Miyom (Myom) Nedir?
Günümüzde en sık rastlanılan kadın hastalıklarından biri olan miyomlar, rahmin kas tabakasından kaynaklanan selim tümörlerdir. Miyomlar ergenlik-genç erişkinlik döneminde nadiren ortaya çıkıyor; 30 ila 40 yaş arasındaki kadınlarda daha çok görülmektedir.
Genel olarak hormonal durumlardan etkilendiği bilinen miyomlar, menopoz sonrası dönemde küçülme eğiliminde olmakla beraber, menopoz sonrası büyüyen miyomların habis (kötü huylu) dönüşüm açısından takibe alınması gerekebiliyor. Neyin sebep olduğu bilinmemekle birlikte miyomların 1000’de 1 ‘inde habisleşme (kanserleşme) olasılığı bulunabiliyor.
Miyom Belirtileri Nelerdir?
Miyomların büyük bir kısmı hastalarda herhangi bir bulgu ve şikayete sebep olmaz. Ancak bir kısmında anormal kanamalar, rahatsız edecek derecede ağrılı ve kanamalı regl dönemleri, sırt ağrısı ve ağrılı cinsel birleşme gibi bir takım belirtilere rastlanabilir.
Bunun yanı sıra, miyomlar kitle etkisiyle mesane üzerinde baskı yaparak mesanenin genişlemesini engeller ve hastanın sık tuvalete çıkmasına neden olabilir. Yine aynı şekilde yaptığı baskı sonucunda makata baskı sürekli bir tuvalet ihtiyacı varmış hissine yol açabilir.
Miyomlardaki en büyük sorunlardan biri de rahmin içindeki kitle gibi davranışlar sergileyerek gebeliğe engel olmalarıdır. Özellikle rahmin iç yüzeyine yakın olan miyomlar, sperm ve yumurtanın birleşiminden oluşan zigotun tutunacağı uygun alanı bozabilirler.
Periyodik sağlık kontrollerinin ihmal edilmesi durumunda, fark edilmeyen bazı miyomlar büyüyebilir ve karnın alt bölümünde elle hissedilen bir kitleye dönüşebilir. Miyom hastalığının başlıca belirtileri arasında aşağıdakiler yer alır.
- Anormal Kanamalar
- Rahatsız Edici Derecede Ağrılı ve Kanamalı Regl Dönemleri
- Sırt Ağrısı
- Ağrılı Cinsel Birleşme
- Mesane Üzerinde Baskı ve Sık Tuvalete Çıkma İhtiyacı
- Makata Baskı ve Sürekli Tuvalet İhtiyacı Hissi
- Gebeliğe Engel Olma
- Rahmin İç Yüzeyine Yakın Miyomlar Nedeniyle Zigotun Tutunacağı Alanın Bozulması
- Karnın Alt Bölümünde Ele Gelen Kitle
Rahimde Miyom Patlaması Belirtileri
Rahimde miyom patlaması, nadir gözlemlenen, ancak ciddi bir durumdur. Patlama aniden şiddetli karın ağrısı , yoğun kanama ve bazen bayılma gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Bu durum, acil tıbbi müdahale gerektirir.
Miyom patlaması, genellikle büyük miyomların kanlanmasının bozulması veya travma sonucunda meydana gelebilir. Kanama şokuna neden olabileceği için, hızlı bir şekilde hastaneye başvurulması hayati önem taşır.
Miyom patlaması riski taşıyan kadınların, düzenli olarak jinekolojik kontrollerini yaptırmaları ve belirtiler ortaya çıktığında hemen sağlık kuruluşuna başvurmaları önerilir.
Miyom Neden Olur?
Miyomlar, rahimdeki kas dokusunun anormal büyümesiyle oluşan iyi huylu tümörlerdir. Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bir dizi faktörün bu büyümeleri tetikleyebileceği düşünülmektedir. Genetik yatkınlık önemli bir rol oynar; aile geçmişinde miyom olan kadınlarda miyom gelişme riski daha yüksektir.
