Kısırlık nasıl anlaşılır?
Kadınların bebek yapma süreçlerini ileriki yaşlara ertelemeleri, infertilite yani kısırlık sorununun ortaya çıkmasındaki önemli etkenlerin başında yer alır. 35 yaşını geçen kadınlarda hamilelik ihtimali her yıl azalırken, 38 yaşından sonraki dönemde gecikmedeki ayların bile önemi artar.
Kısırlık nasıl olur?
Tüp bebek merkezlerinde tek tedavi yönteminin tüp bebek olduğuna dair bir inanış bulunur. Ancak, son yıllarda sorunun kaynağına göre birçok faklı tedavi uygulanabiliyor. Seçeneği kalmamış kişilere ise tüp bebek tedavisi uygulanır. Bir yıl düzenli birlikteliğe rağmen gebelik elde edilemeyen çiftlere kısırlık tanısı konur. Bu çiftlerin bebek sahibi olabilmeleri için de altta yatan nedeninin bulunması gerekir. Kadın yaşının 35’in üzerinde olması durumunda 6 ay sonuç alınmadıysa tedavi için bir yıl beklenmez ve tedaviye başlanır. Çünkü yaşla birlikte yumurtalık kapasitesi ve kalitesi düştüğü için kadınlarda yıllar değil, aylar bile önemlidir.
Erkek veya kadında olabilir
Infertiliteyi ortaya çıkaran faktörler kadın ve erkekte eşit olarak dağılır ve bu nedenle sorunun kaynağını araştırırken her iki tarafın da ayrıntılı değerlendirilmesi gerekir. Bununla birlikte hala yüzde 15-20’ye varan oranda çiftin yaşadığı sorunun nedeni bilinmez.
Kısırlık tedavisinde psikoloji önemli
Uzun süren tedavi sürecinde çiftlerin birbirlerine destek vermesi ve sabır göstermesi önemlidir. Hem ilk tanıya kadar hem de tedavi boyunca çiftler yoğun stres altındadır ve bu da tedaviyi olumsuz yönde etkiler. Stres sırasında vücutta bazı hormonlar salgılanır ve bedende ani değişiklikler yaşanabilir, insülin direnci olan kişilerde glikoz düzeylerinde oynamalar olabilir. Gerilimle birlikte tansiyon da zaman zaman artabilir. Dolayısıyla stres içindeki kişilerde başarının elde edilmesi zor olabilir. Bu noktada kişilere psikolojik destek verilmesi önemlidir.
Kadında yaş, erkekte sperm kalitesi çok önemli
Kısırlığa zemin hazırlayan erkeğe bağlı nedenler içinde üreme hücrelerinin spermlerinin sayısı, yapısı ve hareketliliği çok önem taşır. Kadına yönelik sebepler arasında ise yaş ve yumurta kalitesindeki bozulmanın dışında, tiroit ya da süt hormonunun fazla salgılanması gibi hormonal nedenler, rahimin yapısı, tüplerin açık olup olmaması, tüplerde herhangi bir sıvı toplanması, rahimde miyom ve polip gibi yer kaplayan durumların oluşması gibi sorunlar ilk sıralarda gelir.
Spermiyogram testi belirleyici olabilir
Tedavi başlangıcında hem erkek, hem de kadının ayrıntılı değerlendirilmesi gerekir. Temel değerlendirme testlerinde spermiyogram belirleyicidir. Erkekler bu konuda çekingenlik gösterebilir. Aslında çoğu zaman kısırlığın kaynağı cinsel fonksiyonlardan bağımsız olarak sadece üreme hücrelerinden kaynaklanabilir. Bu durumda daha basit tedavilerle çözüm bulunabilecekken çiftler çözüm bulmak için farklı arayışlarla zaman kaybedebilir.
Teşhis sırasında hikaye iyi anlatılmalı
Her çift için altta yatan sorun ya da sorunlar farklılaşabilir. Hatta bazen aynı tanıyı almış kişilerde bile tedavide farklı ve kişiye göre yaklaşımlar gerekebilir. Dolayısıyla ilk değerlendirmede yapılması gereken testlerin yanı sıra çiftin hikayesinin ayrıntılı olarak değerlendirilmesi önem taşır. Hatta bazen cümleler arasına girmiş küçük ayrıntılar, kısırlık tedavisinde başarıya götüren etkenlere dönüşebilir. Kısırlık tedavisinde hekimin de kişiye ciddi zaman ayırması önemli.
