Soğuk Hava ve Kalp Sağlığı Riskleri ve Korunma Yöntemleri

Soğuk Havada Kalp Sağlığı Neden Risk Altında?

Soğuk havada kalp sağlığının risk altında olmasının nedenleri şu başlıklar altında ele alınabilir:

Kan Basıncı ve Nabız Üzerindeki Etkileri

Soğuk havanın kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabilmesinin nedeni kan basıncını yükseltmesidir. Soğuk havalar kan damarlarının geçici olarak daralmasına neden olur. Bu durumda kanın daralan damarlardan geçebilmesi için daha fazla basınca ihtiyacı vardır. Bu nedenle kan basıncı yükselir.

Kan basıncı artışı da kalbin daha fazla çalışmasına ve nabzın (kalp atış hızı) yükselmesine yol açabilir. Soğuk havanın etkisiyle kan basıncının ve nabzın yükselmesiyse taşikardi (kalp atımının dakikada 100'ün üzerine çıkması) gibi sağlık problemlerine neden olabilir.

Damar Büzüşmesi ve Kalp Krizi Riski

Soğuk havaların neden olduğu damar büzüşmesi, kalbe giden kan miktarının büyük ölçüde azalmasına yol açabilir. Kalp kasına giden kan akışının ani bir şekilde azalması veya tamamen kesilmesiyse ciddi sağlık sorunlarından biri olan kalp krizinin temel nedenlerindendir. Bu nedenle soğuk hava maruziyeti kalp krizi riskini de tetikleyebilir.

Soğuk Havada Kalp Sağlığı için Alınacak Önlemler

Soğuk havalar nedeniyle ortaya çıkabilecek olası sorunları önlemek ve kalp sağlığını korumak için alınabilecek önlemleri şu şekilde detaylandırabiliriz:

Kat Kat Giyinme ve Isı Kaybını Önleme

Kış aylarında kalp sağlığını ve genel sağlığı korumak için ısı kaybını önlemek gerekir. Isı kaybını önlemenin temel yollardan biri mevsimin hava koşullarına uygun şekilde giyinmektir. Kış aylarında vücut ısısını korumak için kalın tek bir giysi yerine birkaç kat giyinmek büyük önem taşır. Bu sayede vücuda daha yakın olan kıyafetler vücut ısısını korur, kaban veya mont gibi kıyafetlerse soğuk havaya karşı koruma sağlar. Başı bir şapkayla veya fularla kapatmak da ısı kaybını önlemeye yardımcı olur. Böylece ısı kaybına bağlı olarak ortaya çıkabilecek kalp sağlığı problemleri önlenebilir. 

Ağzı ve Burnu Koruma Yöntemleri

Soğuk havanın olumsuz etkilerini önleyebilmek için sadece vücudu korumak da yeterli değildir. Soğuk havanın kalp sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinden korunmak için ağız ve burun başta olmak üzere yüz bölgesini de korumak gerekir. Bunun nedeni vücuttaki ısı kaybının büyük bir kısmının baş ve boyun bölgesinde meydana gelmesidir. Bu nedenle ağzı ve burnu soğuktan korumak için bu bölgeler kalın ve geniş bir atkıyla kapatılabilir. 

Kış Aylarında Kalp Sağlığını Destekleyen Alışkanlıklar

Kış aylarında kalp sağlığını destekleyen yaşam tarzı alışkanlıkları şu şekilde sıralanabilir:

Düzenli Egzersiz ve Hafif Tempolu Aktiviteler 

Düzenli olarak egzersiz yapmak kalp sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Kış aylarında kalp sağlığını desteklemek için yapılabilecek hafif tempolu egzersizlerden bazıları şu şekildedir:

• Yürüyüş yapmak: Kalp hastalığı olan bireylere en çok tavsiye edilen egzersizlerden biri yürüyüştür. Yapılan bazı araştırmalar da yürüyüş yapmanın kalp sağlığını desteklediğini göstermektedir. Yürüyüş yapmanın kalp sağlığına faydaları arasında kalp ve damar sisteminin daha verimli şekilde çalışmasını desteklemesi, kilo kontrolüne yardımcı olması, stres seviyelerini azaltması ve kolesterol seviyelerini düzenlemesi yer alır. Bu nedenle düzenli olarak yürüyüş yapmak, kış aylarında havaların soğumasına bağlı olarak ortaya çıkabilecek kalp sağlığı problemlerinin önlenmesine yardımcı olabilir.
• Merdiven çıkmak: Merdiven çıkmak bacak, basen, ayak bileği ve alt karın gibi vücuttaki pek çok kası çalıştırır. Kasları güçlendiren ve genel sağlığı destekleyen bu aktivite, kalp sağlığını da destekleyebilir. Tulane Üniversitesinde yapılan bir araştırma, günde beş basamaktan fazla merdiven çıkmanın kalp hastalıklarına yakalanma riskini %20 oranında azaltabileceğini göstermiştir. Bu nedenle kış aylarında düzenli olarak merdiven çıkmak bireyin kalp hastalıklarından korunmasına yardımcı olabilir. 
• Bisiklete binmek: Pedal çevirme hareketi alt ekstremite kaslarının aktif bir şekilde çalışmasına yardımcı olur. Bu nedenle bisiklete binmek kardiyo aktivitesi olarak kalbi fazla yormadan daha aktif bir yaşam sürmeye ve kalp hastalıklarından korunmaya yardımcı olabilir. 
• Yüzmek: Kalp sağlığı önlemleri arasında yüzmek de yer alır. Yüzme her ne kadar çok düşük tempolu bir aktivite olmasa da kalp sağlığının desteklenmesine yardımcıdır. Yüzmek akciğerin solunum kapasitesini artırarak kalbe temiz kan ulaşmasını sağlayabilir ve  kalp ritmini düzenlemeye yardımcı olabilir.  Bu sebeple düzenli olarak yüzmek bireyin kalp sağlığını destekleyebilir.

