Sezaryen Doğum Nedir?
Hekim tarafından doğum kararı verildiğinde, doğumun ameliyathane koşullarında ve anestezi altında önce karına ardından rahime yapılan bir cerrahi kesi sonrasında gerçekleştirilmesine sezaryen ile doğum adı verilir.
Doğumun şekli, doğum öncesinde yapılan muayene ve kontrollerle belirlenebilir. Normal vajinal yolla doğumun gerçekleşmesi mümkün olmayan bütün hamileler sezaryen ile doğurtulur.
Sezaryen ile doğum kararı verilirken göz önünde bulanan temel kriterler bebeğin ve annenin sağlığı veya doğumun seyri sırasında saptanan sorunlar ile ilgilidir.
Doğum ağrılarının uzun sürmesi, bu konuda çevresinde anlatılan kötü deneyimler, doğum zamanının tam olarak bilinmemesi gibi faktörler ve düşünceler aileyi sezaryen yolu ile doğuma yöneltir. Bu durumda en önemli yol gösterici doktorun açıklamalarıdır.
Anne adayına normal doğum mekanizması, ağrı önleyici tedbirler (özellikle epidural anestezi ) hakkında yeterli bilgi verilmelidir. Ayrıca sezaryenin cerrahi bir operasyon olduğu ve belirli tıbbi durumlar için saklanması gereken bir teknik olduğu anneye baba adayına anlatılmalıdır.
Sezaryen Doğum Nasıl Yapılır?
Sezaryen operasyonu doktorunuz, hemşireler, çocuk doktoru, anestezi uzmanı ve yardımcı sağlık personelinin katıldığı bir cerrahi operasyondur.
Bu işlem epidural veya spinal anestezi altında yürütülür ancak kimi tıbbi durumlarda genel anestezi uygulanması da gerekebilir. Eğer spinal veya epidural blok teknikleri uygulanıyorsa bu sırada fiziki koşullar ve ekibin de uygun gördüğü durumlarda eşiniz de yanınızda size destek verebilir.
Önce ameliyata hazır olmanız için elinizin üzeri veya kolunuzdan bir damar yolu açılır. Bu yolla ameliyat ve ameliyat sonrası dönemde belli bir süre sıvılarınız ve ilaçlarınız damar yolunuzdan uygulanır.
Böylelikle ekstra ağrı kesiciye veya başka bir sıvıya ihtiyacınız olduğunda size kolaylıkla verilebilir. Bundan sonraki aşamada bel bölgenizden epidural veya spinal anestezi uygulanır, sonra mesanenize bir idrar sondası yerleştirilir.
Karın bölgeniz ve dizinize kadar olan sahanın antiseptik solüsyonla silinmesi ve örtülmesi sonrası sezaryen operasyonuna başlanır. Bu işlemde karnınızın alt bölgesine yaklaşık 11-15 cm uzunluğunda bir kesi yapılır. Karın katlarının geçilip karın boşluğuna girilmesi sonrasında, rahimin olduğu bölgeye ikinci bir kesi yapılır.
Bu işlem gerçekleştirildikten sonra saniyeler içinde bebek anne rahminden çıkarılır. Göbek kordonu kesilip ameliyata giren bebek hemşiresi ve çocuk hastalıkları uzmanına teslim edilir.
Çocuk doktoru hemen bebeğinizin ilk muayenesini yapar sorun yoksa hemen eşinizle beraber bebek odanıza veya bebek odasına çıkar. Eğer şüphelenilen bir durum varsa bebek, özel bebek bakım ünitesine derhal götürülür.
Bunlar olurken doktorunuz plasentayı (bebeğin eşi) çıkarmış ve yapılan kesilerin cerrahi tamirine başlamıştır.
Sezaryen ile Doğum Ne Kadar Sürer?
Sezaryen doğum süresi, genellikle planlı veya acil olmasına bağlı olarak değişiklik gösterir. Planlı bir sezaryen doğum genellikle 45 dakika ila 1 saat arasında sürer. Bu süre zarfında cerrah, karın ve rahim bölgesinde kesiler açarak bebeği çıkarır ve ardından kesileri dikerek operasyonu tamamlar.
