FOR INTERNATIONAL PATIENTS
Hiperbarik Oksijen Tedavisi Nedir?
Hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT) , vücudun iyileşme sürecini hızlandırmak için saf oksijenin yüksek basınç altında solutulmasıyla gerçekleştirilen bir terapi yöntemidir. Tedaviyle özel olarak tasarlanmış basınç odalarında, hastaların %100 saf oksijen soluması sağlanır. Hücre yenilenmesi ve iyileşme süreçlerini destekleyen bu yöntemde, normal atmosfer basıncının üzerinde basınç uygulanır ve dokulara daha fazla oksijen ulaşması sağlanır. Hiperbarik oksijen tedavisi özellikle diyabetik ayak yaraları, karbonmonoksit zehirlenmesi, enfeksiyonlar, radyasyon hasarı ve iyileşmeyen kronik yaralar gibi durumlarda etkili bir tedavi seçeneği olarak kullanılır.
Hiperbarik Oksijen Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Hiperbarik oksijen tedavisi uygulanırken hasta, tek kişilik veya çok kişilik olarak tasarlanan hiperbarik basınç odasına alınır. Tedavi sırasında odanın içindeki basınç, deniz seviyesinin üzerinde artırılır ve 60 ila 120 dakika arasında sürecek şekilde hasta saf oksijen solumaya başlar. Tedavi boyunca hastalar, basınç değişikliklerinden etkilenmemeleri için rahat bir pozisyonda oturur veya uzanır. Tedavi esnasında hasta sürekli olarak gözlem altında tutulur ve tedavi uzmanı tarafından yakından izlenir.
Tedavi süresi hastalığın türüne ve hastanın durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi sırasında kulaklarda basınç hissi gibi geçici yan etkiler görülebilir, bu nedenle tedavi başlamadan önce hastalara basınçla başa çıkma yöntemleri öğretilir.
Hiperbarik Oksijen Tedavisi Hangi Durumlarda Uygulanır?
Hiperbarik oksijen tedavisi, hastanın basınçlı bir ortamda saf oksijen solumasını sağlayan bir tedavi yöntemidir. Diyabetik ayak yaraları, karbonmonoksit zehirlenmesi, dekompresyon hastalığı ve radyoterapi sonrası iyileşmeyen yaralar gibi durumların yol açtığı problemleri gidermek ve oksijenin dokulara ulaşımını artırarak iyileşme süreçlerini hızlandırmak amacıyla kullanılır.
Hiperbarik oksijen tedavisinin uygulandığı durumlar şu şekildedir:
- Karbonmonoksit zehirlenmesi,
- Diyabetik ayak yaraları gibi iyileşmeyen kronik yaralar,
- Dekompresyon hastalığı (dalgıç hastalığı),
- Radyoterapiye bağlı doku hasarları,
- Kötüleşen gazlı gangren,
- Kısmi işitme kaybı, ani işitme kaybı,
- Kronik osteomiyelit (kemik iltihabı),
- Termal yanıklar,
- Hava veya gaz embolisi,
- Travmatik ezilme yaralanmaları,
- Sinir dokusu hasarları,
- Cilt greftlerinin (doku nakli) tutmaması riski.
Hiperbarik Oksijen Tedavisinin Faydaları Nelerdir?
Hiperbarik oksijen tedavisi, dokulara sağlanan oksijen miktarını artırarak hücre yenilenmesini, yara iyileşmesini hızlandırmayı ve enfeksiyonlarla mücadeleyi destekler. Ayrıca, karbonmonoksit zehirlenmesi gibi acil durumlarda toksinlerin etkilerini azaltmada etkili olur.
