İkili Tarama Testi Nedir? İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?

İkili Tarama Testi Nedir?

İkili tarama testi , sağlıklı tüm gebeliklerde yapılması önerilen, kromozomal anomaliler hakkında tarama sağlayan testtir. Gebeliğin 11 ve 13. Haftalarında yapılan ikili tarama testi, fetüste herhangi bir kromozom anormalliği olup olmadığını test etmek için tercih edilir. İkili tarama testi bebeğin sağlığı ve alınabilecek önlemler açısından oldukça önemlidir ve aksatılmaması önerilir.

İkili test ile PAPP-A ve hCG olarak isimlendirilen hormonlar ölçülmektedir. PAPP-A ve hCG ölçümleri sonucunda fetüsün olası kromozomal bozukluk riskleri değerlendirilir. Testin değerlendirilmesinde annenin yaşı da önem taşımaktadır. Değerlendirme sadece test sonucuna bakılarak yapılmaz. Birçok faktör göz önünde bulundurularak risk oranları belirlenir ve ebevenyler bilgilendirilir.

İkili Tarama Testi Neden Yapılır?

İkili tarama testi yapılma amacı anne karnındaki bebeğin genetik bozukluklar açısından taşıdığı riskin değerlendirilmesidir. 35 yaş ve üzeri anne adayları ve aile öyküsünde kromozomal bozukluk bulunan bireyler risk altında kabul edilir ve ikili tarama testinin yapılması önerilir. Test sonucunda olası riskler ve faktörler değerlendirilerek bebeğin sağlığı için önlem alınmalıdır. İkili test zorunlu olarak yapılan bir test değildir. Ancak olası risklerin değerlendirilmesi konusunda oldukça önemlidir.

İkili test şu nedenlerle yapılır:

• Down sendromu riskini değerlendirmek,
• Trizomi 18 riskini belirlemek,
• Fetal ense kalınlığını ölçmek,
• Gebelik yaşını doğrulamak,
• Çoğul gebelikleri tespit etmek.

Down Sendromu Riskini Değerlendirmek

İkili tarama testinin en önemli amaçlarından biri, fetüste Down sendromu (Trizomi 21) riskini belirlemektir. Down sendromu, 21. kromozomun fazladan bir kopyasının bulunması nedeniyle ortaya çıkan bir genetik durumdur. Zihinsel gelişim geriliği, belirgin yüz hatları, kas tonusu düşüklüğü ve bazı doğumsal kalp hastalıkları gibi birçok farklı belirtiyle kendini gösterebilir.

Bu test kapsamında, anne kanındaki gebelikle ilişkili plazma proteini-A (PAPP-A) ve insan koryonik gonadotropin (hCG) seviyeleri ölçülür. Down sendromlu bebeklerde bu proteinlerin seviyelerinde farklılıklar gözlenir. Ayrıca, ultrason ile fetal ense kalınlığı (NT ölçümü) değerlendirilir. Ense kalınlığının artması, Down sendromu dahil bazı genetik bozuklukların riskinin yükseldiğini gösterebilir. Eğer test sonucu yüksek riskli çıkarsa, kesin tanı için amniyosentez veya koryon villus örneklemesi (CVS) gibi ileri testler önerilebilir.

Trizomi 18 Riskini Belirlemek

İkili tarama testi, Edwards sendromu (Trizomi 18) adı verilen ve Down sendromuna göre daha ağır seyreden bir kromozomal bozukluğun riskini de değerlendirir. Trizomi 18, 18. kromozomun fazladan bir kopyasının bulunmasıyla ortaya çıkar ve genellikle ciddi doğum kusurlarıyla ilişkilidir. Bu sendrom, düşük doğum ağırlığı, kalp kusurları, gelişimsel gerilikler, el ve ayak anomalileri gibi belirtilerle kendini gösterebilir.

Trizomi 18'li bebeklerin büyük bir kısmı gebelik sırasında kaybedilir veya doğumdan kısa süre sonra yaşamlarını yitirir. Bu nedenle, erken teşhis önemlidir. İkili testte PAPP-A ve hCG seviyeleri oldukça düşük bulunursa ve fetal ense kalınlığı artmışsa, Trizomi 18 riski yüksek olabilir. Kesin tanı koymak için amniyosentez veya CVS gibi genetik testler önerilebilir.

Fetal Ense Kalınlığını Ölçmek

İkili tarama testinin önemli bir parçası olan fetal ense kalınlığı (NT) ölçümü, ultrason ile fetüsün boynunun arkasındaki sıvı birikiminin ölçülmesini içerir. Bu ölçüm, fetüste kromozomal anomalilerin yanı sıra doğumsal kalp hastalıkları ve bazı sendromların belirlenmesine yardımcı olabilir. Ense kalınlığının normalden yüksek olması, Down sendromu, Trizomi 18, Turner sendromu veya konjenital kalp defektleri gibi çeşitli sağlık sorunlarının riskini artırabilir.