Su Tüketimi ve Doğru Beslenme

Su tüketimi ve doğru beslenme, kalp sağlığının korunması açısından oldukça önemli iki faktördür. Yetişkinlerin ekstrem bir sağlık problemi söz konusu olmadığı sürece günde yaklaşık 2 litre su tüketmeleri gerekir. Ancak hamilelik ve emzirme gibi özel dönemlerde tüketilmesi gereken su miktarı 3 ila 3.5 litreye kadar çıkabilir.

Yeterli miktarda su tüketmenin kalp sağlığı üzerindeki faydaları şu şekildedir:

• Böbrek fonksiyonlarını düzenleyerek böbreklerin sağlıklı şekilde çalışmasına yardımcı olur. Böbrekler kalp sağlığıyla doğrudan ilişkili olduğundan buna bağlı olarak kalbin iş yükü de azalabilir.
• Kalp düzenli bir ritimde atabilmek için elektrolit dengesine ihtiyaç duyar. Yeterli su tüketimi elektrolit dengesinin  korunmasını sağlayarak kalbin sağlıklı şekilde çalışmasını destekler.
• Kanın daha akışkan hale gelmesini ve kalbin kan pompalama işlemini daha kolay bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.
• Damar sertleşmesi ve kanın pıhtılaşması gibi problemleri önleyerek kalp krizi riskini azaltabilir.
• Aşırı kilo ve obezite kalp sağlığını olumsuz etkiler. Yeterli su tüketimi tokluk hissi sağlayarak kilo kontrolüne yardımcı olabilir.
• Kanın yoğunluğunu azaltarak ve kan basıncını dengeleyerek hipertansiyon, kalp krizi ve felç riskini önleyebilir.

Doğru bir beslenme planı uygulamak da kalp sağlığı açısından son derece faydalıdır. Kalp sağlığını korumaya yardımcı beslenme önerileri şu şekilde sıralanabilir:

• Sebze ve Meyve Tüketmek: Sebze ve meyve tüketimine dikkat etmek hem kalp sağlığını hem genel sağlığı olumlu yönde etkileyebilir. Vitaminler ve mineraller açısından zengin olan sebzeler ve meyveler, kalbe iyi gelir ve kalp hastalıkları riskini azaltabilir. Ayrıca ıspanak, brokoli, elma, çilek gibi bazı sebzeler ve meyveler yüksek oranda lif içerir ve kalori miktarı çoğu gıdaya oranla daha düşüktür. Bu besinler daha uzun süre tok hissetmeye ve az kalori almaya yardımcı olup kilo kontrolü de sağlayabilir. 
• Az Yağlı Protein Kaynaklarını Tercih Etmek: Kırmızı et protein açısından zengin olsa da yüksek hayvansal yağ içeriği nedeniyle kötü kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolün yükselmesine yol açabilir. Bu durum kalp sağlığının olumsuz etkilenmesine neden olabilir. Bu nedenle kalp sağlığını korumak için derisiz tavuk göğsü, az yağlı süt ürünleri gibi protein kaynaklarını tercih ederek kalp sağlığını desteklemek önem taşır.
• Tuz Kullanımını Sınırlandırmak: Gereğinden fazla tuz tüketmek yüksek tansiyona yol açabilir. Yüksek tansiyon problemi de kalp hastalıklarının ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bu nedenle tuz kullanımını sınırlandırmak kış ayları da dahil olmak üzere her mevsimde kalp hastalıklarından korunmak için çok önemlidir. 

Enfeksiyonlardan Korunma Yolları

Grip ve zatürre gibi solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanan sağlık problemleri, kalp sağlığını olumsuz etkiler. Yapılan bazı araştırmalar solunum yolu enfeksiyonlarının kalp krizi riskini yaklaşık 17 kat artırdığını göstermektedir. Bu nedenle kalp sağlığını korumak için grip ve zatürre gibi sağlık problemlerinden korunmak büyük önem taşır. 