Hiperbarik oksijen tedavisinin faydaları şunlardır:
- Yaraların daha hızlı iyileşmesini destekleme,
- Kronik yara ve enfeksiyonların tedavisinde yardımcı olma,
- Kan akışını artırarak dokuların oksijenlenmesini iyileştirme,
- Yanık tedavisinde doku hasarını azaltma,
- Gazlı gangren ve diğer ciddi bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde etkili olma,
- Diyabetik ayak ülserlerinin iyileşmesini hızlandırma,
- Kemik enfeksiyonlarının (osteomiyelit) tedavisinde destek olma,
- Radyasyon hasarına bağlı doku yaralanmalarını iyileştirme,
- Karbonmonoksit zehirlenmesinin tedavisinde etkili olma,
- Ani işitme kaybı ve dekompresyon hastalığı gibi durumlarda iyileşme sağlama.
Hiperbarik Oksijen Tedavisinin Riskleri ve Yan Etkileri Nelerdir?
Çeşitli sağlık sorunları gidermek için kullanılan hiperbarik oksijen tedavisi, bazı hastalar için riskler ve yan etkiler taşıyabilir. Potansiyel zararları arasında basınca bağlı kulak ve sinüs ağrıları, akciğerlerde barotravma (hava basıncı kaynaklı zarar), oksijen toksisitesi (yüksek doz oksijene bağlı nöbetler), görme bozuklukları ve nadiren de olsa pulmoner ödem gibi durumlar yer alır. Tedavi süresince basınç değişiklikleri ve yüksek oksijen seviyeleri nedeniyle belirli yan etkiler ortaya çıkabilir.
Hiperbarik oksijen tedavisinin riskleri ve yan etkileri şunlardır:
- Kulak barotravması (kulak basıncına bağlı hasar),
- Sinüs basıncı nedeniyle sinüslerde ağrı,
- Geçici görme değişiklikleri, özellikle miyopi,
- Oksijen toksisitesi (nadir durumlarda nöbetlere yol açabilir),
- Akciğer barotravması (basınç kaynaklı akciğer hasarı),
- Klaustrofobi (kapalı alanda kalma korkusu),
- Yorgunluk ve baş ağrısı,
- Hipoglisemi (düşük kan şekeri), özellikle diyabet hastalarında,
- Nadir olarak karbondioksit zehirlenmesi,
- Basınç odasında yanıcı maddelerin bulunması durumunda yangın riski.
Hiperbarik Oksijen Tedavisi Nasıl Planlanır?
Hiperbarik oksijen tedavisi planlanırken öncelikle hastanın tıbbi durumu ve tedavi gereksinimleri dikkate alınır. Tedavi planlamasında, seansların süresi ve sıklığı hastanın sağlık durumu, hastalığın şiddeti ve tedaviye vereceği yanıt gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. Hastanın ihtiyaçları doğrultusunda tedavi süresi ve seans sayısı kişiye özel olarak ayarlanır. Bu tedavi genellikle uzman bir hekim tarafından yönetilir ve düzenli kontrol altında gerçekleştirilir. Her seans sırasında hasta, özel olarak tasarlanmış bir basınç odasında yüksek basınçlı saf oksijen soluyarak tedavi edilir.
Tedavi süreci başlamadan önce hastaların dikkat etmesi gereken bazı hususlar bulunur. Tedavi öncesinde, hastanın genel sağlık durumu değerlendirilir ve mevcut kronik rahatsızlıklar göz önünde bulundurulur. Özellikle solunum problemleri veya kalp rahatsızlığı gibi durumlar varsa, tedaviye başlamadan önce bu konular uzman bir doktor tarafından ayrıntılı şekilde incelenmelidir. Ayrıca tedavi süresince hastaların sigara ve alkol tüketiminden kaçınmaları, tedavinin etkinliği açısından büyük önem taşır. Tedavi sonrasında ise hastanın kendini iyi hissetmemesi durumunda bu durumu hemen doktoruyla paylaşması gerekmektedir. Tedavi süreci boyunca hastaların uygun beslenme ve düzenli uyku alışkanlıklarına da dikkat etmeleri, tedavinin başarısına katkıda bulunur.