Zirkonyum Diş Kaplama Nedir?
Günümüzde diş estetik farkındalığı oldukça gelişmiştir ve özellikle gülümseme tasarımları ile toplumda dişlerinin daha güzel olması yönünde talep artmıştır. Dijital devrimin yaşandığı günümüzde diş hekimliği uygulamaları da bundan nasibini alarak dijital teknolojilerin kullanımını arttırmıştır. Bunun bir sonucu olarak dijital ölçüler, dijital modeller veya modelsiz tasarımlar ile bilgisayar destekli tasarımlar günlük dental uygulamalarda rutin uygulama haline gelmiştir. Tam diş kaplaması veya köprülerin gerektiği durumlarda zirkonyum restorasyonlar farklı estetik ve sertlik sınıfları ile dijital iş akışlarında tercih edilir. Diş estetiği ile ilgili son yıllarda geliştirilen farklı uygulamalardan biri olan zirkonyum diştir. Peki zirkonyum diş nedir? Zirkonyum diş modelleri nedir? Zirkonyum ile ilgili merak edilenler.
Zirkonyum diş restorasyonu, daha çok şiddetli çürükler, dişte kırılmalar ve dişlerdeki renk bozukluklarının giderilmesi için uygulanan bir kaplama türüdür. Yitriyum tetragonal stabilize zirkonya (Y-TZP) kristali, dental seramik olarak kullanım için kullanılır. Her ne kadar kırılganlığı devam etse de özellikle son yıllarda yeni nesil üretilen monolitik formları ile şeffaflık özelliği geliştirilmiştir. Böylece benzerleri oluşturulmaya çalışılan dişlerin doğallığını taklit etme özelliğine sahiptir.
Yaygın olarak kullanılan metal, porselen, seramik gibi diş kaplamalarının yanı sıra zirkonyum son yıllarda dayanıklılığı ve doğalı taklit etmedeki yeteneği ile popüler olmuştur. Dişler belirli sebeplerle aşınıp yıpranabilir, hatta kırılabilir. Diş çürükleri, yaralanmalar ve yaş alma diş hasarlarının en sık karşılaşılan nedenlerindendir. Diş sıkmak, diş gıcırdatmak, yanlış kapanma, sert nesneler çiğneme zamanla dişlerin şeklinin kaybedilmesine neden olurken boyutlarında küçülme görülebilir.
Zirkonyum diş, çürük dişlerin tedavisi için uygulanmaz. Ancak diş eti ve kesilmiş dişe iyi uyumlu yapılmış bir zirkonyum kaplama dişlerin daha fazla çürümesinin önüne geçilebilir.
Zirkonyum kaplama şu sebeplerle tercih edilir:
- Zayıf ve çatlak dişlerin kırılmasının ve kaybının önlenmesi
- Dişlerin hareket eden aralarının açılmasının önlenmesi
- Gülümseme tasarımı
- Çiğnemenin geliştirilmesi ve düzeltilmesi
- Büyük dolguların, diş implantlarının ve kanal tedavisi sonrası zayıflayan dişlerin kaplanması
- Dişlerin daha beyaz olmasını sağlamak
Zirkonyum Diş Kaplamaları Özellikleri Nelerdir?
Zirkonyum, seramik özelliği gösteren ancak periyodik cetvelde metal grubunda yer alan bir elementtir. Metaller gibi esneme özelliği olmayıp ısırma dayanıklılığı açısından metallerle kıyaslanabilecek güçtedir. Metal destekli porselen kronlarda zamanla çiğneme kuvvetleri ile porselen metalden ayrılarak kırıklar oluşabilir. Ancak geliştirilmiş monolitik zirkonyum kronlar tek parça olup üstlerinde herhangi bir porselen tabaka eklenmediğinde bu tarz “chipping” denilen yüzey kırıklarına sebep olmaz.
