Kan Grubu Nedir?
Kan grubu , kan içerisinde bulunan antikor ve antijen maddeler ile ilgilidir. Kan grubu bu maddelerin miktarlarına göre kategorize edilmesidir ve A, B, AB ve 0 olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Kan grubunun bilinmesi çoğu durumlarda yaşamı etkileyebilecek düzeyde önem taşımaktadır. Ameliyat, kaza ya da kan trasfüzyonu gibi durumlarda kan grubunun yanlış bilinmesi hayatı tehdit eden sonuçlar doğurabilir. Bu sebeple kan grubunun bilinmesi bazı acil durumlarda sürecin hızlandırılmasına yardımcı olmaktadır.
Kan Grubu Türleri Nelerdir?
Kan grupları içerdikleri antijen ve antikorlara göre gruplara ayrılır. Toplamda sekiz farklı kan grubu türü bulunmaktadır. Bunlar, A pozitif, A negatif, B pozitif, B negatif, AB pozitif, AB negatif, 0 pozitif ve 0 negatiftir.
Kan gruplarını belirleyen ana antijenler aşağıdaki gibidir:
A grubu: Kanda sadece A antijeni bulunur.
B grubu: Kanda sadece B antijeni bulunur.
AB grubu: Kanda hem A hem B antijeni bulunur.
0 grubu: Kanda A ve B olarak adlandırılan antijenlerin bulunmadığı grubu temsil eder.
Ayrıca kan gruplarını belirleyen bir diğer faktör ise kanda bulunan Rh antijenleri de bulunur. Bu antijen ise pozitif (+) ya da negatif (-) olarak ifade edilmektedir. Rh pozitif, kanda rh antijeninin bulunması, rh negatif ise kanda rh antijeninin bulunmadığı anlamına gelir.
Kan Grubu Neye Göre Belirlenir?
Kan grubu genetik faktörler sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Anne ve babadan geçen genler kan grubunun belirlenmesini sağlar. Kan grubu nadir durumlar haricinde yaşam boyunca değişmeyen bir özelliktir.
Kan Grubu Testi ve Kan Grubu Öğrenme
Kan grubu testi günümüzde kan grubu cihazlarında yapılmaktadır. Alınacak olan bir tüp kan, kan grubu testi için yeterlidir. Kan grubunu bilmek birçok açıdan önemlidir. Kan grubunun bilinmemesi ya da yanlış bilinmesi, ameliyat ve kan uyuşmazlığı gibi durumlarda risk oluşturabilir. Kan grubunu öğrenmek isteyen bireyler kan grubu testi için sağlık kuruluşlarına başvurabilirler.
Kan Verme Şartları Nelerdir?
Kan verebilmek için sahip olunması gereken şartlar şu şekilde sıralanabilir:
- 20 ve 65 yaşları arasında olmak,
- Enfeksiyon hastalıklarına sahip olmamak,
- 1 yıl içerisinde ameliyat geçirmemiş olmak,
- 1 yıl içerisinde dövme yaptırmamış olmak,
- Son 2 gün içerisinde antibiyotik kullanmamış olmak,
- Son 1 gün içerisinde ağrı kesici kullanmamış olmak,
- En az 50 kilo olmak.
Yukarıda yer alan şartları sağlayan bireyler yapılacak olan diğer prosedürleri de tamamladıkları takdirde kan verebilirler.
Hangi Kan Grupları Birbirine Kan Verebilir?
Kan grubunu bilmek oldukça önemli bir durumdur. Kan grubunun yanlış bilinmesi istenmeyen sonuçlara sebep olabilir. Ameliyat ve kaza gibi durumlarda yapılacak olan kan transfüzyonu dikkatle incelenmesi gereken bir süreçtir. Bunun sebebi her kan grubunun bazı kan gruplarına kan verememesinden kaynaklanır. Antijen ve antikorların uyumu kan transfüzyonu konusunda önemlidir.
