FOR INTERNATIONAL PATIENTS
CA-125 Nedir?
CA-125 (Kanser Antijeni 125) , vücuttaki bazı hücreler tarafından üretilen ve özellikle kanserli hücrelerde yüksek düzeyde bulunan bir protein türüdür. CA-125, yumurtalık kanseri, rahim kanseri, pankreas kanseri, göğüs kanseri, kolon ve akciğer kanserleri gibi çeşitli kanser türlerinin belirlenmesinde kullanılan bir tümör belirtecidir. Yumurtalık kanseri teşhisinde özellikle önem taşır ve bu kanser türünün izlenmesi ve tedaviye verilen yanıtların değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılır.
CA-125 Testi Nedir?
CA-125 seviyesi, bir kan testi ile ölçülür. Normalde, sağlıklı bireylerde düşük seviyelerde bulunur. Ancak, bazı benign (iyi huylu) durumlar da CA-125 seviyesini artırabilir. Bu durumlar arasında endometriozis, pelvik inflamatuar hastalık, menstruasyon, gebelik ve karaciğer hastalıkları gibi koşullar yer alır. Bu nedenle, CA-125 testi tek başına bir kanser teşhisi koymak için kullanılamaz ve genellikle diğer tıbbi testler ve değerlendirmelerle birlikte değerlendirilir.
Testin duyarlılığı ve spesifikliği, özellikle erken evre yumurtalık kanseri teşhisinde sınırlı olabilir. Yumurtalık kanseri genellikle belirgin semptomlar göstermeden ilerleyebilir ve CA-125 seviyeleri yükselmeden önce kanser ciddi bir aşamaya ulaşabilir. Bu yüzden, CA-125, risk altındaki bireylerde rutin tarama testi olarak önerilmemektedir. Ancak, yüksek risk taşıyan veya belirgin semptomlar gösteren bireylerde, diğer bulgularla birlikte değerlendirilmek üzere kullanılabilir.
CA-125 testi, yumurtalık kanseri başta olmak üzere, belirli kanserlerin erken teşhisinde, hastalığın ilerleyişinin takibinde ve tedaviye verilen yanıtın değerlendirilmesinde önemli bir araçtır. Test, özellikle tekrarlayan veya metastatik yumurtalık kanseri vakalarında, hastalığın ilerleyişini ve tedaviye olan yanıtı izlemek için sıklıkla kullanılır.
CA-125 Testi Nasıl Yapılır?
CA-125 testi, kanda bulunan ve belirli kanser hücrelerinin salgıladığı CA-125 (Kanser Antijeni 125) adlı proteinin seviyesini ölçer. Özellikle yumurtalık kanseri riski olan veya tedavi sürecinde olan hastalarda yaygın olarak uygulanır.
CA-125 testi şu şekilde yapılır:
- Hastanın kolundan kan örneği alınır,
- Alınan kan örneği, laboratuvarda analiz edilir,
- Analiz sırasında, kanda bulunan CA-125 proteininin seviyesi ölçülür,
- Sonuçlar, genellikle birkaç gün içinde doktora iletilir ve doktor tarafından değerlendirilir.
Testin sonucu, doktor tarafından hastanın tıbbi geçmişine ve şikayetlerine göre yorumlanır. Yüksek CA-125 seviyeleri, yumurtalık kanseri gibi durumları işaret edebileceği gibi, endometriozis, miyomlar veya pelvik enfeksiyonlar gibi başka durumlara da bağlı olabilir. Bu nedenle, kesin tanı koymak için ek testler ve değerlendirmeler yapılması gerekebilir.
CA-125 Testi Ne Zaman Yapılır?
CA-125 testi aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli durumlarda yapılabilir:
- Yumurtalık kanseri taraması : Yumurtalık kanseri riski yüksek olan kadınlarda tarama testi olarak kullanılabilir.
- Yumurtalık kanseri teşhisi : Yumurtalık kanserinden şüphelenilen hastalarda tanıya yardımcı olmak için kullanılabilir.
- Yumurtalık kanseri tedavisinin takibi : Yumurtalık kanseri tedavisi gören hastalarda tedavinin etkinliğini izlemek için kullanılabilir.
CA-125 Testinin sonuçları ne anlama gelir?
