Son yıllarda görüntüleme yöntemlerindeki gelişme ve teknik ekipmanın gelişmesi ile beraber, anne karnında bebek ameliyatları veya bazı düzeltici cerrahi işlemlerin yapılabilme imkanı doğmuştur.
Fetal cerrahi ve anne kanında bebeğe yapılan müdahaleler, bebeklerin sağlıklarına kavuşma şansını artırmaktadır.
Aşağıda Anne Karnında Yapılan Bazı Müdahale ve İşlemleri Şunlardır
- İkiz gebeliklerde lazer uygulamaları
- İkiz gebeliklerde radyofrekans uygulamaları - kordon oklüzyonu
- Çoğul gebeliklere fetosid (embriyo redüksiyonu) uygulaması
- Bebeğin idrar yolu tıkanıklıklarına fetoskopik müdahale
- Bebeğin akciğer lezyonlarına müdahale
- Bebeğin bazı yapısal kalp hastalıklarına müdahale
- Bebeğin kalp ritim bozuklarına müdahale
- Anne karnında bebeğe kan nakli yapılması
- Bebeğin fazla olan sıvısının boşaltılması veya az olan sıvının tamamlanması
- Fetal cerrahi
İkiz Bebeklere Lazer Uygulaması
Tek yumurta ikiz gebeliklerde yaklaşık %15 sıklıkla görülen ve bir ikizin kan damarlarının diğeri ile ilişkide olması nedeniyle meydana gelen ikizden ikize kan nakli (IITS, ikizden ikize transfüzyon sendromu) ve benzer patolojik durumlar her iki fetusu birden tehlikeye sokan bir durumdur.
Bu durumda genel bir açıklama ile; bir ikiz verici olur ve kan değerleri gittikçe düşer, bebek gelişimi geri kalır ve suyu azalırken, diğer bebeğin kan değeri artar, bebek orantısız büyür ve suyu da aynı oranda artar.
Gebeliğin 16. haftasından sonra daha da belirginleşen bu tablo erken tanınır ve müdahale edilebilir ise her iki bebeğin de yaşama şansı bulunmaktadır.
Günümüzde bu tür durumda bebeklerin arasında damarsal ilişkiyi kesmek amacıyla fetoskopi eşliğinde lazer kullanılmaktadır. Lazer yardımı ile bebekler arası kan nakline neden olan plasentadaki damarların bir kısmı kapatılabilmektedir. Bu sayede her iki bebek de sağlıklı bir şekilde gelişme şansını yakalayabilir.
Lazer teknolojisinin kullanıldığı başka intrauterin girişim metodları da vardır.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde ikiz bebekler arasındaki damarsal bağlantının kapatılması hizmeti verilmektedir.
İkiz Gebeliklerde Kordon Oklüzyonu
Tek yumurta ikiz gebeliklerinde, bebeklerden birinin yaşamla bağdaşmayacak derecede ağır bir anomalisi olması durumunda veya fetusların engellenemeyen kan geçişleri olgularında, anomali veya yaşama şansı çok düşük bebeğin kordonunun kapatılması, diğer bebeğin yaşama şansını artıran bir işlemdir.
Bu işlemin tıbbi adı kordon oklüzyonudur ve çok farklı yöntemlerle yapılabilmektedir.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde lazer, radyofrekans, elektrokoterizasyon yöntemleri bu amaç için kullanılmaktadır.
Anomalili bebekte kordon oklüzyonu (kapatılması) hizmeti verilmektedir.
Çoğul Gebeliklerde Fetosid Uygulaması
Fetosid işlemi, bebeklerin istemli olarak anne karnında kalp atışlarının durdurulmasıdır.
Ancak bu işlemin yapılması öncesi detaylı ultrasonografik inceleme ve birden fazla perinatoloji uzmanının görüşünün alındığı konsey kararı gerekmektedir.
Fetosid İşlemi Hangi Durumlarda Uygulanır?
- Çoğul gebeliklerde bebeklerin sayısını 3’e veya 2’ye indirgemek için
- Çoğul gebeliklerde hayat ile bağdaşmayan anomali barındıran bebeğin kalp atışını durdurmak için (selektif terminasyon).
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde fetosid hizmeti, konsey kararı alınarak uygulanmaktadır.
Bebeğin İdrar Yolu Tıkanıklıklarına Müdahale
Anne karnında bazen bebeklerin idrar yollarında tıkanıklıklar nedeni ile böbrekler idrar ile dolmakta ve fonksiyonlarını kaybedebilmektedir. Bu durumdaki gebeliklerde, anne karnında bebeğin böbreğine veya mesanesine katater koyma işlemi yapılabilmektedir.
