Hepatit D Nedir?
Hepatit D, yaşam boyu karaciğer hasarına ve hatta ölüme yol açabilecek, ciddi semptomları olan bir karaciğer enfeksiyonudur. Hepatit D, hepatit delta virüsü ( HDV ) olarak da adlandırılır. HDV, hepatitin en şiddetli halidir çünkü zamanla karaciğer kanserine ya da karaciğer yetmezliğine yol açabilir.
Hepatit D bulaşıcı bir hastalıktır ve enfekte kişinin vücut sıvılarıyla doğrudan temas edilirse aktif bir şekilde yayılabilir.
Hepatit D akut veya kronik olabilir. Akut hepatit D , aniden ortaya çıkar ve tipik olarak daha şiddetli semptomlara sebebiyet verir. Kendi kendine geçebilmektedir. Enfeksiyon süresi 6 ay ya da daha uzun bir süre zarfı devam ederse, durum kronik hepatit D olarak bilinir. Henüz hepatit D için bir aşı ya da tedavi yöntemi yoktur, ancak hepatit B aşısı önerilebilir. Tedavi, durum erken tespit edildiğinde, karaciğer yetmezliğinin önlenmesine de yardımcı olabilir.
Hepatit D, genellikle sadece Hepatit B virüsü ile enfekte kişilerde ortaya çıkan bir enfeksiyondur ve anti-HBs antikorlarının varlığı, kişinin Hepatit B'ye karşı bağışıklık geliştirdiğini gösterir.
Hepatit D Nedenleri Nelerdir?
Hepatit D hastası birinin kanı veya diğer vücut sıvıları ile temas ederseniz hepatit delta virüsü alabilirsiniz. Yalnızca hepatit B’niz varsa sizi enfekte edebilir. Hepatit D’nin hayatta kalması adına hepatitin “ B ” türüne ihtiyacı vardır.
Bu 2 şekilde gerçekleşebilir:
Ko-enfeksiyon: HBV ve HDV aynı anda kapılabilir.
Süper enfeksiyon: Önce hepatit B ile hastalanabilir, daha sonra hepatit delta virüsü ile hastalanabilirsiniz. Bu, hepatit D’ye yakalanmanın en rastlanılan yoludur.
Hepatit D Risk Faktörleri Nelerdir?
Hepatit delta virüsüne yakalanma oranı şu durumlarda artış gösterir.
- Hepatit B’ye sahip olmak
- Uyuşturucu iğnesi vasıtasıyla geçmek
- Hepatit B’si veya D’si olan biriyle cinsel ilişkide bulunmak
Anneler, bebeklerine doğum sırasında Hepatit D verebilirler ama bu duruma çok nadir olarak rastlanır.
Hepatit D En Çok Kimleri Etkilemektedir?
HBV enfeksiyon riski yüksek olan gruplar:
- Enfekte annelerden doğan bebekler
- Enfekte kişilerin cinsel eşleri
- Damar- içi ilaç bağımlıları
- Hemodiyaliz hastaları
- Kronik HBV enfeksiyonu olanlarla aynı evi paylaşanla
- Kan ve vücut sıvılarıyla mesleki karşılaşma riski olan sağlık çalışanları ve bakımevi.
Hepatit D Belirtileri Nelerdir?
Hepatit D her zaman belirgin semptomlara sebep olmaz. Semptomlar ortaya çıktığı takdirde şunları içerebilir:
- Sarı cilt ve gözler (sarılık)
- Mide bozukluğu
- Karın ağrısı
- Kusma
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Eklem ağrısı
- Koyu idrar
- Açık renkli dışkı
- Hepatit B’niz varsa, HDV belirtileriniz daha ağır seyredebilir.
