Bartholin bezleri vajina girişini çevreleyen dudakların hemen arkasında ve her iki yanında bulunan bezelye büyüklüğünde bir çift bezdir.
Bartholin kisti genellikle doğurganlık çağındaki kişilerde daha sık görülür. Kadınların yüzde 20’sinde bartholin kisti gelişir.
Bartholin kistleri sıklıkla tek tarafta görülür. Bazı kişilerde ise vajinanın her iki tarafında bulunan bartholin bezlerinin iki tarafında da kist oluşabilir. Bartholin kistleri genellikle iyi huylu kistlerdir ve kanserli hücre barındırmazlar.
Bartholin kistleri bazen gözle rahatlıkla görülebilirken bazen de vajinal muayene sırasında fark edilir.
Bartholin kistleri genellikle ağrıya yol açmaz. Kistin içindeki sıvıda enfeksiyon gelişebilir. Bu durumda ağrı da yaşanır.
Bartholin kistinin tedavisi, kistin büyüklüğüne, ne kadar ağrılı olduğuna ve kistin enfekte olup olmadığına bağlıdır. Tedavi ılık suya oturularak yapılır. Kistte enfeksiyon geliştiyse antibiyotik tedavisi gerekebilir. Bazı durumlarda batholin kisti tedavisi cerrahi girişimler ile yapılır.
Bartholin Kisti Neden Olur?
Uzun süreli tahriş, vajinal bölgede doğum ve doğum dışı nedenlerle yaralanma, bel soğukluğu veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, E. coli gibi bakteriyel enfeksiyonlar ve başka diğer enfeksyonlar bartholin kistine neden olur. Bartholin kistlerinin çoğunda enfeksiyon gelişmez ve kistler cilt teması ile bulaşmaz.
Kistler genellikle doğurganlık yıllarında ortaya çıkar ancak nadir durumlarda menopozdan sonra da bartholin kistleri gelişebilir. Bu nedenle menopoz sonrası dönemdeki kadınlar da vajinalarında gelişebilecek kitleleri kontrol ettirmelidir. Kadınlar yaş aldıkça batholin kisti gelişme ihtimali azalır.
Bartholin Kisti Belirtileri Nelerdir?
Bartholin bezleri civarında şişme, kızarıklık, hassaslaşma, yürürken, otururken, vajinayı silerken irileşme hissi veya cinsel ilişki sırasında tahriş, rahatsızlık veya ağrı, tampon takıp çıkarırken yaşanan ağrı, akıntı, bazen ateş ve titreme (enfekte olduysa) bartholin kisti belirtileridir.
Kist büyükse, vajinanın dışındaki büyük deri kıvrımlarından bir tarafın diğerinden daha aşağıya sarkmasına da bartholin kisti belirtileri arasında yer alır.
Enfekte olmamış bartholin kistleri sıklıkla küçük ve ağrısızdır. Belirli bir büyüklüğe ulaşmadan fark edilmezler.
Enfekte olmuş bartholin kistlerinin belirtileri ise hızlı başlangıçlı ağrılı olmaları, vajinal aralık yakınında hassas bir kitle görünümü, yürürken veya otururken rahatsızlık, cinsel ilişki sırasında ağrı ve ateş - titremedir.
Bartholin bezlerinde gelişen ağrılı bir kitle ılık oturma banyoları yardımıyla 2-3 gün içinde düzelmezse, şiddetli ağrı yaşanıyorsa zaman kaybetmeden bir doğum ve kadın hastalıkları uzmanından randevu alınması önerilir. 40 yaş üstü kişilerde doktora görünmenin önemi daha da artar. Oluşan yeni kitleler kanser riski arttığı için bir doktor tarafından mutlaka kontrol edilmelidir.
Bartholin Kisti Teşhisi
Bartholin kistinizin olup olmadığını net bir şekilde sadece doktorunuz teşhis edebilir. Küçük Bartholin kistleri bazen sadece rutin rahim ağzı tarama testi veya başka bir nedenden dolayı yapılan muayene sırasında bulunur.
Bartholin kisti teşhisi sırasında doktorunuz vajinal açıklığı kontrol etmek ve şişlik olup olmadığını kontrol etmek için pelvik muayene yapar. Akıntınız varsa doktorunuz örnek alarak bakteriyel enfeksiyonlar yönünden incelenmesi için laboratuvara gönderir.
40 yaşınızı geçtiyseniz doktorunuz vulva kanserini hitimalini teşhis edebilmek için biyopsi (kistten doku örneği alınması) almayı da tercih edebilir. Bartholin kistinden kaynaklanan vulva kanseri nadir olarak görülür ancak önemli bir sağlık sorunu olduğu için doktorunuz bu ihtimali de göz önünde bulundurarak ekarte etmek ister. Eğer 60 yaşın üzerindeyseniz bartholin bezinin kansere dönüşmesi daha sık yaşanan bir durumdur.
Bartholin Kisti Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Küçük ve ağrısız bartholin kistleri için öncelikle 3-4 gün boyunca, günde birkaç defa ılık suya oturma tedavisi önerilir. Enfekte olmuş kistler için antibiyotik tedavisi tercih edilir. Daha büyük veya ağrılı kistlerde ise doktorunuz basit bir cerrahi operasyon olan drenaj işlemini uygulayabilir.
Bartholin Kisti Ameliyatı
Bartholin kistini veya apsesini boşaltmak ve yeniden gelişmesini önlemek için farklı cerrahi 1teknikler uygulanabilir. Bu cerrahi girişimler arasında şunlar bulunur:
Balon Kateter Yerleştirilmesi
Kateter yerleştirme veya fistülizasyon olarak da bilinen balon kateter yerleştirme, apse veya kistteki sıvıyı boşaltmak için kullanılan bir yöntemdir. Ayakta tedavi şeklinde yapılan balon kateter işleminde biriken sıvıyı boşaltmak için kalıcı bir geçiş kanalı oluşturulur. İşlem sıklıkla lokal anestezi altında yapılır.
