Kadın Ürolojisi

Üroloji, üriner sistem adı verilen, böbrek, böbrekten mesaneye idrarı taşıyan tüpler olan üreterler, mesane ve idrarın mesaneden atılmasını sağlayan tüp olan üretranın hastalıklarını teşhis ve tedavi eden bilim dalıdır.

Her ne kadar tüm bu organlar her iki cinsiyette ortak da olsa, kadın üriner sistemi gerek anatomik yapısı gerekse komşuluk yaptığı organlar bakımından erkeklerinkine kıyasla bir takım farklı özelliklere sahiptir.

Kadın Üriner Sistem Anatomisi

Kadınlarda göbek hizasının altıyla pelvis (leğen) kemikleri arasında kalan bölgedir. Pelvis kemikleri arasında mesane, idrar yolu, rahim, yumurtalıklar, fallop tüpleri ve vajina yer alır.

Pelvis içinde yerleşmiş olan organları yani mesaneyi, rahim (uterus), vajeni ve rektumu alttan destekleyen kaslar, bağlar ve sinirlerdir.

Böbrekte üretilen idrarı mesaneye taşıyan tüplerdir. Her bir böbrek için bir tane üreter vardır.

İdrarı depolar. Diğer adı idrar torbasıdır. Mesanenin ana işlevi, idrar yapmaya hazır olana kadar idrarı tutmaktır. Mesanede belirli bir hacme ulaşan idrar, işeme hissi ile dışarı atılır.

İdrarın vücuttan atılmasından sorumludur. Mesaneyi dış ortama bağlayan boru şeklindeki yapıdır.

Kadınlardaki başlıca ürolojik sorunlar şunlardır:

• Fistül (üriner sistem ile başka bir boşluklu organ arasında oluşan geçit)
• Aşırı aktif mesane dahil idrar kaçırma sorunları
• İnterstisyel sistit (ağrılı mesane sendromu)
• Pelvik ağrılar
• Mesane prolapsusu (mesane sarkması)
• Üretral sendrom
• İdrar yolu enfeksiyonları
• İşeme disfonksiyonu (fonksiyon bozukluğu)
• Vajinal yama (mesh) cerrahisinden kaynaklı komplikasyonlar (ağrı ve fistül)
• Üriner Fistül (Vezikoaginal Fistül, Üretral Divertikül, Üretral Fistül)
• Yatak ıslatma

Birçok kadın idrar kaçırma gibi konularda doktora gitmekten çekinir ancak bu sorunlar yaygındır ve çoğu zaman basit tedavilerle çözümü mümkündür.

Diğer yandan tedavi edilmezse yaşam kalitenizi ve psikolojik durumunuzu kötü etkiler. Ayrıca daha ciddi hastalıkların da göstergesi olabilir ve bir an önce tedavi edilmelidir.

Sık Görülen Rahatsızlıklar

Kadınlarda göbek hizasının altıyla pelvis kemikleri arasında kalan bölgede meydana gelen, aralıklı ya da devamlı, altı aydan daha uzun süren ağrı olarak tanımlanıyor. Pelvik ağırının nedenleri jinekolojik, sindirim sistemi ya da kas sistemi sorunları olabiliyor. Ürolojik nedenler arasında interstisyel sistit (ağrılı mesane sendromu) ve böbrek taşları bulunuyor.

Diğer yaygın nedenler genital enfeksiyonlar, endometriozis (çikolata kisti), miyomlar, zor doğumlar, irritabl bağırsak sendromu ve psikolojik nedenler. Üroloji ve kadın doğum uzmanları bu sorunların tedavisinde birlikte çalışıyor.

Mesane ile vajinal duvar arasındaki destekleyici dokunın zayıflaması ve mesanenin vajinaya doğru sarkması ile oluşuyor.  Zor doğumlar, hormonal nedenler, fazla kilolu olmak ya da obezite, sürekli ağır kaldırmak, bağırsak hareketi ile gerilme, kronik öksürük ya da bronşit nedeniyle oluşabiliyor.

Nedeni tam saptanamayan ya da bilinmeyen idrar yolu enfeksiyonu, idrar kaçırma, ağrılı idrar yapma, pelvik ağrı ya da diğer idrar sorunlarına verilen isimdir. Üretral sendromu olan kişiler iltihaplı veya tahriş olmuş bir idrar yoluna sahiptir.

Hormonal dengesizlikler, bazı gıdalar, radyasyon tedavisi, kemoterapi, spermisid jeller ya da kondom, banyo tuzları gibi ürünlere karşı alerjik reaksiyon, koku veya parfüm, üretra yaralanması, ıslak mendil ile temizlenmesi bu sorunlara neden olabilir.

Çoğunlukla pelvik tabanın sinirleri ve kaslarının olması gereken şekilde kasılmadığı durumda ortaya çıkar. İşeme disfonksiyonu, mesanenin boşaltılmasında zorluk, idrarda duraksama, yavaş veya zayıf idrar akışı, ani idrara çıkma isteği, idrar sıklığı veya idrar toplanması gibi çok çeşitli semptomlar olarak ortaya çıkabilir. Kadınlarda idrar kaçırma ve interstisyel sistite yol açabilir.

Üriner sistemde görülen bu rahatsızlıkta, mesanede enfeksiyon belirtisi olmadan sistit şikayetlerin olmasıdır. Hastalarda sık idrara çıkma, idrar yaparken ağrı ve acı, mesanede basınç hissi ve idrar yaparken ağrı hissi görülüyor. Bazen pelvis bölgesindeki kaslarda spazm tarzı ağrılara da rastlanabiliyor.