Kalp ameliyatı geçirdiniz ve bundan sonra ev yaşamınıza geri dönüyorsunuz. Kendinizi hastanede daha güvende hissedebilir, bu nedenle evde karşılaşabileceğiniz sorunlar için endişe duyuyor olabilirsiniz. Ancak ameliyattan sonraki dönemde en hızlı iyileşeceğiniz yer, eviniz.
İyileşmeniz hızlandıkça daha önce keyifle yaptığınız aktivitelere dönüş süreniz de kısalacak. Ameliyat sonrasında her geçen gün kendinizi daha iyi ve daha güçlü hissedeceksiniz. Bunun için sabırlı olun.
Birçok insan kalp ameliyatı sonrasında sinirli, gergin veya depresif olabiliyor. Eğer siz de aynı duygular içindeyseniz bunun geçici ve olağan bir durum olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Duygularınızı sevdiklerinizle paylaşmanız bu dönemi rahat ve çabuk atlatmanızı sağlayacak.
Yaşam Alışkanlıklarınıza Dikkat!
Ameliyat sonrasında daha hızlı iyileşmek ve herhangi bir sağlık sorunuyla karşılaşmamak için yaşam alışkanlıklarınızda bazı noktalara dikkat etmeniz gerekiyor:
Sık Sık ve Küçük Porsiyonlar Halinde Beslenin
İlk haftalarda iştahsız olmanız son derece normal. İlk 1 ay sık sık ve küçük porsiyonlarla halinde beslenin. Diyabet hastalığınız ve tansiyonunuz yoksa, aşırıya kaçmadan her şeyi yiyebilirsiniz.
Bol Bol Su İçmeye Özen Gösterin
İlk 1 aydan sonra diyetisyeninizin önereceği ve kalp sağlığına uygun beslenmeye de her zaman özen gösterin.
Hareketleriniz Kontrollü Olsun
İlk 2 ay hareketlerinizi kontrol altına almalısınız. Bunun nedeni ise ameliyat sırasında göğüs kemiğinizin kesilmiş olması. Çünkü yanlış hareketleriniz bu kemiğin kaynamasını geciktirebilir, hatta engelleyebilir.
Bunun için evdeki ilk gününüzü dinlenerek geçirin. Ancak bunu yatakta yatmaktan çok, koltukta oturup ayaklarınızı bir pufun üzerine uzatarak yapın.
Diğer dikkat etmeniz gerekenler ise şunlar:
- Omuz seviyesinin üzerindeki nesnelere uzanmayın.
- Eğilirken belinizden değil, dizinizden eğilin.
- Oturduğunuz yerden kalkarken kollarınız yerine bacak kaslarınızı kullanın.
- Yataktan kalkmak için sırt üstü yatarken yatağın kenarına doğru kayın. Dizlerinizi hafifçe büküp yavaşça yan tarafa doğru eğilin. Dirseğinizi kullanarak dikkatlice vücudunuzu yukarı doğru itin ve kolunuzun vücudunuzun diğer tarafında olmasını sağlayın. Bu sırada her iki bacağınızı yavaşça zemine doğru sallayın. Kısa bir süre oturun. Bu şekilde başınızın dönmesini engelleyebilirsiniz.
- İlk 2 haftada günde 1 kez bir kat, daha sonraları ise giderek artan oranlarda merdiven çıkabilirsiniz.
- En az 1 ay süreyle 5 kilodan fazla ağırlık kaldırmamaya da dikkat edin.
- İlaçlarınızı zamanında alın
- İlaçlarınızı düzenli ve zamanında alın. Eğer bir dozu almayı unutursanız bir sonraki sefer 2 doz birden almayın.
Her Gün Yürüyün
Çok sıcak ve çok soğuk havalar dışında, her gün düzenli olarak yürümeye çalışın. Yürüyüş parkurunuz yokuş değil, düz olsun. İlk ay yanınızda bir refakatçi bulunmasına dikkat edin.
Yürüyüşler sırasında hızınızı yanınızdaki refakatçi ile nefes nefese kalmadan rahatça konuşabilecek bir tempoya ayarlayın. İlk haftalarda 15 dakikalık yürüyüşlere her hafta 5 dakika ilave edin. 2 ay sonunda, durmadan 45 dakika yürüyecek duruma gelmelisiniz.
Her Sabah Tartılın
Her sabah aynı tartıda ve benzer kıyafetlerle düzenli olarak tartılın. Günlük 1-1.5 kilodan fazla oynama varsa, bundan mutlaka kardiyak rehabilitasyon hemşirenizi haberdar edin.
Göğüs Korsenizi 2 Ay Kullanın
Göğüs korsenizi 2 ay boyunca kullanın. Özellikle öksürürken ve hapşırırken korsenizin önünü ellerinizle birleştirin. Emboli engelleyici çoraplarınızı gündüz sürekli giyin. Çoraplarınızı gece yatarken çıkartabilirsiniz. Ancak sabah yataktan kalkmadan önce giymeyi unutmayın.
Her Gün Banyo Yapın
Her gün düzenli olarak parfümsüz bir sabun kullanarak duş alın. Ilık suyla yıkanın, sıcak sudan kaçının. Duş alırken suyun sırtınızdan gelmesine dikkat edin. Yaralarınız tamamen iyileşinceye ve kabuklarınız kayboluncaya kadar (ki bu genellikle 2-4 hafta sürer) küveti doldurup içine girmeyin. İlk 1 ay duş yaparken yanınızda birisinin yardım amaçlı bulunması yararlı olacak.
