FOR INTERNATIONAL PATIENTS
Amfizem Nedir?
Amfizem; akciğerlerde bulunan alveoller adlı küçük hava keseciklerinin zarar görerek yırtılması sonucunda büyük alanlı hava keselerinin oluşmasıyla yaşanan, KOAH hastalığının bir türevi olan, ilerleyici bir kronik akciğer rahatsızlığıdır.
Amfizem; solunum fonksiyonlarında azalmaya ve nefes darlığına yol açmasının yanı sıra alt akciğer dokusunda kalıcı bozulmaya yol açar.
Amfizem, KOAH 'ın (kronik obstrüktif akciğer hastalığı) farklı bir versiyonudur. KOAH’ın bir diğer türü ise kronik bronşit hastalığıdır. Sigara içen kişilerde, nefes darlığı gibi kronik solunum problemleri yaşanması sıklıkla amfizem ve kronik bronşitin bir kombinasyonun geliştiğinin işaretidir.
Amfizem zamana yayılarak çok yavaş bir şekilde ilerleyen, erken teşhisi zor bir hastalıktır.
Amfizem Neden Olur?
Amfizem nedenleri şunlardır:
- Sigara ve diğer tütün türevlerinin kullanımı,
- Kimyasal dumanlar, toz, kimyasal gazlar ve diğer kimyasallara maruz kalma amfizemin bir diğer nedenidir.
- Yoğun hava kirliliği de amfizeme neden olabilir.
- Evde yakıt olarak kömür ya da odun yakılması, LPG gibi ortama gaz salan diğer ısınma yakıtları, ortamda bulunan yoğun toz da amfizem gelişmesine neden olabilir.
- Bazı kişilerde genetik olarak Alfa 1-antitripsin (AAT) eksikliği olması da pulmoner amfizem veya erken başlangıçlı pulmoner amfizem nedenidir.
Amfizem Belirtileri Nelerdir?
Amfizem belirtileri kişiden kişiye değişmekle birlikte en sık görülen amfizem belirtileri şunlardır:
- Öksürük ,
- Hızlı nefes alıp verme,
- Aktiviteyle artan nefes darlığı
- Mukus artışı,
- Nefes alıp verirken hırıltı,
- Endişe,
- Depresyon ,
- Aşırı yorgunluk,
- Kalp sorunları,
- Akciğerlerin aşırı seviyede şişmesi,
- Uyku sorunları,
- Kilo kaybı.
Amfizem belirtileri akciğer nedenli diğer hastalıklarla benzeşebilir. Bu nedenle kesin teşhisin konulabilmesi için bazı testlere ve görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç vardır.
Amfizem Nasıl Teşhis Edilir?
Doktorunuz muayene öncesinde yakınmalarınızı dinler ve fiziksel muayene yapar. Sonra yaşadığınız sorunlara neden olan hastalığı net olarak teşhis etmek için bazı solunum testleri ister. Bu testler yardımıyla akciğerlerin oksijen ve karbondioksit alışverişi özelinde değerlendirmeleri yapılır.
Spirometri (solunum fonksiyon testi), tepe akışının izlenmesi, kan testleri, göğüs röntgeni, Toraks BT, mukus kültürü tahlili amfizem teşhisi sırasında kullanılan testler ve görüntüleme yöntemleridir.
Spirometri
Spirometre akciğer fonksiyonunu kontrol etmek için kullanılan bir cihazdır. Spirometri akciğer hastalıklarının teşhisinde kullanılan en basit ve en yaygın testlerden biridir.
Spirometri yardımıyla akciğer hastalığının ciddiyeti belirlenir. Bunun için akciğer hastalığının, akciğerlere hava girişi ve çıkışını ne seviyede etkilediği ölçülür. Spirometri ayrıca teşhis sonrası uygulanan tedavinin ne derece etkili olduğunu anlamak için de kullanılır.