Apse veya kist içinde bir kesi yapılır ve içerideki sıvı boşaltılır. Daha sonra boş apse veya kiste bir balon kateter yerleştirilir. Balon kateter, bir ucunda küçük, şişirilebilir bir balon bulunan ince, plastik bir tüptür. Apse veya kistin içine girdikten sonra balon az miktarda tuzlu su ile doldurulur. Yaklaşık 4 hafta sonra balon boşaltılır ve kateter çıkarılır.
Marsupyalizasyon
Kist veya apsenin tekrar ortaya çıkması durumunda marsupyalizasyon olarak bilinen cerrahi bir prosedür uygulanabilir. Kist ilk önce kesilerek açılır ve içindeki sıvı boşaltılır. Daha sonra derinin kenarları, daha fazla sıvının dışarı akmasını sağlayan küçük bir kese oluşturacak şekilde dikilir. Bu işlem genellikle genel anestezi altında yapılır, ancak bunun yerine lokal anestezi de kullanılabilir.
Bartholin Bezinin Çıkarılması
Diğer tedaviler etkili olmadıysa ve bartholin kistleri veya apseleri tekrarlamaya devam ediyorsa, durumdan etkilenen bartholin bezinin çıkarılması için cerrahi işlem yapılabilir.
Bu operasyon genellikle genel anestezi altında uygulanır ve yaklaşık bir saat sürer. Bartholin bezinin çıkarılmasının ardından doktorunuz 2 -3 gün hastanede yatış verir.
Bartholin Kisti Nasıl Önlenir?
Bartholin kistlerini önlemenin kesin bir yolu olmamakla birlikte, güvenli cinsel ilişki uygulamaları ve hijyene dikkat etme, enfeksiyon riskini ve sonrasında apse oluşumu ihtimalini azaltabilir.
- Düzenli bir şekilde genital hijyen uygulamalarının yapılması, enfeksiyon riskini azaltabilir ve bezlerin tıkanmasını önlemeye yardımcı olabilir.
- Cinsel aktivite sırasında yeterli lubrikasyon sağlanması, bezler üzerindeki baskıyı azaltabilir ve tıkanıklık gelişmesi ihtimalini azaltır.
- Düzenli sıcak su banyoları veya sıcak kompres uygulamaları, bezlerin açılmasına yardımcı olabilir ve olası tıkanıklıkların önüne geçebilir.
- Düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme, genel vücut sağlığını destekler ve enfeksiyon riskini azaltabilir.
Sık Sorulan Sorular
Bartholin Kisti Evde Nasıl Patlatılır?
Bartholin kistini evde patlatmak son derece önemli sağlık sorunlarına neden olabilir. Eğer bartholin kistiniz varsa mutlaka bir doktordan randevu alarak doktorun uygun gördüğü tedavi yöntemleri ile kist tedavi edilmeli ya da boşaltılmalıdır.
Bartholin Kisti Nasıl Geçer?
Küçük ve ağrısız bartholin kistleri için ılık suya oturma tedavisi önerilir. Enfekte olmuş kistler için antibiyotik tedavisi uygulanır. Bu tedavilerle iyileşme elde edilemediyse doktorunuz cerrahi girişimleri önerebilir.
Bartholin Kisti Nasıl Anlaşılır?
Bartholin kisti bartholin bezleri civarında şişme, kızarıklık, hassaslaşma, yürürken, otururken, vajinayı silerken irilik hissi veya cinsel ilişki sırasında tahriş, rahatsızlık veya ağrı ile anlaşılır.
Bartholin Kisti Nerede Olur?
Bartholin kisti, bartholin vajinal aralığın iki yanında buluna bartholin bezlerinde oluşur. Bazen gözle görünür bir şekilde oluşur bazen de tespiti için vajinal muayene gerekir.
Bartholin Kistine Hangi Bölüm Bakar?
Bartholin kistine hastanelerin jinekoloji bölümü bakar. Jinekoloji bölümündeki uzman doktorlar tarafından ilk muayene yapılır ve teşhis için gerekli testler istenir.
Bartholin Kisti Ağrısına Ne İyi Gelir?
3-4 gün boyunca, günde birkaç defa ılık suya oturarak beklemek bartholin kisti ağrısına iyi gelir. Enfeksiyon varsa doktor önerisiyle antibiyotik kullanımı da bartholin kisti ağrısına iyi gelir.
Bartholin Kisti Nasıl Boşaltılır?
Bartholin kisti sadece cerrahi yöntemler kullanılarak hastanelerde boşaltılır. Bartholin kisti hastanelerde balon kateter yerleştirilmesi, marsupyalizasyon ve diğer cerrahi tekniklerle boşaltılır.
Bartholin Kisti Patlarsa Ne Olur?
Bartholin kisti patlarsa enfeksiyon riski yaşanabilir. Patlamanın ardından ağrı ve şişlik gelişebilir. Bartholin kistinin patlaması halinde kişi bir miktar rahatlama yaşayabilir.
Bartholin Kisti Nasıl Oluşur?
Bartholin bezlerinden tıkanıklık yaşanması ve bezlerdeki sıvının bulundukları yerde birikmesi ile bartholin kisti oluşur.
Bartholin Kisti Ne Demek?
Bartholin kisti; vajinaya kayganlık sağlayan vajinal aralığın kenarlarındaki bartholin bezlerinde oluşan, içi sıvı dolu kistlere verilen isimdir.