnak batmasının tekrar etmesini önlemek için kesilen tırnaktan boşta kalan kısmın altına bir parça pamuk yerleştirilir. Doktor ayrıca tırnağının tekrar uzamasını engelleyen ve fenol adı verilen bir bileşikle bireyin parmağına müdahalede bulunabilir.
Eğer tırnak batması , tırnağın kalınlaşmasından kaynaklanıyorsa tüm tırnak çıkarma cerrahi müdahalesine ihtiyaç duyulabilir. Bu süreçte doktor bireye lokal anestezi enjeksiyonu yapar ve ardından matrisektomi adı verilen bir prosedürle tüm tırnağı çıkarır.
Tırnak çıkarma ameliyatından sonra normal şartlar altında doktor bireyi ayak parmağı bandajlı bir şekilde eve gönderecektir. Eve döndükten sonraki bir iki gün boyunca bireyin ayağını yukarıda tutması ve ayak parmağının düzgün bir şekilde iyileşmesi için özel ayakkabılar giyilmesi gerekebilir. Bu süreçte birey, mümkün olduğunca hareket etmekten kaçınmalıdır. Bandaj genellikle ameliyattan iki gün sonra çıkarılır. Ayak parmağı bütünüyle iyileşene kadar, burnu açık ayakkabılar giyilmesi ve günlük tuzlu su banyosu yapılması tavsiye edilebilir. Ayrıca ağrıyı ve enfeksiyonu önlemek için ağrı kesici ilaçlar ile antibiyotik verilebilir.
Kısmi tırnak çıkarma ameliyatı sonrasında ayak tırnağı bir kaç ay içinde tekrar büyürken, cildin altındaki tırnak matrisine kadar bütün tırnağın çıkarılması durumunda ayak tırnağının yeniden büyümesi bir yıldan fazla zaman alabilir.
Tırnak Batması İle Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar Nelerdir?
Tırnak batmasının tedavi edilmediği durumlarda, batık ayak tırnağından kaynaklanan enfeksiyonu bireyin parmak kemiklerinde enfeksiyona neden olacak şekilde genişleyebilir. Ayak tırnağı enfeksiyonu ayrıca ayak ülserlerine, açık yaralara ve enfekte bölgeye temiz kan akışının durmasına neden olabilir. Bu aşamadan sonra enfeksiyon bölgesinde doku çürümesi ve doku ölümü gözlemlenmesi mümkündür.
Şeker hastalığı olan bireylerde basit bir ayak enfeksiyonu bile çok daha ciddi sorunlara yol açabilir. Küçük bir kesik, sıyrık veya batık tırnak kan akışının olmaması ve sinir hassasiyeti nedeniyle hızla enfekte olabilir. Şeker hastası olan bireyler eğer ayak tırnağı enfeksiyonundan endişeleniyorlarsa hemen doktora başvurmalıdırlar.
Tırnak batmasına genetik yatkınlığı olan bireylerde durum sık sık tekrarlayabilir veya aynı anda birden çok ayak parmağında tırnak batması durumu görülebilir.
Bireyin yaşam kalitesi tırnak batmasından kaynaklı ağrı, ve enfeksiyon ile tedavi veya ameliyat gerektiren ağrılı diğer ayak sorunlarından etkilenebilir. Bu tür durumlarda, doktorlar kronik ağrıya neden olan ayak tırnaklarını çıkarmak için kısmi veya tam matrisektomi önerebilir.
Tırnak Batması Nasıl Önlenir?
Tırnak batmasını birkaç basit yaşam tarzı değişikliği yaparak önlemek mümkündür. Bunun için öncelikle ayak tırnakları ve kenarları şekil verilmeden, düz kesilmelidir. Özellikle kenarların kırılmamasına dikkat edilmelidir. Ayak tırnaklarını çok kısa kesmekten kaçınmak önemlidir.
Uygun boyda ayakkabı, çorap ve tayt giyilmeli, eğer iş şartları gerektiriyorsa burun kısmı çelik ile desteklenmiş ayakkabılar giyilmelidir. Ayak tırnakları kalıtsal nedenlerden dolayı anormal derecede kavisli veya kalın olan bireylerde tırnak batmasını önlemek için ameliyat gerekebilir.
Bebeklerde Tırnak Batması Nasıl Tedavi Edilir?
Bebeklerde ayak tırnağı batması görüldüğünde, bebeğin ayaklarının günde iki ila üç kez ılık sabunlu suya bastırılması gerekir. Bundan sonra ayaklar kurulanır ve ince bir kat antibiyotik krem veya merhem sürülebilir.
Günde bir kaç defa tırnağın altına bir parça steril gazlı bez veya sterilize diş ipi konulması, ve tırnağın cildin üzerine doğru kaldırılması etkili olabilir. Her durumda kızarıklık, şişme veya irin artmasıyla birlikte enfeksiyon belirtileri görülmekte ise mutlaka doktora başvurulması gereklidir.