NST (Non-Stress Test), gebelikte bebeğin kalp atışlarını ve rahim kasılmalarını izleyerek sağlığını değerlendiren, risksiz ve ağrısız bir testtir. Genellikle 32. haftadan sonra uygulanır. Anne adayının karnına yerleştirilen sensörlerle bebeğin kalp atışları ve hareketleri takip edilir. Doğum tarihinin geçmesi, yüksek riskli gebelik, bebeğin hareketlerinde azalma gibi durumlarda yapılır.
NST (Non Stress Test) Nedir?
NST (Non-Stress Test) , gebelik sürecinde bebeğin sağlığını değerlendirmek amacıyla yapılan risksiz ve ağrısız bir testtir. Genellikle hamileliğin son trimesterinde, özellikle 32. haftadan sonra uygulanır. Testin amacı, bebeğin kalp atış hızının hareketlerine ve kasılmalara nasıl yanıt verdiğini gözlemlemektir. Böylece bebeğin rahim içindeki oksijen seviyeleri ve genel durumu hakkında önemli bilgiler elde edilir.
NST sırasında anne adayının karnına iki adet sensör yerleştirilir. Bu sensörlerden biri bebeğin kalp atışlarını izlerken, diğeri rahimdeki kasılmaları kaydeder. Anne adayı rahat bir pozisyonda uzanırken test yaklaşık 20-40 dakika sürer.
NST Testi Neden Yapılır?
Non-Stres Testi (NST), gebelik sürecinde bebeğin sağlığını değerlendirmek için kullanılan önemli bir yöntemdir. Bu test, özellikle riskli gebeliklerde veya belirli koşullar altında bebeğin kalp atış hızının değerlendirilmesi amacıyla uygulanır. NST, bebeğin rahim içindeki oksijen seviyesini ve genel iyilik halini belirlemeye yardımcı olur.
Nst testinin yapılma nedenleri şunlardır:
- Doğum tarihinin geçmesi,
- Yüksek riskli gebelik durumları,
- Bebeğin hareketlerinde azalma,
- •Bbeğin gestasyonel yaşına göre küçük olması,
- Çoğul gebelikler,
- Anne adayının rh negatif kan grubuna sahip olması.
Doğum Tarihinin Geçmesi
Gebelik süresi 40 haftayı aştığında, yani beklenen doğum tarihinin geçmesi durumunda, bebeğin sağlığını yakından izlemek önemlidir. Bu süreçte plasentanın işlevlerinde azalma olabilir ve bu da bebeğin oksijen ve besin alımını etkileyebilir. NST, bu tür durumlarda bebeğin kalp atışlarını izleyerek olası sorunları erken tespit etmeye yardımcı olur.
Doğum tarihinin geçmesi aynı zamanda amniyotik sıvının azalmasına ve plasental yetmezliğe yol açabilir. Bu durumlar, bebeğin stres altında kalmasına neden olabilir. NST sayesinde bebeğin kalp atışları düzenli olarak kontrol edilerek doğum zamanlaması hakkında önemli kararlar alınabilir.
Yüksek Riskli Gebelik Durumları
Anne adayının diyabet, yüksek tansiyon veya diğer kronik sağlık sorunları gibi durumları, gebeliği yüksek riskli hale getirebilir. Bu tür sağlık sorunları bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebilir ve oksijen alımını zorlaştırabilir. NST, bu riskleri yönetmek ve bebeğin iyilik halini sürekli izlemek için kullanılan bir testtir.
Yüksek riskli gebeliklerde NST'nin düzenli yapılması, bebeğin herhangi bir tehlike altında olup olmadığını anlamak açısından önemlidir. Bu sayede doktorlar gerekli müdahaleleri zamanında yapabilir ve hem anne hem de bebek için güvenli bir gebelik süreci sağlanabilir.
Bebeğin Hareketlerinde Azalma
Anne adayının bebeğin hareketlerinde azalma hissetmesi, bebeğin rahim içindeki durumuyla ilgili önemli bir işaret olabilir. Hareketlerdeki azalma, bebeğin oksijen seviyelerinde düşüşe veya diğer sağlık sorunlarına işaret edebilir. NST, bu tür durumlarda bebeğin kalp atış hızını izleyerek, hareketlerdeki azalmanın altında yatan nedeni belirlemeye yardımcı olur.
Bebeğin Gestasyonel Yaşına Göre Küçük Olması
Bebeğin gebelik yaşına göre beklenenden daha küçük olması, gelişiminde bir gerilik olduğunu gösterebilir. Bu durum, plasental yetmezlik veya diğer fetal sorunlardan kaynaklanabilir. NST, bebeğin kalp atışlarını izleyerek, gelişim geriliğinin bebeğin sağlığını nasıl etkilediğini değerlendirmede kullanılır.