Acil sezaryen doğumlarda ise bu süreç daha kısa olabilir, ancak acil durumların karmaşıklığı nedeniyle değişkenlik gösterebilir. Operasyonun hızlı bir şekilde tamamlanması gerekebilir.
Sezaryen doğumun süresi, hastanın genel sağlık durumu, ameliyat sırasında karşılaşılan beklenmedik durumlar ve cerrahın tecrübesi gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Ameliyat sonrası annenin toparlanma süreci de bu sürenin bir parçası olarak değerlendirilmektedir.
Sezaryen Doğum Riskleri Nelerdir?
Sezaryen doğum, diğer cerrahi müdahaleler gibi belirli riskler taşır. Ancak, modern tıbbın ilerlemesi sayesinde bu riskler en aza indirilmiştir. En yaygın riskler arasında enfeksiyon, kanama ve yara iyileşme sorunları bulunur. Ayrıca, rahim ve diğer organlarda yaralanma riski de mevcuttur.
Uzun vadede, sezaryen doğum yapmış kadınlar, gelecekteki hamileliklerde plasenta previa veya plasenta akreata gibi durumlarla karşılaşabilirler. Bebek için de bazı riskler söz konusu olabilir; sezaryen doğumla dünyaya gelen bebeklerde solunum problemleri daha sık görülebilir.
Bu riskler, annenin ve bebeğin sağlığını tehlikeye atacak durumlar göz önünde bulundurularak değerlendirilir ve sezaryen doğum kararı buna göre verilir. Doktorlar, her iki taraf için de en güvenli seçeneği belirlemek adına titiz bir değerlendirme yapar.
Sezaryen Doğum Kaçıncı Haftada Olur?
Sezaryen doğum, genellikle hamileliğin 39. haftasında planlanır. Bu zamanlama, bebeğin akciğerlerinin tam olarak gelişmesi ve prematüre doğum risklerinin minimize edilmesi amacıyla seçilir. Ancak, bazı durumlarda tıbbi nedenlerle daha erken haftalarda sezaryen doğum yapılması gerekebilir.
Anne veya bebek için hayati tehlike oluşturan durumlar, preeklampsi, plasenta previa veya bebeğin anormal pozisyonda olması gibi. Planlı sezaryen doğumlar, genellikle annenin daha önce sezaryen doğum yapmış olması veya pelvis darlığı gibi vajinal doğumu zorlaştıran durumlar nedeniyle tercih edilir. Doktorlar, her hamileliği bireysel olarak değerlendirerek en uygun doğum zamanını belirler ve anne ile bebeğin sağlığını en üst düzeyde korumak için gerekli önlemleri alırlar.
Sezaryen Doğum Hangi Durumlarda Uygulanır?
Sezaryen doğum, belirli tıbbi durumlar söz konusu olduğunda uygulanır. En yaygın nedenler arasında plasenta previa (plasentanın rahim ağzını kapatması), bebeğin yan veya ters pozisyonda olması, doğum sırasında ortaya çıkan sorunları ve annenin pelvis yapısının vajinal doğuma uygun olmaması yer alır.
Daha önce sezaryen doğum yapmış kadınlarda, rahimdeki eski kesinin yırtılma riski nedeniyle tekrar sezaryen tercih edilebilir. Preeklampsi veya eklampsi gibi anne sağlığını tehdit eden durumlar da sezaryen doğumun gerekli olmasına yol açabilir. Bazı durumlarda, annenin talebi üzerine elektif sezaryen doğum da yapılabilir. Bu karar, annenin ve bebeğin sağlık durumu göz önünde bulundurularak doktor tarafından verilir.
Normal Doğum ile Sezaryen Doğum Arasındaki Farklar Nelerdir?
Normal doğum ve sezaryen doğum arasında çeşitli farklar bulunmaktadır. Normal doğum, vajinal yolla gerçekleşirken, sezaryen doğum cerrahi bir işlemle bebeğin annenin karnından çıkarılmasıdır. Normal doğumda iyileşme süreci genellikle daha hızlı ve daha az ağrılıdır, anneler genellikle doğumdan birkaç saat sonra ayağa kalkabilirler.