NT ölçümü genellikle 3 mm’nin üzerinde olduğunda anormal kabul edilir. Ancak bu tek başına kesin bir tanı koymaz. Ense kalınlığı artmış bebeklerin çoğu sağlıklı doğabilir, ancak yüksek NT değeri olan gebeliklerde genetik danışmanlık ve ileri tetkikler önerilir.

Gebelik Yaşını Doğrulamak

Gebelik takibinde bebeğin gelişim sürecinin doğru hesaplanması oldukça önemlidir. İkili test sırasında yapılan ultrason muayenesi, bebeğin baş-popo mesafesi (CRL ölçümü) gibi verileri değerlendirerek gebelik yaşının doğrulanmasına yardımcı olur. Gebelik yaşı, beklenen doğum tarihinin belirlenmesi, bebeğin büyüme hızının izlenmesi ve bazı testlerin doğru zamanda yapılması için kritik bir faktördür.

Eğer gebelik yaşı yanlış hesaplanmışsa, bebeğin gelişimi ile ilgili hatalı değerlendirmeler yapılabilir. Örneğin, ilerleyen haftalarda yapılan testlerde anormal sonuçlar çıkabilirken, aslında bu durum yalnızca yanlış hesaplanan gebelik yaşından kaynaklanabilir. Bu nedenle, ikili testin gebelik yaşının kesinleştirilmesine yardımcı olması, sağlıklı bir gebelik takibi açısından büyük önem taşır.

Çoğul Gebelikleri Tespit Etmek

İkili test sırasında yapılan ultrason değerlendirmesi, gebelikte ikiz, üçüz veya daha fazla bebeğin olup olmadığını belirlemek için kullanılabilir. Çoğul gebeliklerde, bebeklerin sağlık durumu, plasenta paylaşımı ve gelişim süreçleri gibi birçok faktör göz önünde bulundurulmalıdır.

Çoğul gebelikler, tekil gebeliklere göre daha yüksek risk taşır. Erken doğum, düşük doğum ağırlığı, ikizden ikize transfüzyon sendromu (TTTS) ve diğer riskler nedeniyle bu tür gebelikler daha yakından takip edilmelidir. İkili test, çoğul gebeliklerin belirlenmesinde ve her bebeğin sağlık durumunun ayrı ayrı değerlendirilmesinde önemli bir rol oynar.

İkili Tarama Testi Ne Zaman Yapılır?

İkili tarama testinin yapılabilmesi için belirli bir zaman aralığının beklenmesi gerekir. İkili test gebeliğin 11-13. haftaları arasında uygulanmaktadır. Testin 11. ve 13. Haftalarda yapılmasının sebebi bebeğin bedensel gelişiminin teste uygun bir aşamada olması ve daha güvenilir sonuçlar almaktır. Aynı zamanda testin yapıldığı haftalar risk oranının erken öğrenilmesi ve erken önlem alınması açısından da oldukça önemlidir.

İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?

İşlem öncesi ultrasonografi ile önce bebek detaylı değerlendirilir. Bebeğin baş-popo mesafesi (CRL) ölçülerek kayıt altına alınır. Özellikle bebeğin ense saydamlığı kalınlığı (NT) ölçümü ile burun kemiğinin değerlendirilmesi yapılır. Sonrasında anne adayından alınan kan örneği ile ultrasonografik bilgiler birleştirilerek bir risk hesaplamasına gidilir.

İkili Tarama Testi Faydaları Nelerdir?

İkili testin en faydalı özelliklerinden biri var olan risklerin en erken şekilde öğrenilerek doğuma kadar olan süreçteki planlamayı kolaylaştırmasıdır. Kromozomal bozukluklar konusunda var olan risklerin değerlendirilmesi alınacak önlemler açısından önemlidir.

İkili test sonucunda genetik risk analizleri annenin yaşına ve tıbbi öyküsü göz önünde bulundurularak yapılır. Bu durum ileride yaşanacak olası sağlık problemlerinin önüne geçilmesine yardımcı olabilir.

İkili tarama testinin 11. ve 13. Haftalarda yapılması erken olarak düşünülebilir. Ancak olası risklerin daha erken değerlendirilmesi hamilelik süreci için oldukça önemlidir. Yüksek riskli çıkan sonuçlarda ek testlerden yardım alınabilir. Aynı zamanda bebek ve anne adayının yaşayabileceği olası riskler için ek tedaviler ve önlemler alınabilir.

İkili testin faydaları şunlardır:

• Down sendromu ve Trizomi 18 riskini belirler.
• Bebekte kromozomal anomaliler açısından erken risk değerlendirmesi yapar.
• Fetal ense kalınlığı ölçümü ile ek sağlık sorunlarını tespit edebilir.
• Gebelik yaşının doğru hesaplanmasına yardımcı olur.
• Çoğul gebelikleri belirleyerek, özel takip gerektiren durumları ortaya çıkarır.
• Anne adayına gebeliğiyle ilgili bilinçli kararlar alması için bilgi sağlar.
• İleri testlere (amniyosentez veya CVS) ihtiyaç duyulup duyulmadığını gösterir.
• Gebelik sürecini daha iyi planlamaya yardımcı olur.