Tepe Akışının İzlenmesi
Öksürük, iltihaplanma ve mukus birikmesi akciğerlerdeki büyük hava yollarının yavaş yavaş daralmasına neden olabilir. Bu durum, akciğerlerden çıkan havanın hızını yavaşlatır. Tepe akışının izlenmesinde kullanılan cihaz ile ciğerlerdeki havanın ne kadar hızlı boşaltıldığı ölçülür. Bu ölçüm, hastalığın etkilerinin ne seviyede olduğunu anlamak için yapılır.
Kan Testleri
Kan testlerinde ise kandaki karbondioksit ve oksijen miktarları ölçülür. Ayrıca eozinofil sayısı ve D vitamini düzeyleri kontrol edilir, hematokrit ve hemoglobin seviyeleri ölçülür.
Göğüs Röntgeni
Göğüs röntgeni ile iç dokuların, kemiklerin ve organların görüntüsü alınır. KOAH teşhisi için röntgen kullanılmasa da göğüs röntgeni yardımıyla akciğerlerde yaşanan diğer olumsuz gelişmeler gözlemlenir.
Toraks BT
Toraks BT ile akciğerlerdeki hava yollarının genişliği ve hava yolu duvarlarının kalınlığı gibi ayrıntılar gözlemlenir.
Mukus (balgam) Kültürü
Bu testte öksürürken akciğerlerden ağıza gelen mukus incelenir. Mukus incelenerek enfeksiyon yaşanıp yaşanmadığı teşhis edilir. Mukus kültürü ayrıca eozinofil seviyelerini ölçmek için de değerlendirilir.
Amfizem Tedavisi Nasıl Yapılır?
Amfizem tedavisinde hedef; oluşan yan etkilerin şiddetinin azaltılarak amfizem hastasının daha rahat yaşamasını sağlamak ve yaşam kalitesini artırmaktır. Amfizem tedavisinde bir diğer amaç ise hastalığın daha da kötüleşmesini önlemektir. Öte yandan amfizemin neden olduğu akciğer hasarını geri döndürmek için uygulanan herhangi bir tedavi yöntemi yoktur.
- Bakteriyel enfeksiyonlar için antibiyotik tedavisi uygulanır,
- Akciğerlerin hava yollarını genişletmekte kullanılan oral ilaçlar ya da solunarak kullanılan ilaçlar,
- Öksürük ve hırıltı gibi semptomları tedavi etmek için kullanılan oral ve inhaler ilaçlar,
- Oksijen tedavisi,
- Şiddetli vakalarda akciğerin hasarlı alanını çıkarmak için cerrahi tedavi,
- Şiddetli amfizemi olan kişilerdeki solunum sorunlarını tedavi etmek için endobronşiyal valf sistemi kullanımı.
- Çok şiddetli amfizem vakalarında akciğer nakli.
Amfizem tedavisinde kullanılan yöntemlerin detaylı açıklamaları şöyledir:
Bronkodilatörler
Bu ilaçlar solunum yollarının etrafındaki kasları gevşeterek akciğerlerinize daha fazla hava girip çıkmasını sağlar. Nefes yoluyla alınan bu ilaçlar ağızdan alınan ilaçlarla kıyaslandığında daha kısa sürede iyileşme sağlar ve daha etkilidir
İnhale Kortikosteroidler
İnhale kortikosteroidler solunum yollarında yaşanan şişliği hafifletir ve mukus üretimini azaltır. Bu sayede kişi rahat rahat nefes alıp verebilir.
Antibiyotikler
Antibiyotikler zatürre, bronşit ve diğer akciğer enfeksiyonları dahil bakteriyel enfeksiyonların tedavisine yardımcı olur.
Antiinflamatuar İlaçlar
Antiinflamatuarlar ilaçlar solunum sollarındaki iltihabı gidermek amacıyla kullanılır,
Oksijen Terapisi
Amizem hastalığı nedeniyle hastanın kanında yeterli miktarda oksijen bulunmuyorsa oksijen tedavisi ile kandaki oksijen seviyesi artırılır.