Ayrıca, hormonal değişiklikler de miyom oluşumunda etkili olabilir. Özellikle östrojen ve progesteron hormonlarının seviyelerindeki dalgalanmalar, miyomların büyümesini teşvik edebilir. Bu nedenle, doğurganlık çağındaki kadınlarda daha sık görülür.
Beslenme alışkanlıkları ve çevresel faktörler de miyom riskini artırabilir. Örneğin, kırmızı et tüketiminin fazla olması ve düşük sebze-meyve alımı miyom gelişme riskini artırabilir. Ayrıca, bazı kimyasallara maruz kalma ve obezite de miyom riskini artıran diğer faktörler arasında yer alır. Miyomların kesin nedenleri hala araştırılmaktadır, ancak bu faktörlerin birleşimi önemli bir rol oynar.
Rahimde Miyom Varsa Ne Olur?
Rahimde miyom bulunması, kadınlarda sıkça rastlanan bir durumdur. Miyomlar, rahim duvarında gelişen iyi huylu tümörlerdir. Genellikle belirti vermeyebilirler ancak bazı kadınlarda ağır adet kanamaları , pelvik ağrı , sık idrara çıkma , kabızlık ve sırt ağrısı gibi şikayetlere neden olabilirler.
Miyomlar hamile kalmayı zorlaştırabilir veya düşük riskini artırabilir. Bununla birlikte, miyomların kanserleşme riski oldukça düşüktür. Miyomlar, genellikle menopoz sonrası küçülme eğilimindedir, çünkü hormon seviyeleri düşer. Erken teşhis ve düzenli takip, miyomların yaşam kalitesini olumsuz etkilemesini önlemekte önemlidir.
Miyom Tehlikeli Bir Hastalık Mıdır?
Miyomlar genellikle tehlikeli değildir ve iyi huylu tümörler olarak bilinirler. Ancak, büyük miyomlar veya hızla büyüyen miyomlar rahimde baskıya neden olabilir ve bu da şiddetli ağrı, aşırı kanama ve anemi gibi sorunlara yol açabilir. Bazı durumlarda, miyomlar kısırlığa veya tekrarlayan düşüklere neden olabilir. Çok nadiren, miyomlar kanserleşebilir. Bu nedenle, miyomların düzenli olarak kontrol edilmesi ve büyüme gösteren miyomların uygun tedavi yöntemleriyle yönetilmesi önemlidir. Miyomların tedavi edilmemesi, yaşam kalitesinde ciddi düşüşlere ve uzun vadeli sağlık sorunlarına neden olabilir.
Miyom Nasıl Teşhis Edilir?
Miyomlar genellikle rutin jinekolojik muayeneler sonucunda ortaya çıkar, fakat kesin tanısı için hekim tarafından hastanın öyküsü alınarak muayenesi yapılır. Fizik muayene ile birlikte yüksek çözünürlüğe sahip ultrasonlardan faydalanılarak tespit edilebilir.
Eğer kitle büyükse veya rahim dokusu tam olarak seçilemiyorsa herhangi bir karışıklığa yol açmaması adına MR çekilebiliyor. MR görüntüleme yöntemiyle yumuşak dokularda detaylı görüntüleme yapılabilir.
Miyomların pek çoğu herhangi bir belirti veya şikayete yol açmaksızın, rastlantısal olarak tespit edilirler. Miyomlar genellikle herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmaksızın periyodik olarak takip edilir. Miyom hastalığında kullanılan başlıca tanı yöntemleri aşağıdaki gibidir.
- Ultrasonografi (USG): Ses dalgaları kullanılarak rahmin görüntülenmesi sağlanır. Miyomların boyutu, yeri ve sayısı belirlenir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Detaylı görüntüler sağlar ve miyomların tam konumu ile yapısını incelemeye yardımcı olur. Büyük ve karmaşık miyomlarda tercih edilir.