Çoğul Gebelikler
İkiz, üçüz veya daha fazla sayıda bebeğin bulunduğu çoğul gebeliklerde, her bir bebeğin sağlığını ayrı ayrı izlemek önemlidir. Çoğul gebelikler, erken doğum ve diğer sorunlar açısından daha yüksek risk taşır. NST, her bir fetüsün kalp atışlarını izleyerek, olası sorunları erken dönemde tespit etmeye yardımcı olur.
Anne Adayının Rh Negatif Kan Grubuna Sahip Olması
Anne adayının Rh negatif, bebeğin ise Rh pozitif olması durumunda, anne vücudu bebeğin kan hücrelerine karşı antikor üretebilir. Bu durum, fetüste ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. NST, böyle bir durumda bebeğin kalp atışlarını izleyerek, fetüsün bu durumdan etkilenip etkilenmediğini değerlendirmede kullanılır.
Rh uygunsuzluğu durumunda fetüste anemi gibi ciddi sorunlar gelişebilir. NST ile bebeğin kalp atışlarının normal seyredip seyretmediği gözlemlenerek, gerekirse ek testler veya tedaviler planlanabilir.
NST Nasıl Uygulanır?
Non-Stres Testi (NST), gebelik sırasında bebeğin sağlığını değerlendirmek için kullanılan basit, ağrısız ve non-invaziv bir testtir. Genellikle hamileliğin 32. haftasından sonra uygulanan NST, bebeğin kalp atış hızını ve rahim kasılmalarını izleyerek bebeğin iyi durumda olup olmadığını anlamaya yardımcı olur. Test sırasında anne adayı rahat bir pozisyonda uzanırken, karnına yerleştirilen özel sensörler aracılığıyla bebeğin kalp atışları ve hareketleri takip edilir. Bu süreç hem anne hem de bebek için tamamen güvenlidir ve yaklaşık 20-40 dakika sürer.
NST uygulama adımları şunlardır:
- Anne adayı rahat bir şekilde yarı oturur pozisyonda veya yan yatar şekilde yatırılır.
- Karna iki adet sensör yerleştirilir: biri bebeğin kalp atışlarını, diğeri rahim kasılmalarını ölçer.
- Sensörler elastik bantlarla sabitlenir ve cihaz monitöre bağlanır.
- •Anne adayından bebeğin hareketlerini hissettiğinde bir düğmeye basması istenir.
- Test sırasında bebeğin kalp atış hızı, hareketleri ve rahimdeki kasılmalar kaydedilir.
- Test süresi ortalama 20-40 dakika arasında değişir, ancak bebeğin yeterli hareket göstermemesi durumunda süre uzatılabilir.
- Test sonucunda bebeğin kalp atışlarının hareketlere nasıl tepki verdiği değerlendirilir.
NST Ne Zaman Yapılır?
NST (Non Stress Test), gebelik sürecinde bebeğin sağlığını ve gelişimini takip etmek için uygulanan önemli bir testtir. Bu test, bebeğin kalp atışlarını ve anne karnındaki hareketlerini değerlendirmek için kullanılır.
Riski olmayan normal gebeliklerde, NST uygulamasına 36. gebelik haftasından sonra haftada bir, 40. gebelik haftasından sonra ise 3 günde bir tekrarlanması önerilir. Test sırasında NST ekranındaki sayılar, bebeğin kalp atışları ve varsa kasılmaların şiddetini gösterir. Bu uygulamanın, bebeğe hiçbir olumsuz etkisi yoktur.
NST özellikle anne adayının bebek hareketlerinde azalma olduğunu ifade ettiği durumlarla, kasılmaların varlığından şüphelenildiği anlarda kullanıldığında oldukça değerli bilgiler sağlar. NST sancı değeri ve bebeğin kalp atışları sayesinde doğum eyleminin başlayıp başlamadığı, bebeğin sağlık durumu indirekt olarak anlaşılabilir. Yanıltıcı sonuçlara yol açmaması için anne tok karınla iken yapılır. O yüzden NST tetkiki için gelmeden önce tok olunmalıdır.
NST Sonuçları Ne Anlama Gelir?
Non-Stres Testi (NST), bebeğin kalp atış hızının hareketlere ve rahim kasılmalarına nasıl tepki verdiğini değerlendirerek bebeğin sağlığı hakkında bilgi verir. Test sonucunda elde edilen veriler, bebeğin rahim içindeki oksijenlenme durumu ve genel iyilik halini anlamada önemli bir rol oynar. NST sonuçları genellikle "reaktif" veya "non-reaktif" olarak sınıflandırılır. Bu sonuçlar, bebeğin kalp atışlarının hareketlerine verdiği yanıtın normal olup olmadığını gösterir.