İlk 2 Ay Araba Kullanmayın
İlk 2 ay araba kullanmayın. Bu süre içinde arka koltukta oturun. Uzun yolculuklardan kaçının ve 1 saati aşan yolculuklarda ayaklarınızı uzatın. Yolculuğa çıkmadan önce çoraplarınızı mutlaka giyin.
Solunum Egzersizlerine Devam Edin
Size verilen solunum egzersiz cihazını evde de kullanın. Bu cihazla her gün 6-7 kez ve her seferinde 10-15 üfleme yapın. Üflemeler arasında dinlenin. Dikkatli olun, çok sık üflemeler baş dönmesi ve göz kararmasına yol açabilir.
İstirahat halinde gelen veya eforla gelip geçmeyen, uykudan uyandıran ve oturup nefes almaya zorlayan nefes darlığı durumunda kardiyak rehabilitasyon hemşirenizi veya doktorunuzu arayın.
Ameliyat Sonrası Merak Edilen Sorular
Kendime Çok Mu Yükleniyorum?
Yaptığınız herhangi bir iş esnasında aşağıdakilerden birinin olması kendinize aşırı yüklendiğinizi gösterir:
- Baş dönmesi, göz kararması, sersemlik
- Bulantı ve kusma
- Soğuk terleme
- Konuşmanızı zorlaştıracak derecede nefes darlığı
- Aşırı halsizlik ve bitkinlik
- Çarpıntı
- Göğüs, sırt, boyun, çene, kol ve dişte ağrı veya baskı hissi
Hangi Ev İşlerini Yapabilirim?
- Çiçek sulama
- Toz alma
- Basit tamirat
- Yemek masası hazırlama
- Bulaşık yıkama
- Basit yemek yapma
Hangi Ev İşlerinden Sakınmalıyım?
- Süpürme, ovalama
- Yatak örtüsü değiştirme
- Çöp kovası veya mobilya kaldırma
- Bahçe düzenlemesi
Hangi Sosyal Aktiviteleri Yapabilirim?
- Örgü örme, resim yapma
- Kağıt oynama
- Arkadaşlarla yürüyüş
- Alışveriş
- Sinemaya gitmek
Kaçınacağınız Aktiviteler
Ameliyattan 2 ay sonra yaşınıza uygun her türlü aktiviteyi yapabilirsiniz. Kan sulandıran ilaç kullanıyorsanız, kayak ve futbol gibi düşmenize ve yaralanmanıza yol açabilecek aktivitelerden ömür boyu kaçınmalısınız.
Cinsel İlişkide Dikkatli Olun
Ameliyattan 2 hafta sonra cinsel aktiviteye başlayabilirsiniz. Ancak kollarınıza ve göğsünüze yük bindirecek pozisyonlardan kaçının. Aşağıdaki bulgulardan herhangi birinin varlığında doktorunuza danışın.
- İlişkiden sonra 5 dakikadan uzun süren hızlı kalp atışı ve nefes darlığı
- İlişki sırasında veya sonrasında göğüs ağrısı
- İlişkinin ertesi günü aşırı yorgunluk hissi
Hangi Soruna Karşı Ne Yapmalı?
Ağrı
Göğüs, sırt ve omuzlarınızda ağrınız olabilir. Bu nedenle taburcu olurken reçetenize yazılmış olan ağrı kesici ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın. Yavaşça yapılacak bir sırt masajı, sırt ve omuzdaki ağrılı kaslarınızı gevşetip sizi rahatlatacaktır. Ayrıca ılık bir duştan da yarar sağlayabilirsiniz.
Enfeksiyon
Yaralarınızı her gün düzenli olarak kontrol edin. Yara bölgelerinde kızarıklık, şişlik, akıntı ve kötü koku oluşmuşsa, ayrıca kırıklık, titreme, terleme ve 38.3°C üzerinde ateşiniz varsa mutlaka kardiyak rehabilitasyon hemşirenizi arayın.
Çarpıntı
Düzensiz ve hızlı (istirahat halinde dakikada 120’den fazla) kalp atışı varlığında kardiyak rehabilitasyon hemşirenizi haberdar edin.
Ödem
Ayak ve bacaklarınızda ödem (şişlik) oluşabilir. Buna engel olmak için ayaklarınızı sarkıtmamalı ve istirahat ederken kalp seviyesinin üstünde olacak şekilde kaldırmalısınız. Ayrıca çoraplarınızı giymeyi de ihmal etmeyin.
Uykusuzluk
Ameliyat sonrasında bir süre uykusuzluk çekebilirsiniz. İlk 1 ay sırt üstü yatmaya dikkat edin. Oturur pozisyonda yatmanız gerekmez. Gündüz kısa uykulardan (şekerleme) kaçının. Yatmadan önce kitap okuma, bulmaca çözme, müzik dinleme, çok hafif atıştırma gibi sizi sakinleştirecek bir aktivitede bulunun. Gün içinde size yazılandan farklı bir ağrı kesici almayın.
Kabızlık
Daha çok sebze, meyve ve lifli yiyecekler tüketin. Kurutulmuş erik yiyin. Bu önlemler yetersiz kalırsa doktorunuza danışın.