Hepatit B ve hepatit D semptomları benzerdir, bu nedenle rahatsızlığınızın hangisi sebebiyle kaynaklandığını tespit etmek kolay olmayabilir. Bazı vakalarda, hepatit D, hepatit B semptomlarını daha kötüleştirebilmektedir. Hepatit B olan ancak hiç belirtisi bulunmayan kişilerde de belirtilere neden olabilir.
Hepatit D Tanısı Nasıl Konur?
Doktorunuz sahip olduğunuz belirtiler ve yaşam tarzınız hakkında size sorular yöneltecektir. Kan testiyle, kanınızı tüm hepatit türleri için test edeceklerdir. Doktorunuz, karaciğeri hasar belirtileri açısından kontrol etmek adına daha fazla test yapmayı talep edebilir.
Doğru teşhis koymak amacıyla, anti hepatit D antikorlarını tespit eden bir kan testi yapacaktır. Antikor bulunursa, bu virüse maruz kalmışsınız demektir.
Doktorunuz ayrıca karaciğer hasarınızın mevcut olduğundan şüphelenirse, karaciğer fonksiyon testi yapılmasını da isteyebilir. Bu test, kandaki protein, karaciğer enzimleri ve billirubin düzeylerini ölçerek karaciğerinizin sağlığını değerlendiren bir testtir.
Hepatit D Tedavisi Nasıl Yapılır?
Hepatit D '’nin henüz bilinen bir tedavisi bulunmamaktadır. Doktorlar tarafından tercih edilen ilaçlar olsa da, bu ilaçların da çok fazla yan etkisi vardır ve herkes için uygun bir tedavi olmayabilir. Diğer hepatit formlarının aksine, mevcut güvenilir kaynaklı antiviral ilaçlar, Hepatit D tedavisinde çok etkili görünmemektedir.
Hepatit D tedavisine nasıl yanıt vereceğiniz, virüsün bulaşma şeklinde bağlı olarak şekillenecektir. Ortak enfeksiyonu mevcut olan kişiler hastalıktan daha rahat bir şekilde kurtulabilirken, süper enfeksiyonu mevcut kişilerin virüsünün kaybolma olasılığı daha düşüktür.
Diğer Hepatit D tedavileri, test aşamasındadır. Bunlar, virüse saldıran veya hayatta kalmak için ihtiyaç duydukları hepatit B hücrelerine tutunmasını önleyen ilaçları içermektedir. İleri karaciğer hastalığınız mevcutsa, hekiminiz karaciğer naklini bir seçenek olarak önerebilir. Karaciğer nakli, hasarlı karaciğerin çıkarılmasını ve bir donörden alınan sağlıklı bir karaciğerle değiştirilmesini içeren cerrahi bir operasyondur.
Hepatit D Önleme
Hepatit D’yi mevcut hiçbir aşı önleyemez. Bundan kaçınmanın en iyi yolu, hepatit B ’ye yakalanma riskinizi azaltmaktır. Hepatit aşısı yaptırmak amacıyla doktorunuzla iletişime geçin. Hepatitli bir kişinin kanı ve diğer vücut sıvılarıyla temas etmekten kaçının. Hepatit D’yi önlemenin tek yolu, hepatit B enfeksiyonunu önlemektir.
Hepatit B riskini azaltmak için önleyici tedbirler uygulayabilirsiniz:
- Diş fırçası ve tıraş makinası gibi kişisel eşyaları ayrı tutmalısınız.
- Aşı olun.
- Korunarak cinsel hayatınıza devam edin.
- Dövme, piercingleri yaptırırken sterilliğinden emin olun.
- Başkalarının yaralarına temastan kaçınarak ve şayet temas edilmesi gerekiyorsa eldiven kullanımına özen göstermelisiniz.
- HDV varsa, karaciğeri daha fazla hasardan korumak için sağlıklı seçimler yapmak önemlidir.
- Alkolden kaçınmak iyi bir tercih olacaktır.
Hepatit D’si olan kişilerin, doku, organ, kan ve diğer vücut sıvılarını bağışlaması güvenli değildir.