Tırnak Yeme Hastalığı Nedir?
Tırnak yeme hastalığı toplum genelinde basit bir alışkanlık gibi algılansa da psikolojik nedenleri olan bir rahatsızlıktır. Tıbbi literatürde ‘onikofaji’ olarak adlandırılan bu rahatsızlık, dudak ısırma veya yanak çiğneme örneklerinde olduğu gibi beden odaklı tekrarlayıcı davranış bozukluğu grubunda değerlendirilir.
Tırnak yeme hastalığında kişi tırnaklarını dişleriyle keser. Bazı kişiler dişleriyle tırnakları kestikten sonra yemezken bazıları yiyerek yutar. Tırnak yeme alışkanlığı olan kişiler tırnak diplerine ve etrafındaki deriye de hasar verir. Tırnak yeme hastalığı olan kişilerin bazılarında saç çekme ve deri yolma gibi başka beden odaklı tekrarlayıcı davranış bozuklukları da görülebilir.
Tırnak yeme alışkanlığı olan kişilerde ısırmaya başlamadan önce gerginlik, ısırma sonrası rahatlama duyguları görülür. Tırnak yemeye bağlı olarak oluşan kötü görüntü ve hasar nedeniyle toplum içinde utanabilir, suçluluk hissedebilirler. Başkalarının tırnaklarını görmesinden çekinebilirler.
Tırnak Yeme Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
Tırnak yeme sorununun neden kaynaklandığı tam olarak bilinmemektedir. Öte yandan tırnak yeme alışkanlığında genetik geçişin etkenlerden biri olduğu düşünülmektedir. Yine bu kişilerin yakın aile üyelerinde kaygı bozukluğu sorununun daha fazla görüldüğü düşünülür. Tırnak yeme alışkanlığı olan kişiler genellikle bu alışkanlığı, gerginlik ve kaygı hissi ile bağlantılı olarak yaşadıklarını ifade ederler. Yetişkinlik döneminde ortaya çıkan tırnak yeme hastalığı ise kullanılan bir ilacın yan etkisi olarak gelişebilir.
Tırnak Yemenin Zararları
Tırnak yeme hastalığı nedeniyle parmaklarda, tırnaklarda ve tırnak etinde doku hasarı görülür. Tırnaklar şekilsiz ve hasarlıdır. Tırnak yeme alışkanlığı aynı zamanda ağız yaralanmalarına, diş sorunlarına yol açabilir. Cilt enfeksiyonları ve mantar oluşumu gelişebilirken yedikleri tırnağı yutan kişiler, mide ve bağırsak enfeksiyonlarına da yakalanabilirler. Tırnak bölgesinde bulunan virüs ve mantarların ağız içi mukozası ile teması, ikincil enfeksiyonlara yakalanma ihtimalini artırır. Örneğin; tırnak yeme alışkanlığı olan kişilerde siğil enfeksiyonuna sıkça rastlanmaktadır.
Vücut odaklı tekrarlayıcı davranışlar içinde yaygın olarak görülen tırnak yeme alışkanlığının nüfusun yüzde 20 ila 30'unda görüldüğü tahmin ediliyor. Kimi tahminlere göre 100 çocuktan 40’ı ve genç nüfusun yaklaşık yarısı tırnak yeme sorunu yaşamaktadır.
Çocuklarda Tırnak Yeme Problemi
Tırnak yeme alışkanlığı sıklıkla 3-4 yaşlarında başlar ve ergenlik döneminde ciddi derecede artar. 3 yaşından önce çocuklarda tırnak yeme alışkanlığı daha az görülür. Sıklıkla, ilerleyen yaşla birlikte ergenliğin son dönemlerinde ve yetişkinliğin ilk dönemlerinde bu sorun ortadan kalkar. Bazı kişilerde ise sorun ilerleyen yaşlarda da devam eder.
Tırnak Yeme Alışkanlığı Nasıl Bırakılır?
Tırnak yeme alışkanlığı az olan kişilerde sorun acı tat veren ojelerle geçebilir. Ancak tekrarlayan tırnak yeme alışkanlığında bu tarz çözümler yeterli olmaz. Bu kişiler için terapi önerilir. Bu tedavide ise kişinin sorunu ile yüzleşmesi ve tedavi konusunda yapıcı olması gerekir. Terapi sayesinde kişi, kendisini tırnak yemeye yönlendiren düşünceleri ve duygusal etkenleri tanır ve bu durumları yönetmeyi öğrenir. Farkındalığı artan hasta, bir süre sonra bu sorunu ile başa çıkmayı başarabilir.
Tırnak Yemeyi Bırakmak İçin
Tırnak yeme hastalığını bırakmak için aşağıdaki yöntemleri deneyerek sorunla mücadele edebilirsiniz:
- Tırnaklarınızı her zaman kısa tutun. Kısa tırnaklar dişlerinizle tırnaklarınızı kesmeyeceğiniz için bu alışkanlığı kırmanıza yardımcı olabilir.
- Tırnaklarınıza eczanelerde reçetesiz olarak satılan şeffaf ve kötü tatlı ojelerden sürün.
- Düzenli olarak tırnak bakımı yaptırın. Bakımlı tırnaklara sahip olmanız tırnak yeme isteği geldiğinde harekete geçmemenizi sağlayabilir.
Küçük çocuklarda tiksindirmeye yönelik cümlelerin kurulması önerilmemektedir. Çünkü dikkat çekme isteği sebebiyle tam tersi yeme alışkanlığını artırabildiği görülmüştür. - Tırnak yeme alışkanlığını daha olumlu bir davranış ile değiştirmeye çabalayın. Mesela tırnak yemeye yöneldiğiniz anda onun yerine stres topu ile meşgul olabilir ya da stres çarkı çevirebilirsiniz.
- Bir diğer yöntem ise sizi tırnak yemeye iten etkenleri tespit ederek onlardan kaçınmayı çabalamaktır. Mesela şeytan tırnağınız varsa dikkatiniz tırnaklarınıza yönelir ve dolaylı olarak tırnak yemeye başlayabilirsiniz. Bu nedenle düzenli olarak şeytan tırnaklarınızı keserseniz, tırnak yeme alışkanlığınızı tetikleyebilecek bir etkeni devre dışı bırakabilirsiniz. Stres konusunda da benzer bir örnek verilebilir. Stresli olduğunuz zamanlarda tırnak yemeye başladığınızı düşünüyorsanız stres yaşadığınız anda farklı yöntemlerle kendinizi rahatlatmaya yönelerek tırnak yeme isteğinin önüne geçebilirsiniz.
- Tırnak yeme alışkanlığını kademeli olarak azaltabilirsiniz. Mesela tırnak yeme isteğine karşı kendinize iki elinizin başparmaklarını asla yemeyeceğinize dair bir irade ortaya koyun. Bunu başardıktan sonra aynısını diğer parmak tırnaklarınız için de uygulayarak tırnak yeme alışkanlığını tamamen bırakmayı hedefleyebilirsiniz.