Sanal Anjiyo Nedir? Sanal Anjiyo Nasıl Yapılır?

Sanal Anjiyo Nedir?

Sanal anjiyo (BT anjiyografi) , bilgisayarlı tomografi yardımıyla damarların iç yapısını inceleyen ve özellikle kalp hastalıklarının erken tanısında kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. Kol damarından verilen kontrast madde sayesinde damarların iç akışı ve yapısal durumları detaylı şekilde görüntülenir, bu da olası tıkanıklık veya bozuklukların tespit edilmesini mümkün kılar. Özellikle koroner BT anjiyografi olarak bilinen yöntemde, kalbi besleyen koroner damarlar 3 boyutlu olarak incelenir. Yumuşak veya kalsifiye plaklar tespit edilebilir ve tehlikeli varyasyonlar erken dönemde belirlenebilir. Ancak, darlık tespit edilmesi durumunda, tedavi yönteminin netleştirilmesi için klasik anjiyografi yapılması gerekebilir.

Sanal anjiyo sırasında, kontrast maddenin damar içindeki hareketi bilgisayarlı tomografi cihazı tarafından kaydedilirken, cihazın içinde yer alan foton sayacı teknolojisi önemli bir rol oynar. Foton sayacı, X-ışını fotonlarını algılayarak görüntülerin yüksek çözünürlükte ve doğru bir şekilde oluşturulmasını sağlar. Bu teknoloji, kontrast maddenin damar içindeki akışını daha hassas bir şekilde izlemeye olanak tanır, bu da tıkanıklıkların veya plakların doğru bir şekilde tespit edilmesine katkıda bulunur.

Sanal Anjiyo Kimler İçin Uygulanır?

Sanal anjiyo, damar hastalıklarının tanı ve takibinde kullanılan invaziv olmayan bir yöntemdir. Kalp hastalığı şüphesi, göğüs ağrısı veya ailesel risk faktörleri bulunan kişilerde koroner damar tıkanıklıkları ve daralmaları tespit etmek için tercih edilir. Ayrıca, anevrizmalar, ateroskleroz, koroner arter hastalığı ve pulmoner emboli gibi damar sorunlarının tanısında da etkili bir seçenektir. Hamileler, kontrast maddeye alerjisi olanlar ve böbrek hastalığı bulunan kişilerde genellikle önerilmez.

Sanal anjiyo aşağıdaki durumlarda tercih edilebilir:

• Kalp hastalığı şüphesi bulunan bireyler.
• Ailesinde kalp-damar hastalığı öyküsü olanlar.
• Yüksek tansiyon, diyabet veya yüksek kolesterol gibi risk faktörlerine sahip kişiler.
• Göğüs ağrısı yaşayan bireyler.
• Sigara kullanan bireyler.
• Klasik anjiyografi yapılamayan hastalar.
• Daha az riskli bir yöntem tercih eden hastalar.
• Bypass ameliyatı sonrası damar takibi gereken bireyler.

Sanal Anjiyo Nasıl Uygulanır?

Sanal anjiyo, kol damarından kontrast madde adı verilen özel bir boya enjekte edilerek gerçekleştirilir. Bu madde sayesinde damarlar tomografi cihazında net bir şekilde görüntülenir. Hasta tomografi cihazına uzanır ve cihaz, kontrast maddenin damarlar içerisindeki akışını kaydederek yüksek çözünürlüklü görüntüler oluşturur. Bu sayede damar yapıları, olası tıkanıklıklar ve plak oluşumları detaylı bir şekilde incelenir. İşlem sırasında hasta genellikle hareketsiz kalır ve bazen kısa süreliğine nefesini tutması istenebilir. Sanal anjiyo, invaziv bir girişim gerektirmediği için hızlı ve konforlu bir teşhis yöntemidir.