Sezaryen doğumda ise iyileşme süresi daha uzundur ve ameliyat sonrası ağrı ve rahatsızlık daha fazla olabilir. Normal doğum, bebek için solunum problemleri riskini azaltırken, sezaryen doğumda bu risk biraz daha yüksektir. Ancak, sezaryen doğum belirli tıbbi durumlar nedeniyle tercih edilmesi gereken durumlarda hayat kurtarıcı olabilir. Her iki doğum yönteminin de avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır ve bu nedenle doğum şekli kararı, anne ve bebeğin sağlık durumu göz önünde bulundurularak doktor tarafından verilmelidir.
Sezaryen Doğum Bebek Açısından Riskli midir?
Sezaryen doğum, bebek açısından bazı riskler taşıyabilir. Bebeklerin solunum problemleri yaşama olasılığı, sezaryen doğumla dünyaya gelen bebeklerde daha yüksektir. Bu, özellikle planlanmış sezaryen doğumların erken haftalarda yapılması durumunda daha belirgindir. Ayrıca, sezaryen doğum sırasında bebeklerin ciltlerinde kesik oluşma riski de bulunur.
Doğum sonrası dönemde, sezaryen doğumla doğan bebeklerde emme refleksi ve anne ile bağlanma süreçlerinde bazı zorluklar yaşanabilir. Bununla birlikte, modern tıbbın gelişmesi ve cerrahi tekniklerin ilerlemesi sayesinde bu riskler minimize edilmiştir.
Sezaryen doğum, annenin ve bebeğin sağlığını tehlikeye atabilecek durumlarda hayat kurtarıcı bir seçenek olarak tercih edilir ve doktorlar, her iki taraf için de en güvenli doğum yöntemini belirlemek adına titiz bir değerlendirme yaparlar.
Sezaryen Ne Zaman Gerekli Olur?
Sezaryen yapılması gereken nedenler anne ve bebeğin sağlığı veya doğum sırasında saptanan sorunlar ile ilgili olabilir.
Bebeğe ve Eşine (Plasenta) Bağlı Sezaryen Nedenleri
Bebeğin sıkıntıda olduğu durumlar: Doğum ağrıları başlamadan önce tespit edilen veya doğum eylemi sırasında saptanan bebeğe ait sıkıntı belirtileri (Fetal distres).
Bebeğin doğum yoluna giriş şekli: Normal doğumda bebeğin başı önde gelir. Makat, ayak veya kolu önde gelirse normal doğum gerçekleşemeyebilir. Ayrıca bebeğin başı önde olmasına karşın alın ve yüz gelişlerde de sezaryen yapılabilir.
- Bebeğin büyük olması (Genellikle > 4000 gr.)
- Bebeğin eşinin (Plasenta) doğum yolunu kapaması (Plasenta Previa)
- Bebeğin eşinin (Plasenta) doğumdan önce ayrılarak kanamaya yol açması (Plasenta dekolmanı)
Anneye Bağlı Sezaryen Nedenleri
- Uterus (Rahim) ile ilgili ameliyat geçirenler(Sezaryen, Miyom ameliyatı vd.)
- Kalça kemiklerinin dar olması (Doğumsal kalça çıkığı, geçirilmiş pelvik kemik kırıkları sonrası deforme pelvis vb)
- Doğum kanalında bebeğin çıkışına bir engel olması: Ur ya da miyom gibi.
- Genital bölgede aktif uçuk (herpes simplex) enfeksiyonu olması veya siğillerin (Kondilom) enfeksiyonu.
- Anneye ait bazı sistemik hastalıklar
Doğum Sırasında Saptanan Sezaryen Nedenleri
Aşağıda sayılan nedenler genel anlamda sezaryen yapılmasını gerektiren tıbbi durumlardır. Bu sebepler varsa sezaryen yapılması gerekir.
- Normal doğumun gerçekleşememesi, doğum süresinin çok uzaması.
- Doğum eylemi sırasında saptanan bebek sıkıntı belirtileri (Fetal distres)
Sezaryen Sonrası Normal (Vajinal) Doğum Yapılır Mı?