- Histeroskopi: İnce bir teleskop (histeroskop) rahim ağzından rahim içine yerleştirilir. Miyomların doğrudan görülmesi ve gerekirse biyopsi alınması sağlanır.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Genellikle diğer tanı yöntemlerinin yetersiz kaldığı durumlarda kullanılır. Detaylı kesit görüntüleri sağlar.
- Kan Testleri: Genellikle miyomların tanısında doğrudan kullanılmaz ancak anemi gibi miyomlarla ilişkili sorunları değerlendirmek için yapılabilir.
Miyom Tedavisi Nasıl Yapılır?
Miyom tedavisinde genellikle cerrahi yöntemler tercih edilmektedir. Tedavi kararı, hastanın yaşı, şikayetleri, miyomların sayısı ve yerleşimi ile hastanın çocuk sahibi olma durumu göz önünde bulundurularak verilir. Cerrahi tedavi, miyomun çıkarılması veya rahimin tamamen alınması şeklinde yapılabilir.
Miyom Tedavisinde Cerrahi Yöntemler Nelerdir?
Miyom tedavisinde kullanılan cerrahi yöntemler, hastanın çocuk sahibi olma planlarına ve miyomların büyüklüğüne göre değişir.
Miyomun Çıkarılması (Miyomektomi)
Hastanın çocuğu yoksa ve gelecekte çocuk sahibi olmayı düşünüyorsa, miyomun çıkarılması (miyomektomi) tercih edilir. Bu yöntemde, rahim fonksiyonlarının korunması amaçlanır. Miyomların çıkarılması, ileride başka miyomlar oluşana kadar hastanın çocuk sahibi olabilmesine olanak tanır.
Rahimin Tamamen Alınması (Histerektomi)
Hastanın çocuğu varsa ve başka çocuk doğurmayı düşünmüyorsa, rahimin tamamen alınması (histerektomi) önerilebilir. Bu yöntem, 40'lı yaşlardan sonra rahimin tekrar miyom üretmesini engeller. Histerektomi, rahimde çok sayıda miyom olduğunda veya miyomların çok büyük olduğu durumlarda tercih edilir.
Histeroskopi
Histeroskopi, ağrıya yol açan ve sık ya da şiddetli kanamalara neden olan küçük miyomların vajinal yoldan girilerek çıkarılmasıdır. Rahmin altında veya iç tabakasında yer alan miyomlar, özel bir görüntüleme sistemi kullanılarak alınır. Bu yöntem, minimal invaziv (daha küçük bir kesi ile) olduğu için hızlı bir iyileşme süreci sunar.
Kapalı Ameliyatlar (Laparoskopi ve Robotik Cerrahi)
Laparoskopik ve robotik cerrahi yöntemler, kapalı ameliyatlar olarak bilinir. Bu yöntemler, 4-5 cm'den büyük miyomların rahim yatağından çıkarılmasını sağlar. Laparoskopi, karın duvarına yapılan küçük kesilerle gerçekleştirilir ve hızlı iyileşme süreci sunar. Robotik cerrahi ise daha hassas ve kontrollü bir müdahale imkanı tanır, bu sayede daha az kanama ve ağrı yaşanır.
Açık Cerrahi
Açık cerrahi, büyük miyomların çıkarılmasında kullanılır. Göbeğin üst kısmına kadar ilerlemiş büyük boydaki miyomlar, laparoskopik veya robotik yöntemlerle çıkarılamayacak kadar büyükse açık cerrahi yöntemi tercih edilir. Bu yöntemle, büyük bir kesi yapılarak miyomlar temizlenir.
Ameliyatsız Miyom Tedavisi Nasıl Yapılır?
Miyom tedavisinde cerrahi olmayan yöntemler arasında ilaç tedavisi ve girişimsel radyolojik teknikler bulunur. İlaç tedavisi, kanamaları azaltır ve miyomları küçültür. Girişimsel radyolojik teknikler, miyomu besleyen damarları kapatarak büyümeyi durdurur. Bu yöntemler hastanın durumuna göre uzman doktorlar tarafından belirlenir.