Akciğerlerin Hasarlı Bölümünün Çıkarılması
Çok şiddetli vakalarda akciğerin amfizemden zarar gören bölümleri çıkartılarak akciğerin hasarlı dokunun solunum kasları üzerine yaptığı baskı rahatlatılır. Böylece akciğerlerin esneme yeteneği artırılarak kişinin daha rahat nefes alıp vermesi sağlanır.
Endobronşiyal Valf Sistemi
Bu işlemde hastanın solunum yollarına tek yönlü bir valf yerleştirir. Valf, havanın ciğerlerinizin hastalıktan etkilenen kısımlarından çıkmasına izin verirken yeni hava girmesine izin vermez. Böylece amfizem nedeniyle sıkışan ciğerlerde bir rahatlama sağlanır ve kişi daha rahat nefes alıp vermeye başlar.
Öte yandan amfizem hastaları hastalığın etkilerini azaltmak ve daha fazla etkilenmemek için şu tedbirleri almalıdır:
- Sigara ve diğer tütün türevlerini kullanmayın ve kullanılan yerlerde bulunmayın,
- Kimyasal temizlik malzemeleri kullanmayın,
- Zamanı geldiğinde grip ve pnömokok (zatürre) aşılarınızı her yıl yaptırın,
- Yetersiz beslenme yaşanma ihtimaline karşı ideal kilonuzu koruyun,
- Enfeksiyon riskine karşı ellerinizi sık sık yıkayın,
- Her gün dişlerinizi fırçalamayı ihmal etmeyin ve ağız gargarası kullanın,
- Solunum için kullandığınız ekipmanınızı temiz tutun,
- Evinizi temiz tutun ve düzenli olarak toz alın.
Amfizem Hakkında Kısa Bilgiler
Amfizem kronik bir akciğer rahatsızlığıdır. Hava akışı tıkanıklığına ve solunum sorunlarına neden olan bir grup akciğer hastalığı olan KOAH'ın bir parçasıdır.
Amfizem, zamanla beraber çok yavaş şekilde gelişir. Çoğu zaman sigara içmekten kaynaklanır.
Aktivite ve hırıltılı solunum, öksürük, anksiyete, kalp sorunları ve giderek kötüleşen nefes darlığına neden olur.
Hasar görmüş akciğer dokusunu onarmanın veya yeniden büyütmenin bir yolu yoktur. Amfizemli kişilerin tedavisinin amacı yaşam kalitesini artırmak, hastalığın olumsuz etkilerini kontrol altına almak ve rahatsızlığın kötüleşmesini önlemektir.
Amfizem Hakkında Sık Sorulan Sorular
Amfizem Ne Demek?
Amfizem, akciğerlerin hava keseciklerinin (alveoller) hasar görmesi sonucu genişleyerek elastikiyetini kaybetmesi ile nefes darlığına yol açan kronik bir akciğer hastalığıdır. Amfizem genellikle sigara tüketimine bağlı olarak gelişir.
Amfizem Öldürür mü?
Amfizem, tedavi edilmediğinde ciddi solunum yetmezliğine yol açabilir ve bu durum yaşamı tehdit edebilir. Ancak, erken teşhis ve uygun tedavi ile hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir ve yaşam kalitesi artırılabilir.
Akciğer Amfizemi Nedir?
Akciğer amfizemi kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) hastalığının bir türüdür ve nefes almayı zorlaştıran, ilerleyici bir hastalıktır. Tedavi ile akciğer amfizeminin neden olduğu olumsuz etkiler azaltılarak hastanın yaşam kalitesi artırılır.
Paraseptal Amfizem Nedir?
Paraseptal amfizem, akciğerin dış kısımlarında, alveoller arasındaki ince duvarlara bitişik olarak gelişen bir amfizem türüdür. Bu tip amfizem, akciğerin üst loblarında daha yaygın olarak görülür.