Testis travması nasıl geçer?
Testis, erkeklerde skrotum denilen torbada bulunan ve erkek üreme hücresi olan spermleri ve erkeklik hormonları androjenleri üreten bir çift organdır. Testisin kan dolaşımını sağlayan atar ve toplardamarlar ile lenfatikleri mevcuttur. Testis dokusu, sperm ve hormon üreten, seminifer tübüller ve hücreleri içerir. Testisin etrafında bağ dokusundan oluşan fasya tabakaları bulunur. Testisin darbe almasıysa testis travması olarak adlandırılır. Basit dış travmalardan testisi koruyan iki faktör vardır: Birisi testisi saran fasyalar arasında normalde bulunan bir miktar sıvı varlığıdır. Diğeri ise testislerin skrotumda serbest dolaşmasını sağlayacak şekilde askıda bulunmasıdır. Bu sebeple testis travması nadir görülür.
Testis travması nedenleri
Testis travmasına sıklıkla futbol, basketbol gibi temas sporlarında yaşanan künt darbeler veya tekmeler sebep olabilir. Daha az sıklıkla motor kazaları, düşmeler, ateşli silah yaralanmaları veya delici yaralanmalar neden olabilir.
Testis travması belirtileri
Travmanın belirtileri olarak skrotal ağrı, karında rahatsızlık hissi, testis ve skrotumda şişlik ve morluk, bulantı ve/veya kusma sayılabilir.
Testis travması nasıl anlaşılır?
Testis travması teşhisinde ilk planda öykü ve fizik muayene önemlidir. Görüntülemede kan dolaşımını da değerlendiren doppler özelliği ile skrotal ultrasonografiden faydalanılır. Gereğinde ileri görüntüleme tetkiklerine de başvurulabilir.
Testis travması tedavisi
Tedavide; travmalar klinik görünüme bağlı olarak tıbbi veya cerrahi yaklaşımla yönetilir. Testislerin korunduğu minör, hafif travmalarda cerrahi tedavi gerekli olmaz. Konzervatif tıbbi tedavide skrotumun desteklenmesi skrotal sabitliği sağlar, antiinflamatuvar ilaçlar ödemi ve ağrıyı azaltır, akut dönemde uygun şekilde buz uygulaması şişliği azaltır, ek olarak birkaç gün istirahat önerilir. Ancak travmanın seviyesinde belirsizlik varsa, testis yaralanması ile ilgili klinik bulgular mevcutsa veya doppler ultrasonografide kan dolaşımı gözlenmez ise cerrahi olarak açılıp bakılır, değerlendirilir ve gerekli müdahaleyi yapmak düşünülür.
Testis travmasından sonra cinsel hayat
Cerrahi tedaviden sonra iyileşme sürecinde yaklaşık 4 haftada ödemin azalması, ekimozların iyileşmesi beklenir. Ameliyattan sonraki özellikle ilk 2-3 hafta, cinsel aktiviteden de kaçınarak bölgenin korunması önemlidir.
Testis travması kısırlığa neden olur mu?
Testis travmasının şekline ve şiddetine bağlı olarak hasar uygun şekilde tedavi edilse dahi testis küçülmesi, kaybı ve devamında kısırlık olabilir. Travmadan sonra diğer testisin sağlıklı olduğu durumlarda ise hormon ve üreme yeteneği korunabilir.
