Metamfetamin Nedir?
Metamfetamin , direkt olarak merkezi sinir sistemini etkileyen uyarıcı bir maddedir. Metamfetamin dopamin hormonunu arttırarak etki gösterir ve bağımlılık yaratır. Metamfetamin bağımlılığı ciddi problemlere yol açmaktadır. Bunun sebebi bağımlılık hızının oldukça yüksek olması ve özellikle beyinde ciddi hasarlara sebep olmasıdır.
Metamfetamin, 1950-60'larda depresyon ve obezite için ilaç olarak da kullanılmış, bağımlılık potansiyeli fark edilince kontrol altına alınmış bir maddedir. İlaç kontrol altına alındıktan sonra yasadışı olarak üretimi devam etmiştir.
Çeşitli önlemlerle madde üretimi kontrol altına alınmaya çalışıldıysa da 2011 sonrasında madde üretimi tekrar canlanmıştır ve ülkemiz de de son yıllarda yaygınlık giderek artmaktadır.
Metamfetamin Etkileri Nelerdir?
Metamfetamin, dopamin ve norepinefrin salınımı sağlayarak uyarılmış hali oluşturan, çok kolay bağımlılık yapan ve beyin hücre ölümlerine yol açtığı bilinen oldukça zararlı bağımlılık yapıcı bir maddedir.
Toz halinde veya kristalize halde bulunur ve kristalize formu kristal-met adı ile anılır. Kristal met daha saf bir formudur ve daha yoğun etkilidir. Bu sebeple kristal met kullanımı, daha kolay bağımlılık yapar ve daha çok olumsuz etki ile ilişkilidir.
Yüksek dozlarda gerçeği değerlendirmenin bozulduğu, halüsinasyon ve hezeyanların eşlik ettiği “psikoz” tablolarına sebep olur.
Metamfetamin Bağımlılığı Nedir?
Doğrudan merkezi sinir sistemini etkileyen metamfetamin , oldukça tehlikeli ve bağımlılık yapıcı özelliğe sahip bir maddedir. Metamfetamin başlangıçta bir ilaç olarak kullanılsa da kullanımı bağımlılık yaratarak tüm vücudu etkileyerek kötü sonuçlar açığa çıkarır. Metamfetamin, dopamin hormonunun artması sonucunda verdiği his bağımlı olmayı daha hızlı bir hale getirir. Mutluluk, aşırı dikkat ve enerji artması gibi etkileri bulunsa da uzun vadede bağımlılık halinde depresyon, saldırganlık ve halüsinasyon görme gibi ciddi sonuçlar doğurabilir. Bedensel olarak çok hızlı ve kontrolsüz kilo kaybetmek, diş problemleri, ciltte yaralar oluşturması ve diş problemleri gibi etkileri de oldukça yaygındır.
Metamfetamin başlarda keyif verici gelse de bağımlılık halinde maddenin kullanılmadığı dönemler günlük hayatın olumsuz yönde etkilenmesine sebep olur. Madde kullanımı arttıkça vücut aynı seviyeye ulaşabilmek için daha yüksek dozlarda madde ister ve bu durum hayatı tehdit edecek duruma kadar gelebilir.
Metamfetamin bağımlılığı, bırakmak isteyip bırakamamak, hayatı olumsuz yönde etkilediği halde bırakmak istememek, her kullanımda dozu arttırmak istemek ve kullanılan dozun yetersiz gelmesi gibi boyutlara ulaşabilir.
Metamfetamin bağımlılığı ciltte ciddi yaralar oluşturması, psikolojik değişimler, aşırı kilo kaybı, sinirsel bozukluklar, vücut hareketlerinde bozukluklar ve ağız içerisinde ciddi sorunlar doğurabilir. Bağımlılık aşırı doz alımında felç , taşikardi , kalp krizi ve hatta ölümle sonuçlanabilir.
Metamfetamin Zararları Nelerdir?
Son yıllarda çok tehlikeli bir madde olarak bilinen metamfetaminler yaygınlaşmıştır. Bağımlılık potansiyeli çok yüksektir. Bir tür uyarıcı olan metamfetamin uyarılma haline sebep olur. Aşırı dozlarda saldırganlık, paranoya, şiddet eğilimi görülür. Yoksunluk döneminde ise huzursuzluk, aşırı uyuma, yeme, depresyon ve intihar görülebilir.