Sezaryen sonrası normal-vajinal doğum olasıdır. Ancak belli şartların sağlanması gerekmektedir.
Anne rahminin yırtılması, kanama ve bebek kaybı gibi risklerin az da olsa bulunduğu bu durum riskli bir doğum şeklidir. Ailenin gerçek riskleri çok iyi değerlendirmesi önemlidir. Her an hatta normal-vajinal doğum gerçekleştikten sonra bile bir abdominal operasyon ihtimalinin olduğu bilinmelidir.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebelikler tarafından sezaryen sonrası normal-vajinal doğum hizmeti verilmektedir.
Sezaryen Doğum Sonrası Günlük Hayata Dönüş
Sezaryen operasyonu alt karın bölgesine yapılmış cerrahi bir operasyondur, bu nedenle iyileşme süreci normal spontan vajinal yolla doğuma göre biraz daha faklıdır. Alt karın bölgesinde olan ağrı birkaç gün hastanın ayağa kalkışında ve hareketlerinde belli bir kısıtlama getirebilir.
Ağrı kesici ilaç ihtiyacı biraz daha fazla olabilir. Özel yara bakım ürünleri kullanılarak anne 24 saat, bunlar olmadan 3 gün sonra ayaktan duş alabilir. Yaklaşık 1 hafta sonra ise artık günlük hayata dönmüş olup bundan sonraki günlerde araç kullanmaya başlayabilir. Annenin tamamen iyileşmesi ise 6 ila 8 haftayı bulabilir.
Sezaryen Doğum Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Sezaryen Doğum Nedir?
Sezaryen doğum, bebeğin annenin karnında yapılan cerrahi bir kesik aracılığıyla dünyaya getirilmesidir. Bu yöntem, vajinal doğumun riskli olduğu durumlarda tercih edilir.
Sezaryen Doğum Ne Zaman Yapılır?
Sezaryen doğum genellikle hamileliğin 39. haftasında planlanır. Ancak, acil durumlar veya annenin sağlık sorunları nedeniyle daha erken haftalarda da gerçekleştirilebilir.
Sezaryen Doğum Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
Sezaryen doğum sonrası iyileşme süresi, vajinal doğuma kıyasla daha uzundur. Anneler genellikle hastanede birkaç gün kalır ve tam iyileşme 6-8 hafta sürebilir.
Sezaryen Doğumun Riskleri Nelerdir?
Sezaryen doğum, enfeksiyon, kanama ve yara iyileşme sorunları gibi riskler taşır. Ayrıca, gelecekteki hamileliklerde risk artabilir.
Sezaryen Doğum Sırasında Hangi Anestezi Türü Kullanılır?
Genellikle spinal veya epidural anestezi uygulanır, bu da annenin belden aşağısının uyuşturulmasını sağlar. Bu sayede anne, bebeğin doğumunu hissedebilir ancak ağrı hissetmez.
Sezaryen Doğumun Bebek Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
Sezaryen doğumla doğan bebeklerde solunum problemleri daha yaygın olabilir. Bunun nedeni, bebeğin doğum kanalından geçmemesi ve bu süreçte akciğerlerinin sıkışmamasıdır.
Sezaryen Doğumdan Sonra Normal Doğum Yapılabilir mi?
Evet, sezaryen doğumdan sonra vajinal doğum mümkündür. Ancak, bu karar doktor tarafından annenin sağlık durumu ve önceki sezaryen doğumun sebepleri göz önünde bulundurularak verilir.
Sezaryen Doğum Planlanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Sezaryen doğum planlanırken annenin sağlık durumu, önceki doğum geçmişi ve bebeğin gelişimi dikkate alınmalıdır. Ayrıca, ameliyat sonrası bakım ve iyileşme süreci hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.
Sezaryen Doğum İçin Nasıl Hazırlanılmalıdır?
Sezaryen doğum öncesi, anne adayının gerekli tıbbi testleri yaptırması, doktoru ile detaylı bir plan yapması ve ameliyat sonrası iyileşme süreci için evde gerekli düzenlemeleri yapması önerilir.