CA-125 testinin yüksek olması her zaman kanser anlamına gelmez. Yukarıda belirtilen bazı iyi huylu durumlar da CA-125 seviyelerini yükseltebilir. Bu nedenle, test sonuçlarınızı doktorunuzla birlikte değerlendirmeniz önemlidir. CA-125 ve CA 15-3 , özellikle kanser hastalarının takibinde kullanılan tümör belirteçleri olup, her ikisi de bazı kanser türlerinde yüksek seviyelerde görülebilmektedir. Doktorunuz, tıbbi geçmişinizi, diğer test sonuçlarınızı ve genel sağlık durumunuzu göz önünde bulundurarak test sonuçlarınızı yorumlayacaktır.
CA-125 Yüksekliği
CA-125 seviyesinin yüksek çıkması mevcut bir enfeksiyon, iltihap veya kanser gibi çeşitli durumların göstergesi olabilir. Özellikle yumurtalık kanseri, endometriozis ve pelvik inflamatuar hastalık bu yükselişin nedenleri arasındadır.
Ancak yumurtalık kanseri olan tüm kadınların CA-125 seviyeleri yüksek değildir. Yani yumurtalık kanseri olan bazı kadınların da CA-125 değerleri düşük çıkabilir. Yüksek CA-125 değerleri de kanser evrelerine karşılık gelmez, bu nedenle ilerlemiş yumurtalık kanseri olan bir hastanın erken evre kanseri olan birinden daha yüksek bir seviyeye sahip olması gerekmez.
CA-125 eşik değeri 100, bazı yayınlarda ise 200 olduğu ifade edilmiş, ancak bu eşiğin üzerindeki değerlerde benign (iyi huylu tümör) olgular gözlemlenebildiği belirtilmiştir.
CA-125 değeri yüksek çıkan bireylerde, doktorlar genellikle ek testler ve tetkikler yaparak altta yatan nedenleri araştırır. Bu durum, hastalığın evresi ve tedavi planlaması için önemlidir.
CA-125 Kaç Olursa Tehlikeli Olur?
CA-125 seviyesinin ne kadar yüksek olması gerektiği kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Genellikle, 35 U/mL üzerindeki değerler yüksek olarak kabul edilir, ancak bu rakam mutlak bir tehlike sınırı olarak görülmemelidir.
Örneğin, yüksek CA 125 seviyelerinin günümüzde halen over kitlelerin (kadınlarda yumurtalıklarda oluşan anormal büyümeler) iyi veya kötü huylu olup olmadığı tartışmalıdır.
CA-125 Neden Yüksek Olabilir?
CA-125 yüksekliğinin nedenleri arasında yumurtalık kanseri, endometriozis, pelvik inflamatuar hastalık, karın zarı iltihabı gibi durumlar bulunmaktadır.
Testin kullanımı sadece yumurtalık kanseri ile sınırlı değildir. Aşağıdaki kanser türlerinde de CA-125 değerleri yüksek çıkabilir:
- Rahim kanseri
- Pankreas kanseri
- Akciğer kanseri
- Meme kanseri
Bununla birlikte, testin spesifikliği ve duyarlılığı, kanserin türüne ve evresine bağlı olarak değişebilir. Yumurtalık kanserinde, özellikle hastalığın ileri evrelerinde, CA-125 seviyesi genellikle yüksek çıkar.
Ancak CA-125 testi, kanser dışında aşağıdaki hastalıklarda da yüksek değerlerde çıkabilir:
- Endometriozis
- Pelvik inflamatuar hastalık
- Menstruasyon
- Gebelik
- Karaciğer hastalıkları
Bu nedenle, CA-125 testinin sonuçları, diğer tıbbi testler ve klinik değerlendirmelerle birlikte ele alınmalıdır. Testin sonuçları, tek başına bir kanser teşhisi koymak için yeterli olmayabilir; bu yüzden genellikle ultrason gibi görüntüleme testleri veya biyopsi gibi diğer teşhis yöntemleri ile birlikte kullanılır.
CA-125 Düşüklüğü
CA-125 seviyesinin düşük olması genellikle normal kabul edilir ve özel bir tedavi gerektirmez.
CA-125 Normal Değerleri
CA-125 için normal kabul edilen değerler genellikle 0-35 U/mL arasındadır. Ancak bu değerler laboratuvarlara ve kullanılan test metotlarına göre değişiklik gösterebilir.