Kullanımdan sonra hemen başlayan ve birkaç dakika süren öforik hal yaşanmasına sebep olur. Bunun dışında enerji artışı, uyarılmışlık, pozitif duygudurum, kalp hızı artışı, yüksek tansiyon, iştah azalması, davranışlarda kontrolsüzlük ve kaygıya sebep olur. Sürekli kullanım şizofreni benzeri hastalıklara sebep olur.
Metamfetamin Bağımlılığı Nasıl Anlaşılır?
Metamfetamin kullanımı kişide birçok belirtiye sebep olur. Bu belirtiler doğrultusunda metamfetamin kullanımı anlaşılabilir. Bu belirtiler:
- Uyku problemleri,
- İştahsızlık ve istemsiz kilo verme,
- Dişlerde gelişen problemler,
- Psikolojik ve sinirsel değişimler,
- Saç koparma,
- Gözbebeklerinde büyüme,
- Halüsinasyon görme,
- El, kol hareketleri ve yürümede bozukluklar,
- Yüz bölgesinde oluşan anormal tikler,
- Vücutta oluşan yaralar.
Metamfetamin Bağımlılığı Tedavisi
Madde bırakıldığında, mutsuzluk, isteksizlik, sürekli uyuma, kaygı, öfke, ve yoğun metamfetamin arayışı ortaya çıkar.
Tedavisinde eşlik eden psikiyatrik rahatsızlıkların tedavisi, kişinin motivasyonunun desteklenmesi, aile sosyal ilişkilerin ve destek sisteminin yeniden sağlanması, ek tıbbi rahatsızlıkların gözden geçirilmesi gereklidir.
Metamfetamin tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:
- Rehabilitasyon: Metamfetamin bağımlılığı tedavisi için madde kullanımını sonlandırmak ve vücuttan tamamen temizlenmesini sağlamak için bir süre hastane veya klinik ortamında izole olarak tedavi görülebilir.
- Grup Terapisi: Grup terapileri aynı durumları yaşayan insanların bir araya getirildiği ve birbirleri arasında empati kurmasını ve kendilerini ifade etmesini sağlayan terapi çeşididir.
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu terapi çeşidi kişinin madde bağımlılığı ile ilgili düşüncelerinden konuşma yoluyla arınmasını sağlamaktır. Oldukça yaygın olan bilişsel davranışçı terapi yöntemi kişi kullandığı maddenin bıraktığı psikolojik hasarlardan arınmayı hedefler ve sağlıklı düşünce ilkesi izlenir. Kişi bağımlılığı döneminde yaşadığı olumsuz düşüncelerden ve ruh halinden kurtulur.
Metanfetamin Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Metamfetamin Vücuttan Atmak İçin Ne Yapmalı?
Metamfetaminin vücuttan tamamen atılabilmesi için alımını tamamen durdurmak önemlidir. Ortalama 10 günlük bir süreçte maddenin vücuttan tamamen atılması sağlanır. Bu süreç sonrasında terapiler yardımıyla psikolojik etkilerin en aza indirilmesi sağlanabilir.
Metamfetamin Kullananlara Nasıl Davranmalı?
Metamfetamin bağımlısı bireylere özellikle kendini güvende hissedeceği şekilde yaklaşmak önemlidir. Aynı zamanda madde kullanan kişi ile empati kurmak, anlayışlı olmak ve destekleyici yaklaşmak kişinin güven duymasına ve tedavi olma isteğinin artmasına yardımcı olabilir.
Metamfetamin Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Metamfetamin tedavisi kişinin bağımlılık derecesine ve tedavi için ne kadar istekli olduğuna göre değişiklik gösterebilir. Maddenin vücuttan tamamen atılması ortalama 10 gün sürmektedir. Maddenin vücuttan atılması sonrası psikolojik etkilerin azaltılması için yapılan terapilerin başarı oranı kişiye bağlı olarak gelişir.
Metamfetamin Nasıl Bırakılır?
Metamfetamin, bağımlılığın derecesine göre ayakta ya da yatarak tedavi gerektirebilir. En sık tercih edilen yöntemler arasında bilişsel davranışçı terapi yer almaktadır.
Metamfetamin Etkileri Nelerdir?
Metamfetamin, ciltte yaralar, diş çürümesi, anormal kilo kaybı ve iştahsızlık gibi fiziksel etkilere sebep olmaktadır. Aynı zamanda sinirsel problemler ve halüsinasyon görme gibi ciddi psikolojik etkilere de sahiptir.