Zirkonyum diş kaplama örnekleri deyince çoğunlukla iki çeşit arasında durulur. Bunlar altyapı zirkonyum ve tam kontur zirkonyumdur. Altyapı olarak uygulanan zirkonyum dayanıklılığı daha fazla olduğu için uzun köprülerde daha çok tercih edilir. Tam kontur zirkonyum ise daha çok tekli dişlerin veya kısa köprülerin restorasyonunda uygulanır.
Zirkonyum diş kaplamada herhangi bir katkı maddesi yoktur. Cam seramik ve dental kompozit ile karşılaştırıldığında kırılmalara karşı daha güçlü, daha sert ve daha dayanıklı kabul edilir. Bu yapısı sayesinde altındaki dişlerde çatlama, kırılma ve ufalanmaları engelleyebilen bir yapısı vardır. Zirkonyum diş kaplamanın özellikleri şunlardır:
Güç: Özellikle arka dişlerin çiğneme kuvvetlerini karşılayan ve doğal dişler kadar strese dayanıklı bir yapıdadır.
Ömür: Zirkonyum diş kaplamaların klasik metal alaşımlar kadar uzun ömürlü oldukları üzerine araştırmalar mevcuttur.
Uyum: Zirkonyum, biyo-uyumlu malzemeler sınıfında olduğundan; vücudun iltihaplanma gibi ya da immünolojik bir reaksiyon vermesi oldukça düşük bir ihtimaldir.
Uygulanabilirlik: Diş kaplaması süre isteyen bir uygulamadır. Bu süreç dişlerdeki dolgu, köprü gibi diğer tedavilerin yapılmasının ardından başlar. Diş hekimleri dilerse zirkonyum kaplamaları kendileri de hazırlayıp peş peşe iki seansta uygulayabilirler. İlk seansta dişlerde zirkonyum için yer açılır ve çalışılacak dişler kopyalanır. İkincisinde ise dişe uygun yapılmış zirkonyum kaplama teslim edilir.
Zirkonyum Kaplama Nasıl Yapılır?
Zirkonyum diş kaplama tüm ölçüler ve hazırlık yapıldıktan sonra, kısa sürede uygulanabilir. Gerekli olmadıkça sedasyona gerek kalmadan lokal anestezi ile işlem yapılabilir.
Zirkonyum Diş Kaplama Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Diş hekiminiz iki ziyarette zirkonyum kaplamayı takabilir. İlk gidişinizde geçici diş takabilir ve hazırlık yapabilir. Diğer gidişinizde kalıcı şekilde zirkonyumu uygulayabilir. Dijital diş hekimliği uygulamaları ile teslim süreleri kısalmıştır. Final aşaması çalışılan laboratuvarın iş akışına bağlı olarak 2-4 günde yapılabilir.
Zirkonyum Kaplamanın Ömrü Ne Kadardır?
Zirkonyum dişlerin daha yeni bir yöntem olarak uzun vadede anlaşılacak olsa da en az 5 yıl kullanım ömrüne sahip olduğu söylenebilir. Monolitik zirkonyumların daha da uzun ömürlü olduğu söylenir. Ortalama zirkonyum diş kaplamaların ömrü 5-10yıl arasındadır. Tabii kaplamanın ömrü sadece malzeme kalitesiyle belirlenemez. Ağız hijyenini ne kadar ve nasıl sağladığınıza bağlı olarak da zirkonyum dişlerin ömrü de değişebilir. Her dental işlem sonrası olduğu gibi minimum günde iki kez, etkili diş fırçalama ve düzenli diş hekimi kontrolü restorasyonların ömrüne pozitif katkı sağlar. Zirkonyum diş kaplamanın ömrünü kısaltacak nedenle şöyle sıralanabilir:
- Tedavi görmeyen diş sıkma problemi
- Buz veya diğer kabuklu gıdaları dişlerle kırma
- Paketleri ve şişeleri dişlerle açma
- Kötü ağız hijyeni
Kaplamanın ardından sızlama veya hassasiyet hissedilebilir. Zirkonyum kaplamada diş sızlaması arada kullanılan yapıştırıcıya göre birkaç haftada gittikçe azalarak geçer.