Sanal anjiyo öncesi genellikle 4-6 saatlik bir açlık süresi gereklidir. Bu nedenle hasta, yemek yememeli ve sıvı tüketimini sınırlamalıdır. Diyabet hastaları ilaçlarını alıp almamaları konusunda doktorlarına danışmalıdır. Kontrast madde kullanılacağı için böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesi amacıyla kan testi istenebilir. Hamilelik şüphesi varsa mutlaka doktora bildirilmelidir. Hastanın kontrast maddeye karşı alerjisi olup olmadığı öğrenilir ve varsa bu durum mutlaka doktorla paylaşılmalıdır. Rahat kıyafetler giyilmesi ve metal takılar gibi işlem sırasında görüntülemeyi etkileyebilecek aksesuarların çıkarılması önerilir. İşlem sırasında hastanın hareketsiz kalması gerektiği için, genellikle öncesinde detaylı bir bilgilendirme yapılır.

Sanal anjiyo uygulama adımları şu şekildedir:

• Kol damarından kontrast madde enjeksiyonu yapılır.
• Hasta tomografi cihazına uzanır.
• Kontrast maddenin damarlar içerisindeki akışı cihaz tarafından kaydedilir.
• Cihaz, yüksek çözünürlüklü damar görüntüleri oluşturur.
• Hasta işlem sırasında hareketsiz kalır ve gerektiğinde nefesini tutması istenir.
• Görüntüler, damar yapılarının detaylı incelenmesi için değerlendirilir.

Sanal Anjiyo Ne Kadar Sürer?

Sanal anjiyo genellikle 10-15 dakika gibi kısa bir sürede tamamlanır. Hazırlık aşamaları ve kontrast madde enjeksiyonu dahil edildiğinde toplam işlem süresi yaklaşık 30 dakikayı bulabilir. Bu süre zarfında, hastanın tomografi cihazında hareketsiz kalması istenir ve görüntüleme işlemi sırasında nefes tutması gerekebilir. İşlemin hızlı olması, tanı sürecini kolaylaştıran önemli bir avantajdır.

Sanal Anjiyo ve Geleneksel Anjiyo Arasındaki Fark Nedir?

Sanal anjiyo (BT anjiyografi) ile normal anjiyo (geleneksel anjiyografi) arasındaki farklar, uygulama yöntemi ve süreçlerin detayında belirgindir. Sanal anjiyo, invaziv olmayan bir yöntem olarak, kol damarından enjekte edilen kontrast maddeyle bilgisayarlı tomografi cihazı yardımıyla damarların detaylı görüntülerini sağlar ve genellikle tanı amacıyla tercih edilir. Normal anjiyografide ise kasık veya bilekteki arterlere uzun, içi boş bir tüp (kateter) yerleştirilir; kontrast boya kateterden enjekte edilerek damarlar X-ışını floroskopisiyle görüntülenir. Sanal anjiyo daha hızlı ve konforlu bir tanı yöntemi sunarken, normal anjiyo damar tıkanıklıklarını daha kapsamlı bir şekilde incelemek ve stent takma gibi tedavi işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılır.

Sanal Anjiyo Kimler İçin Uygun Değildir?

Sanal anjiyo, birçok hasta için güvenli ve etkili bir tanı yöntemi olsa da, bazı durumlarda bu yöntem uygun olmayabilir. Aşağıdaki durumlar sanal anjiyo için engel oluşturabilir:

• Hamilelik : X-ışını ve radyasyon kullanımı nedeniyle, gebelik sırasında anne ve bebeğin sağlığı açısından sanal anjiyo önerilmez.
• Kontrast Madde Alerjisi : Kontrast maddeye karşı bilinen alerjisi olan kişilerde, ciddi reaksiyon riskine karşı bu işlem uygulanmamalıdır.
• Böbrek Yetmezliği : Kontrast madde böbreklerden atıldığı için, böbrek fonksiyonları bozuk olan hastalarda ek yük oluşturabilir ve durumu kötüleştirebilir.
• Ciddi Kalp Ritim Bozuklukları : Kalbin düzensiz atım yaptığı durumlarda görüntülerin netliği azalabilir, bu da doğru tanı koymayı zorlaştırabilir.
• Yüksek Vücut Ağırlığı : BT cihazlarının kapasitesinin üzerinde bir vücut ağırlığına sahip kişilerde teknik sınırlamalar nedeniyle işlem uygulanamayabilir.