Enfeksiyonlardan korunmaya yardımcı olabilecek grip ve zatürre önlemlerini şu şekilde detaylandırabiliriz:

Gribe ve Zatürreye Karşı Aşı Uygulamaları 

Doktorlar tarafından mevsimsel gribe karşı etkin bir korunma sağlanması için her yıl grip aşısı yaptırılması tavsiye edilir. Özellikle 50 yaş ve üzeri bireylerin, bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açan hastalıklardan muzdarip olanların; kalp, karaciğer, böbrek, kan hastalıkları olan insanların ve hamilelerin her yıl grip aşısı yaptırmaları gerekir.

Zatürreden korunmak için de zatürre aşısı olarak bilinen pnömokok aşısını yaptırmak faydalı olabilir. Bu aşılar sayesinde insanlar grip sezonu olarak bilinen sonbahar ve kış aylarında zatürre ve grip gibi sağlık problemlerinden korunabilir. Bu sağlık problemlerine karşı önlem almak, kış aylarında kalp sağlığının enfeksiyondan dolayı riske girmesini de önleyebilir. 

Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Besinler 

Bağışıklık sistemini güçlendiren besinleri tüketmek, immün sistemin daha sağlıklı şekilde çalışmasını destekleyebilir. Güçlü bir bağışıklık sistemiyse kış aylarında oldukça yaygın hale gelen enfeksiyonel hastalıklardan korunmaya yardımcı olur. Bağışıklık sistemini güçlendiren besinler arasında turunçgiller, brokoli, zencefil, sarımsak, yoğurt, ıspanak, badem, papaya ve kivi yer alır.

Kalp Krizi Belirtileri ve Acil Durumda Yapılması Gerekenler

Kalp krizi belirtilerini ve kalp krizi anında ne yapılması gerektiğini bilmek hayat kurtarıcı olabildiğinden son derece önemlidir. Kalp krizi belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Göğüs bölgesinde sıkışma, baskı veya yanma,
• Kol, omuz, sırt, boyun veya çene bölgesine yayılan ağrı,
• Nefes darlığı,
• Soğuk terleme, 
• Baş dönmesi ve bayılma hissi,
• Mide bulantısı veya kusma,
• Ciltte solgunluk,
• Halsizlik ve yorgunluk,
• Kalp çarpıntısı. 

Kalp krizi hızlı müdahale gerektiren, oldukça ciddi bir sağlık sorunudur. Bu nedenle kalp krizi anında doğru adımları atmak büyük önem taşır. Kalp krizi anında yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

1) Yapılacak ilk ve en önemli adım 112’yi arayarak acil yardım çağrısında bulunmaktır.

2) Panik yapmamak ve sakin kalmaya çalışmak oldukça önemlidir.

3) Kalp krizi geçiren birey oturur veya yarı yatar pozisyonda rahat bir yere alınır.

4) Bireyin ayaklarının altına yastık koyularak kalp seviyesinin üstünde olması sağlanır.

5) Bireyin rahat bir şekilde nefes alabilmesi için kıyafetleri gevşetilir, göğüs ve boyun bölgelerindeki düğmeler açılır.

6) Kalp krizi geçiren bireye kan sulandırıcı bir ilaç verilebilir.

7) Solunumu ve nabzı kontrol edilir, gerekli durumlarda kalp masajı ya da suni solunum yapılır.

Bu adımlardan sonra yanlış bir müdahale bulunmamak için ambulansın gelmesini beklemek önemlidir. 

Sıkça Sorulan Sorular

Soğuk havadan dolayı kalp ağrısı olur mu?

Soğuk havadan dolayı kalp ağrısı yaşanabilir. Soğuk havanın damarlar ve kan basıncı üzerindeki etkileri kalp ağrısına neden olabilir. Vücut soğuk havalarda ideal sıcaklığını korumak için metabolizmayı hızlandırabilir ve bu durum da özellikle kalp ve damar hastalığı olanlarda göğüs ağrısına yol açabilir.

Soğuk algınlığı kalpte ağrıya neden olur mu?

Soğuk algınlığı da kalpte ağrıya yol açabilir. Ancak ciddi bir enfeksiyonun söz konusu olduğu soğuk algınlığından sonra sık ve şiddetli bir kalp ağrısı hissetmek tehlikeli olabilir. Bu durum enfeksiyondan kaynaklı kalp zarı iltihaplanması gibi problemlerin varlığına işaret edebilir. Böyle bir durumda vakit kaybetmeden doktora danışmak gerekir. 

Soğuktan dolayı meydana gelen kalp ağrısı nasıl geçer?

Soğuktan dolayı meydana gelen kalp ağrısının geçmesi için vücudun ideal ısıya ulaşması gerekir. Böyle bir durumda sıcak bir ortama geçilebilir veya kalın giysilerle ve sıcak içeceklerle vücut ısısı yükseltilebilir. Ancak vücudun ısınmasına rağmen kalp ağrısı geçmiyorsa doktora başvurmak gerekir.