Vücuttaki döküntüler ve ateş gibi belirtilerle kızamık hastalığına benzese de şikâyetler daha hafiftir ve 4-5 gün içinde kendiliğinden geçer.
Yetişkinlerde ise eklemlerde şişlik, yürüme zorlukları ve bağışıklık sistemini baskıladığı için ikinci enfeksiyonlara yakalanma açısından önemli bir hastalıktır.
Hastalık genel olarak hafiftir ancak hamilelik sürecinde anneye bulaşmasıyla anne karnındaki bebeğe ciddi zararlar verebilir. Tüm çocukların 12 aylık ve 4 yaşında iken aşılanması önerilmektedir.
Hamile olmayı planlayan tüm kadınların bağışıklık durumlarını kontrol ettirmeleri gerekir.
Hastalık dünyanın birçok yerinde hala yaygındır. Özellikle de hamileyseniz, yurtdışına çıkmadan önce doktora başvurarak aşılanma ve korunma yollarını konuşmalısınız.
Nasıl bulaşır?Kızamıkçık insandan insana bulaşan bir virüstür. Enfekte bir kişi öksürdüğünde veya hapşırdığında yayılabilir veya mukus gibi solunum salgılarıyla doğrudan temasla yayılabilir. Ayrıca hamile kadınlardan anne karnındaki doğmamış çocuklarına da bulaşabilir.Kızamıkçık olan bir kişinin bulaştırıcılığı, döküntüler başlamadan yaklaşık bir hafta önce başlar, döküntü başladıktan bir hafta sonraya kadar bulaştırıcılık sürer. Enfekte bir kişi, hasta olduğunu fark etmeden önce hastalığı çevresine yayabilir.
Yüzde ve saçlı deride başlayan, daha sonra gövde ve bacaklara inen döküntüler ile birlikte kulak arkası ve ensede lenf bezlerinin şişmesi, hafif ateş ve huzursuzluk görülür.
Kızamıkçık belirtileri ve bulgularını özellikle çocuklarda, fark etmek zordur. Kızamık belirtileri arasında ateş, kırmızı döküntüler ve gözlerde sulanma bulunur; bu belirtiler, benzerlikleri nedeniyle kızamıkçık ile karıştırılabilir. Belirtiler ve bulgular genellikle virüse maruz kaldıktan iki veya üç hafta sonra ortaya çıkarlar. Şikayetler bir ila beş gün sürer ve şu şekildedir:
- 38.9 C veya daha düşük ateş
- Baş ağrısı
- Burun tıkanıklığı ya da burun akıntısı
- İltihaplı, kırmızı gözler
- Kafatasının tabanında, boynun arkasındaki ve kulakların arkasındaki büyütülmüş, hassas lenf düğümleri
- Yüzde başlayan, daha sonra gövdeye, kollara ve bacaklara hızla yayılan ince, pembe bir döküntü. Döküntünün aynı sırayla kaybolması
- Özellikle genç kadınlarda ağrıyan eklemler
Hafif ateşle birlikte döküntü ortaya çıkar ve 4-5 gün içinde kendiliğinden geçer. Çocuğu çok hırpalamayan bir enfeksiyondur. Yetişkinlerde ise eklemlerde şişlik, yürüme zorlukları yarattığı ve bağışıklık sistemini baskıladığı için ikincil enfeksiyonlara yakalanma açısından riskli bir hastalıktır.
Vücut direncini zorlayan bu hastalıklar çocuğunuzu güçsüz düşürebilir. Kızamığa yönelik bir tedavi bulunmazken, uygun bir bakımla hastalık bir süre sonra kendiliğinden geçer.
Kızamıkçık İle Ortaya Çıkabilecek Sorunlar Nelerdir?
Kızamıkçık insandan insana bulaşan bir virüstür. Enfekte bir kişi öksürdüğünde veya hapşırdığında hastalık çevreye yayılabilir veya enfekte olmuş bir kişinin mukus gibi solunum salgılarıyla doğrudan temas ederek bulaşabilir. Ayrıca hamile kadınlardan anne karnındaki doğmamış çocuklarına da bulaşabilir.
Kızamıkçık hafif bir enfeksiyondur. Hastalığı aldıktan sonra, genellikle kalıcı olarak bağışıklık kazanılır. Kızamıkçık geçiren bazı kadınlarda yaklaşık bir ay süreyle parmaklarda, bileklerde ve dizlerde artrit –ağrıya yol açan eklem iltihabı- görülür. Nadir durumlarda kızamıkçık orta kulak iltihabına veya beyin iltihabına (ensefalit) neden olabilir.
Eğer hamileyken kızamıkçık geçirirseniz çocuğunuzda ciddi sağlık problemlerine hatta ölüme yol açabilir. Gebeliğin ilk 12 haftasında kızamıkçık geçiren annelerden doğan bebeklerin yüzde 90’ında doğuştan kızamıkçık sendromu gelişir. Bu sendrom aşağıdakiler gibi bir veya daha fazla soruna neden olabilir:
- Büyüme gecikmesi
- Katarakt
- Sağırlık
- Doğumsal kalp defektleri
- Diğer organlarda kusurlar
- Zeka geriliği
Anne karnında en yüksek risk ilk trimesterde ortaya çıkar, ancak hamileliğin daha sonraki aylarında da risk vardır.
Hastalığın belirtileri diğer döküntülü viral hastalıkara benzediğinden doktorunuz laboratuvar testleriyle tanı koyar.
Kızamıkçık hastalığının tedavisi için dinlenme ve bolca sıvı tüketmek gerekmektedir.
Kızamıkçık Aşısı Ne Zaman Yapılmalı?
Ülkemizde kızamıkçık aşısı 12’nci ayın sonunda karma aşı olarak yapılır. Bu aşı kızamık, kabakulak ve kızamıkçık hastalıklarına karşı koruyucudur.
İlköğretim 1. Sınıfta bir doz daha kızamık, kabakulak ve kızamıkçık aşıları uygulanır.
Kızamıklı biriyle temas varlığında ilk 72 saat içinde aşı yapılması koruyucudur.
Yetişkinlerde Kızamıkçık Aşısı
Kızamık, kızamıkçık, kabakulak üçlü aşısı eğer çocuklukta yapılmışsa, erişkinlikte yeniden aşılama gerekmiyor. Yine de kızamık, kızamıkçık veya kabakulak epidemisinin yoğun olma riskinin bulunduğu askerlik gibi kalabalık ortamlarda tek doz da olsa aşı yapılıyor.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bir çocuk veya yetişkinin kızamıkçık ile enfekte olduğu nadir durumlarda, basit kişisel bakım önlemleri gereklidir:
- Ailenize, arkadaşlarınıza ve meslektaşlarınıza - özellikle de hamile kadınlara – kızamıkçık olduğunuz bilgisini verin.
- Doktora gitmek gibi nedenlerle dışarı çıkacaksanız mutlaka maske takın ve yakın temasta olabileceğiniz kişileri bilgilendirin.
- Hastalık süresince bağışıklık sistemi yetersizliğine sahip kişilerle (AIDS, kanser hastaları, immün sistem rahatsızlığı olan kişiler) yakın temastan kaçının.
- Çocuğunuzun okuluna ve ona bakım veren kişilere kızamıkçık olduğu bilgisini verin.