İlaç Tedavisi
Cerrahi tercih edilmeyen uygun hastalarda ilaç tedavisi uygulanabilir. İlaç tedavileri, miyomları tamamen ortadan kaldırmasa da aşırı kanamaların azaltılmasında ve miyomların küçülmesinde faydalıdır. Hormon tedavileri, miyomların büyümesini yavaşlatabilir veya durdurabilir.
Girişimsel Radyolojik Teknikler
Girişimsel radyolojik teknikler, kasık damarından ilerletilen bir kateter ile miyomu besleyen damarların kapatılmasını içerir. Bu yöntemle, miyomun büyümesi engellenir ve hatta küçülmesi sağlanır. Bu teknik, minimal invaziv bir yöntem olup, hastanın hızlı bir şekilde iyileşmesine olanak tanır.
Miyom Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Miyomlar tedavi edilmediğinde büyümeye devam edebilir ve rahim üzerinde baskı oluşturabilir. Bu durum, şiddetli pelvik ağrılara, aşırı adet kanamalarına ve anemiye yol açabilir. Ayrıca, büyük miyomlar idrar torbası ve bağırsaklara baskı yaparak sık idrara çıkma, kabızlık ve sindirim problemlerine neden olabilir.
Miyomlar, gebelik döneminde de sorunlara yol açabilir; düşük riski, erken doğum ve sezaryen ihtiyacı artabilir. Tedavi edilmezse, miyomlar kronik ağrı ve rahatsızlık yaratabilir. Bu nedenle, miyomların düzenli doktor kontrolü ile izlenmesi ve gerektiğinde tedavi edilmesi önemlidir.
Miyom Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Miyom Nedir?
Miyom, rahimde meydana gelen iyi huylu tümörlerdir. Genellikle rahim kas dokusundan kaynaklanır ve kanser riski taşımazlar.
Miyom Belirtileri Nelerdir?
Miyomlar genellikle belirti vermez, ancak bazı kadınlarda ağır adet kanamaları, adet dönemlerinde ağrı, karın ve bel ağrısı, sık idrara çıkma gibi belirtiler görülebilir.
Miyom Neden Oluşur?
Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, hormonlar (özellikle östrojen) ve genetik faktörlerin miyom gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir.
Kimler Miyom Riski Taşır?
Miyomlar genellikle 30-40 yaş arasındaki kadınlarda daha yaygındır. Ailede miyom öyküsü olanlar, obezite, erken yaşta adet görmeye başlama ve hiç doğum yapmamış kadınlarda risk artar.
Miyomlar Kansere Dönüşür mü?
Miyomlar çoğunlukla kanserli değildir ve kansere dönüşme olasılıkları oldukça düşüktür.
Miyomlar Hamileliği Etkiler mi?
Büyük miyomlar veya rahmin iç yüzeyine yakın miyomlar bazen kısırlık veya düşük riskini artırabilir. Ancak, çoğu miyom hamilelikte sorun yaratmaz.
Miyomlar Nasıl Teşhis Edilir?
Miyomlar genellikle pelvik muayene sırasında veya ultrason gibi görüntüleme testleri ile teşhis edilir.
Miyomlar Nasıl Tedavi Edilir?
Miyom tedavisi miyomun boyutuna, yerine ve belirtilere bağlıdır. İlaç tedavisi, hormon tedavisi, cerrahi müdahaleler (miyomektomi veya histerektomi) gibi yöntemler kullanılabilir.
Miyomlar Kendiliğinden Geçer mi?
Miyomlar menopoz döneminde küçülebilir veya tamamen kaybolabilir çünkü östrojen seviyeleri düşer. Ancak menopoz öncesi kendiliğinden geçmeleri nadirdir.
Miyomların Büyümesini Önlemek Mümkün mü?
Miyomların büyümesini kesin olarak önlemenin bir yolu yoktur, ancak sağlıklı bir yaşam tarzı, dengeli beslenme ve düzenli egzersiz gibi faktörler genel sağlığı olumlu etkileyebilir.