Bazı ender durumlarda da bu tıkanıklığı açacak fetoskopik işlem uygulanmaktadır. Bu sayede bebeğin böbrek fonksiyonlarının gelişimine bir şans verilmeye çalışılmaktadır.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde bebeğin idrar yolu tıkanıklıklarına müdahale hizmeti verilmektedir.
Bebeğin Akciğer Lezyonlarına Müdahale
Anne karnında bazen bebeklerin akciğerinde kistler oluşmakta, plevra boşluğunda sıvı birikmektedir. Bu durum akciğer gelişimini engellemektedir. Bebeğin akciğerindeki basıncın azaltılması bebeğin akciğer gelişim şansını artıran bir işlemdir. Bu durumdaki gebeliklerde, anne karnında bebeğin göğüs boşluğuna katater koyma işlemi yapılabilmektedir. Bu sayede bebeğin akciğer fonksiyonları gelişimine bir şans verilmeye çalışılmaktadır.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde bebeğin akciğerine katater koyma hizmeti verilmektedir.
Bebeğin Bazı Yapısal Kalp Hastalıklarına Müdahale
Kalp hastalıklarının bir kısmına anne karnında müdahale edilebilmektedir. Bu müdahale işlemi maalesef sadece belirli durumdaki bebeklere uygulanmaktadır. En belirgin örneği akciğer anaatardamarı kapak darlıklarıdır. Önemli olan bebekteki anomalinin durumunu belirlemek ve yapılacak müdahale ile yaşama şansının artıp artmayacağı konusunda emin olmaktır. İşlemin önemi ve olası sonuçları nedeniyle birden fazla riskli gebelik uzmanının ortak kararı doğrultusunda bebeğe bu türden işlemler yapılmaktadır.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde bebeğin belirli kalp hastalıklarına anne karnında müdahale edilebilmektedir.
Bebeğin Kalp Ritm Bozukluklarına Müdahale
Anne karnında bulunan bebeklerin bir kısmında kalp ritim bozukluğu görülebilir. Bu durum genellikle geçicidir, tedavi gerektirmez. Ancak kalp ritminin bozulduğu bazı özellikli durumlarda tedavi gerekebilir. Anneye verilen ilaçlar ile bebeğin kalp ritmi kontrol edilerek düzene sokulmaya çalışılır. Bazı ender durumlarda direkt olarak bebeğe ilaç uygulaması yapılabilir.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebelikler, bebek kalp ritim bozuklarında tedavi hizmeti verilmektedir.
Anne Karnında Bebeğe Kan Nakli Yapılması
Bebekler anne karnında bazı nedenlerden dolayı kansızlık yaşayabilmekte ve bu nedenle hayatlarını kaybedebilmektedir. Bebek kansızlığı nedenlerinin başında kan uyuşmazlığı gelmektedir. Ancak başka birçok neden de anne karnında kansızlığa neden olabilir. Önemli olan bu durumun tespiti ve zamanında yapılacak kan nakli ile bebeğin anne karnında kansızlıktan zarar görmesinin önüne geçilmesidir. Anne karnında kordondan veya fetusda bazı damarlardan bebeğe kan nakli yapılabilmektedir.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde bebeğe kan nakli hizmeti verilmektedir.
Bebeğin Fazla Olan Sıvısının Boşaltılması
Anne karnındaki bebeğin suyunun fazla olması bebeğin dolaşımını ve gelişimini etkileyen durumlardandır.
Bebeğin suyunun neden yüksek olduğunun araştırılması gerekmektedir. Ancak sıklıkla bir neden bulunamaz. Her ne nedenle olursa olsun, anne rahminin uzun süre aşırı gergin kalması anne adayının doğum sonrası kanama riskinin artmasına da neden olabilmektedir. Bu nedenle geçici bir tedavi de olsa belirli aralıkla bebeğin suyunun azaltılması hem anne hem de bebek sağlığı için önemli bir işlemdir. Eksik olan sıvının tamamlanması ise çok ender durumlarda fetusun daha iyi görüntülenmesi ve bazı girişimlerin yapılması için çok geçici bir uygulamadır.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde bebeğin suyunun boşaltılması veya tamamlanması hizmeti verilmektedir.
Fetal Cerrahi
Bebeğin belirli hastalıklarının varlığında anne karnının ve anne rahminin açılarak veya endoskopik yöntemler ile bebeğin ameliyatı gerçekleştirilmektedir. Ancak her bebek ve her anne adayı bu işlem için uygun değildir. Multibranş çalışma gerektirir. Günümüzde en sık uygulama alanı bel kemikleri açık olan bebeklerin tedavileri ve vücut yüzeyinde bir tümörü olan bebeklerin anne karnında cerrahileridir.
Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebeliklerde fetal cerrahi hizmeti verilmektedir.