İleri yaşta spora başlayanlar dikkat
İleri yaşta spor yapmak önemlidir ama spordan dolayı oluşan sağlık problemlerinin önüne geçmek için bazı tetkikler yaptırmak gerekir. Spora başlayacak kişi 45 yaşından büyük bir erkek ya da 55 yaşından büyük bir kadınsa önce doktor kontrolünden geçmesi gerekir. Değerlendirmelerden sonra düzenlenen tetkiklerde kan tahlilleri, radyolojik incelemeler, eforlu EKG, EKO hatta anjiyo bile yapılabilir. Bu tetkikler yapılmadığında, bilinçsiz uygulanan egzersiz beyin kanamasından böbrek fonksiyonlarının bozulmasına, göz arkası kanamasından kalp krizine kadar pek çok ciddi soruna neden olabilir. Hatta zaman zaman spor sırasında görülen ani ölümlerin en önemli sebeplerinden biri de gerekli tetkiklerin yapılmamasıdır.
Spora yeni başlayanlara öneriler
Spora başlayacak yetişkin 45 yaşından genç bir erkek ya da 55 yaşından genç bir kadın ise ve risk faktörlerine sahip değilse, sağlık kontrolünden geçmek zorunda değil. Yaşı belirtilen limitlerin üzerindeyse ve risk faktörü var ise hayati önem taşıyan sağlık kontrollerini yaptırmaları gerekir. 65 yaşın üzerindekilerin denge testini yaptırmaları düşmeye bağlı sakatlıkların önlenmesinde büyük önem taşır. Egzersize başladıktan 6-8 hafta sonrasında ise bu testler bir kez daha yapılır ve vücudun spora verdiği tepki ortaya çıkartılır.
Kadınlar daha kolay mı sakatlanır?
Kadın sporcularda dizin ön kısmında bulunan ‘kuadriseps kası’ ile arkasında bulunan ‘hamstring’ kasının dengesizliği önemli sakatlanmalara yol açar. Sporcunun kalça ve gövde kontrolünün yeterli olmaması ve sıçradıktan sonra yere düşme anında bu sorunların daha belirgin olması nedeniyle ön çapraz bağ yaralanmaları meydana gelir ve bu sorun kadın sporcularda erkeklerin 2-8 katı oranında fazla görülür.
Kadın ve erkek sporcu arasındaki farklar
Kadın ve erkek sporcu arasında fiziksel ve fizyolojik farklar vardır. Farkları bilmek ve antrenmanları bu bilgilere göre düzenlemek önemlidir. Farklar şu şekilde sıralanabilir:
- Kadın sporcunun eklem yüzeyleri ve omuzları daha dar olmasına karşın kalçaları daha geniştir.
- Kas kitlesi erkek sporcuya göre daha az ama yağ kitlesi daha fazladır.
- Kas ve iskelet sistemi gelişimi 17-18 yaşlarında biterken, erkek sporcu da 21-22 yaşına kadar devam eder.
- Kadın sporcu değerlendirmesinde onları farklı kılan en önemli özelliklerinden biri adet dönemidir. Bu yüzden adet dönemiyle ilgili bilgilerin alınması gerekir. Bu bilgiler şöyle sıralanabilir:
- İlk adet tarihi
- Son adet tarihi ve süresi
- Son yıldaki menstrüasyon sayısı
- 3 ay veya daha fazla adet gecikmesi
- Ciddi adet kanaması olup olmadığı
- Adet sırasındaki ruh hali değişikliği
- Doğum kontrol hapı alıp almadığı