Evrensel verici olarak bilinen sıfır negatif (0-) kan grubu içeriğinde hiçbir antijeni bulundurmadığı için bütün kan gruplarına kan verebilir. Evrensel alıcı olarak bilinen kan grubu ise AB pozitif (AB+) kan grubudur. İçeriğinde tüm antijenleri bulundurduğu için tüm kan gruplarından kan alabilir.
Kan Grubuna Göre Beslenme
Kan gruplarına göre bir beslenme rutini oluşturmanın bazı hastalıkların olası risklerini azalttığı düşünülmektedir.
Kan gruplarına göre tüketilmesi gerektiği düşünülen besin grupları aşağıdaki gibidir:
- A grubu kana sahip bireylerin genellikle sebze ve bakliyat tüketmesinin yararlı olacağı düşünülmektedir.
- B grubu kana sahip kişiler için et ürünleri yararlıdır.
- AB grubu antijene sahip bireyler deniz mahsulleri ve süt ürünleri tüketebilir.
- 0 grubu kana sahip bireylerin ise et ürünleri yemelerinin faydalı olduğu düşünülür.
Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Kan uyuşmazlığı anne ve baba adaylarının kanlarında bulunan rh antijenlerinin uyumsuz olmasından kaynaklanan bir durumdur. Kan uyuşmazlığı gebelik sürecinde karşılaşılan bir durumdur. Anne ve baba arasında kan uyuşmazlığı bulunması durumunda kan uyuşmazlığı enjeksiyonu yapılarak bu durum ortadan kaldırılabilir. Kan uyuşmazlığı genellikle ilk çocukta herhangi bir problem yaratmaz. Ancak ikinci çocukta kan uyuşmazlığı durumu tedavi edilmelidir.
Kan Grubu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kan Grubu Kartı Nasıl Alınır?
Kan grubu testi yapılacak olan kan grubu testi sonucunda alınabilir.
0 Rh Pozitif Kan Grubu Özellikleri Nelerdir?
0 pozitif kan grubunun en belirgin özelliği rh antijenine sahip, yani pozitif tüm kan gruplarına kan verebilmesidir.
En Zor Bulunan Kan Grubu Hangisidir?
En zor bulunan kan grubu AB- (negatif) kan grubudur. AB- kan grubunun nadir bulunması bu kan grubuna sahip olan ve acil durumu bulunan bireyler için olumsuz bir durumdur.
Kan Grubu Nasıl Öğrenilir?
Kan grubu, yapılacak olan kan grubu testi sonucunda öğrenilmektedir.
En Az Bulunan Kan Grubu Hangisidir?
En az bulunan kan grubu AB- ( AB negatif) kan grubu olduğu bilinmektedir.
0 Rh Negatif Kan Grubu Özellikleri Nelerdir?
0 rh- kan grubunun en bilinen özelliği evrensel verici olarak bilinmesi ve tüm kan gruplarına kan verebilmesidir. 0 rh- kan grubu her kan grubuna kan verebilmesine rağmen sadece 0 rh- kan grubuna sahip kişilerden kan alabilir.
A Rh Pozitif Kan Grubu Özellikleri Nelerdir?
A rh pozitif kan grubu sık görülen gruplardan biridir. İçeriğinde A antijeni ve B antikoru bulunur. B antikoru B antijenine karşı bir savunma mekanizmasıdır ve bir araya geldiğinde antijeni yok ederek çökelti oluşturur.
En Nadir Kan Grubu Nedir?
En nadir bulunan kan grubu AB rh negatif kan grubu olduğu bilinir. Ayrıca 0 rh negatif kan grubu da nadir bulunan kan grupları arasındadır.
En Yaygın Kan Grubu Hangisidir?
En sık rastlanan kan grubu A rh+ kan grubudur.
Kan Grubu Değişir Mi?
Nadir durumlarda kan grubu değişebilir. (kemik iliği nakli veya bazı hastalıklar sonrası gibi, )