İkili Tarama Testi Sonucu

İkili tarama testi sonucu, bebeğin kromozomal hastalıklar açısından riski hesaplanır ve aileye bu konuda detaylı bilgi, danışmanlık verilir. İkili test bir tarama testidir. Kesin bir tanı testi değildir. Bu test tarama yapmak ve olasılık vermek için kullanılır. Normal rutin gebelik takibinde son derece faydalı bilgiler sunan bu test Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde uygulanmaktadır. İkili tarama testi risk oranına göre düşük risk, orta risk ve yüksek risk olarak üç ayrı şekilde sonuç vermektedir.

İkili tarama testinin kesin bir sonuç vermeyeceği bilinmelidir. Riskli bulunan test sonuçları sadece risk oranını belirlemektedir. Düşük riskli çıkan bir sonucun bebeğinizin kromozomal bozukluğa sahip olmayacağını göstermediği gibi yüksek riskli çıkan bir sonuç da bebeğinizin herhangi bir kromozomal bozukluğu olduğunun kesin bir göstergesi değildir.

İkili Tarama Testi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

İkili Test Nedir?

İkili test, gebeliğin 11-14. haftaları arasında yapılan, Down sendromu ve Trizomi 18 gibi kromozomal anomaliler için risk değerlendirmesi yapan bir tarama testidir. Anne kanındaki PAPP-A ve beta- hCG seviyeleri ile bebeğin ense kalınlığı ölçülerek risk oranı hesaplanır.

İkili Tarama Testi Ne Zaman Yapılır?

İkili tarama testi, gebeliğin 11 ila 14. haftaları arasında yapılmaktadır. Bu testin en uygun dönemi, 11. hafta ile 13. hafta 6. gün arasındadır. Testin zamanında yapılması, doğru sonuçlar elde edilmesi açısından önemlidir.

İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?

İkili tarama testi, iki aşamalı bir tarama testi olarak uygulanır. İlk aşamada, ultrasonografi ile fetal ense kalınlığı (NT) ölçümü yapılır ve bebeğin gelişimi değerlendirilir. İkinci aşamada, anneden alınan kan örneği (PAPP-A ve hCG düzeyleri) incelenerek test sonuçları birlikte değerlendirilir.

İkili Tarama Testi PAPP-A Kaç Olmalı?

İkili tarama testi için PAPP-A seviyeleri belirli referans aralıklarında değerlendirilir. Bu değerler, gebelik haftasına ve laboratuvara göre değişiklik gösterebilir. En doğru yorum için test sonuçları doktor tarafından değerlendirilmelidir.

Normal İkili Test Sonucu Örneği Nedir?

İkili test sonuçları, kan testi ve ultrason sonuçları birlikte değerlendirilerek hesaplanır. 35 yaş altı anne adaylarında ve aile öyküsünde genetik bozukluk bulunmayan kişilerde risk daha düşük olabilir. Sonuçlar 1/250’nin altında çıkarsa yüksek risk, üzerinde çıkarsa düşük risk olarak kabul edilir.

İkili Tarama Testi Kaç Gün Sonra Çıkar?

İkili tarama testi sonuçları, laboratuvarın işlem süresine bağlı olarak genellikle 1 ila 7 gün içinde çıkar. Kan testi ve ultrason sonuçları birlikte değerlendirilerek rapor hazırlanır. Sonuçların kesinleşmesi için doktorunuzun açıklaması önemlidir.

İkili Tarama Testi Kesin Sonuç Verir mi?

İkili tarama testi, kesin tanı koymaz, yalnızca genetik hastalıkların riskini belirler. Eğer test yüksek risk gösterirse, kesin tanı için amniyosentez veya koryon villus örneklemesi (CVS) gibi ileri testler önerilir. Bu nedenle ikili testin sonucu %100 kesin değildir, sadece olasılığı hesaplar.

İkili Tarama Testi İçin Aç Olmak Gerekir mi?

İkili tarama testi öncesinde açlık gerekmemektedir. Anne adayları test günü normal şekilde yemek yiyebilir ve su içebilir. Test sonuçları, annenin beslenme durumu veya tokluk durumundan etkilenmez.

İkili Tarama Testi Düşük Riskli Çıkarsa Kesin Sağlıklı mıdır?

İkili tarama testinin düşük riskli çıkması, bebeğin kesinlikle sağlıklı olduğu anlamına gelmez. Test yalnızca genetik hastalıklar açısından belirli bir risk değerlendirmesi yapar. Eğer doktorunuz gerekli görürse, ileri düzey testler önerilebilir.

İkili Tarama Testi Sonuçları Yanlış Çıkabilir mi?

Evet, ikili tarama testinin yanlış pozitif veya yanlış negatif sonuç verme olasılığı vardır. Sonuçlar, anne yaşı, kilo, sigara kullanımı ve gebelik haftasına göre değişebilir. Bu nedenle, kesin tanı için genetik testler gerekebilir.