NST sonuç türleri şunlardır:
- Reaktif NST
- Non-Reaktif NST
- Şüpheli veya Belirsiz NST
Reaktif NST
Reaktif NST, bebeğin sağlıklı olduğunu gösteren normal bir test sonucudur. Bu durumda bebeğin kalp atışları, hareket ettiği zamanlarda belirgin şekilde hızlanır ve bu, yeterli oksijen alımının bir işaretidir.
- Kriterler: 20 dakikalık bir süre içinde bebeğin kalp atışlarının, en az iki kez, bazal hızının 15 atım/dakika üzerine çıkması ve bu artışın en az 15 saniye sürmesi beklenir (32. haftadan sonra).
- Anlamı: Reaktif sonuç, bebeğin yeterli oksijen aldığını ve genel sağlığının iyi olduğunu gösterir. Ek bir teste ihtiyaç duyulmaz.
Non-Reaktif NST
Non-reaktif NST, bebeğin kalp atışlarında beklenen hızlanmaların görülmediği bir sonucu ifade eder. Bu durum, bebeğin uyuyor olmasından kaynaklanabileceği gibi oksijen eksikliği gibi sorunların da habercisi olabilir.
- Kriterler: 40 dakikaya kadar uzatılmış test süresine rağmen kalp atışlarında yeterli hızlanma olmaz.
- Anlamı: Non-reaktif sonuç, bebeğin oksijenlenmesinde sorun olabileceğini gösterir. Bu durumda doktor ek testler (biyofizik profil, kontraksiyon stres testi) isteyebilir.
Şüpheli veya Belirsiz NST
Bazı durumlarda NST sonuçları net bir şekilde reaktif ya da non-reaktif olarak sınıflandırılamaz. Bu tür sonuçlar "şüpheli" veya "belirsiz" olarak değerlendirilir.
- Kriterler: Kalp atışlarında dalgalanmalar görülse de sonuçlar net bir tanı koymak için yeterli olmaz.
- Anlamı: Şüpheli sonuçlarda genellikle testin tekrarlanması ya da ileri düzey fetal değerlendirme yöntemleri kullanılması önerilir.
NST Testi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
NST Testi Ne Kadar Güvenlidir?
NST testi tamamen güvenli bir prosedürdür ve hem anne hem de bebek için herhangi bir risk oluşturmaz. Non-invaziv bir yöntem olduğu için teste bağlı sorunların gelişme olasılığı yoktur.
NST Testi Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?
Normal seyreden gebeliklerde NST genellikle haftada bir kez yapılır. Ancak yüksek riskli gebeliklerde (hipertansiyon, diyabet vb.) doktorun önerisine göre haftada birkaç kez uygulanabilir.
NST Testi Sırasında Yemek Yenebilir mi?
Testten önce hafif bir atıştırmalık tüketmek bebeğin daha aktif olmasını sağlayabilir. Bu durum, test sırasında bebeğin hareketlerinin artmasına ve daha net sonuçlar alınmasına yardımcı olur.
NST Testi Kaç Dakika Sürer?
NST testi genellikle 20-40 dakika arasında sürer. Ancak bebeğin yeterli hareket göstermemesi durumunda test süresi uzatılabilir.
NST Sırasında Bebeğin Hareket Etmemesi Normal mi?
Bazı durumlarda bebek uyuyor olabileceği için hareket etmeyebilir. Bu durumda annenin pozisyonu değiştirilerek ya da hafif bir atıştırmalık tüketmesi istenerek bebeğin hareket etmesi sağlanabilir.
NST Sonucu Non-Reaktif Çıkarsa Ne Olur?
Non-reaktif bir NST sonucu bebeğin yeterli hareket göstermediğini ya da oksijen eksikliği yaşadığını gösterebilir. Bu durumda doktor ek testler (biyofizik profil veya kontraksiyon stres testi) isteyebilir.
NST Sırasında Kasılmalar Izlenebilir mi?
Evet, NST sırasında rahimdeki kasılmalar da izlenir. Bu sayede doğumun yaklaşıp yaklaşmadığı veya erken doğum riski olup olmadığı değerlendirilebilir.
NST Testi Ağrılı mıdır?
NST tamamen ağrısız ve konforlu bir testtir. Anne adayı rahat bir pozisyonda uzanırken teste alınır ve herhangi bir acı hissetmez.
NST Testi Hangi Haftalarda Yapılır?
NST genellikle gebeliğin 32. haftasından sonra uygulanır. Ancak bazı yüksek riskli gebeliklerde doktor tavsiyesiyle 28. haftadan itibaren de yapılabilir.
NST Sonuçları Ne Zaman Değerlendirilir?
Test tamamlandıktan hemen sonra sonuçlar doktor tarafından değerlendirilir. Bebeğin kalp atışları ve hareketlerine göre sonuçlar analiz edilerek gerekli görülürse ek testler planlanabilir.