Tiroit nodülleri ile ilgili bilmeniz gerekenler
Vücut içerisinde önemli işlevleri bulunan tiroit hormonları, boynun alt kısmında ve soluk borusunun ön tarafında yer alan tiroit bezi tarafından salgılanır. Tiroit hormonlarının gerektiğinden az ya da çok salgılanması pek çok sağlık sorununu beraberinde getirebilir. Ancak bu sağlık sorunlarının hepsi tiroit hormonlarından değil; tiroit nodüllerinden de kaynaklanabilir.
Tiroit nodüllerindeki 3 risk
Tiroit bezinin büyümesi ve gözle görünür hale gelmesine halk arasında ‘guatr’ denir. Ancak guatr adı altında nedenleri, tanı yöntemleri ve tedavisi son derecede farklı çok sayıda tiroit bezi rahatsızlıkları yer alır. Tiroit bezinde bir yumru bulunması tiroit nödülüne; tiroit bezi hem iri hem de nodüllü olması nodüler guatra, hem iri hem de birden çok yumrunun bulunması ise multi nodüler guatra işaret eder. Nodüllerin taşıdığı 3 risk ise şöyle sıralanır:
- Kanser taşıma riski
- Otonom (başına buyruk) çalışarak aşırı hormon üretimi ile hipertiroidiye yol açma riski
- İri olanların nefes borusuna baskı yapma riski
Kanser riski varsa…
Tiroit nodüllerinin yalnızca yüzde 5’inde kanserden şüphelenir. Elle muayeneden sonra en önemli tetkiklerden biri olan ‘tiroit ultasonografisi’ çekilir. Bir nodülün sınırlarının düzensiz olması, toplu iğne başı gibi kalsiyum çökeltilerinin oluşması ve aşırı kanlanma gibi kanser riski açısından kuşkulu kriterler taşıması durumunda öncelikle o nodüle ‘ince iğne aspirasyonu biyopsisi’ uygulanmalıdır. Biyopsi sonucuna göre kanser veya kanser kuşkusu oluşturan tüm nodüllerin ameliyat edilmesi gerekir. Biyopsisi iyi çıkmış tüm nodüllerin, kullanılan yöntemin yüzde 3-5 hatalı sonuç vereceği göz önüne alınarak, ultrason ile izlenmeye devam edilmesi önem taşır. Nodül yüzde 20 oranında veya daha fazla büyürse, iğne biyopsisi tekrarlanarak ameliyat düşünülebilir.
İri tiroit nodülleri ameliyat edilir
Kitle etkisi ile nefes borusuna baskı yapan iri nodüllü kişilerin, kanser kuşkusuyla da ameliyat edilmesi önerilir. Kişinin tiroit hormonları normal ise, cerrahi hemen uygulanabilir. Ancak iri nodülle birlikte hormon üretimi de fazlaysa, önce ilaçlar ile hormon seviyeleri normale getirilir, ardından cerrahi işlem uygulanır.
Aşırı hormon üretimi varsa…
Kişinin nodül veya nodülleri otonom, yani aşırı çalışan nodüllerse bunu T4 ve TSH kan testleri ile ispatlamak ve tiroit sintigrafisi ile nodüllerinin sıcak nodül olduğunu tespit etmek gerekir. Sıcak nodüller genellikle kanser olmadıklarından iğne biyopsisine gerek duyulmaz. Tek sıcak nodül varsa ‘radyoiyod’ verilerek tedavi edilebilir. Ancak sıcak nodül 2 cm veya daha büyük bir ölçüdeyse veya çok sayıda sıcak nodül varsa o zaman cerrahi tedavi gerekir.
