Baş ağrısı neden olur?
Primer baş ağrısı grubuna giren gerilim tipi baş ağrısı en yaygın olarak görülen baş ağrısı tipidir. Bu ağrı grubunda beyinde bir hasar bulunmaz, nörolojik muayenede veriler normal görünür. Hafif ve orta şiddette olan ağrı, başta ağırlık ve baskı olarak kendini gösterir. Ağrıyı tetikleyen nedenler; stres, uykusuzluk ve çalışma ortamıdır. Tedavisinde basit ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ya da rahatlatıcı, endişe giderici antidepresanlar kullanılabilir. Bu hastalığın tedavisinde psikolojik terapiler ve gevşeme teknikleri de kullanılır.
Migren tipi baş ağrısı
Migren tipi baş ağrılarında kişi çoğunlukla tek taraflı baş ağrısından şikayet eder. Orta ve çok şiddetli, zonklayıcı karakterde ağrıdır. Beraberinde mide bulantısı, görme bozukluğu, puslu görüntü ya da siyah noktalar gibi belirtiler de görülebilir. Koku, ses, ışığa hassasiyet gibi rahatsızlıklarla çok şiddetli baş dönmeleri yaşanabilir. Migrenin iki tedavi seçeneği bulunur. Birincisi olan atak tedavisinde ilaç kullanılır.Uzun süreli ağrılarda ise koruyucu tedavi uygulanır. Depresyon ve sara ilaçlarıyla kontrol altına alınabilir. Migren tamamen ortadan kalkmaz, fakat ağrıların şiddet ve sıklığı azaltılabilir.
Paroksismal hemikrania
Migrene benzeyen vasküler tipi baş ağrısı, beynin en uçtaki kılcal damarlarının rahatsızlığında ortaya çıkar. 2 saatten daha kısa sürer fakat başladığında gün içinde onlarca defa tekrar edebilir. Hastadan detaylar çok iyi alınmazsa migren sanılarak bu yönde tedavi uygulanabilir. Ancak migren tedavisi uygulandığında sonuç alınamayabilir.
Küme tipi baş ağrısı
Bu tip ağrıya erkeklerde daha fazla rastlanır. Genellikle belli sezonlarda ortaya çıkar ve hasta önceki yıllarda da aynı aylarda bu ağrıyı yaşamış olur. Çok şiddetli yarım baş ağrısı, gözde kızarıklık, alında terleme, göz kapağının düşmesi, baş ağrısının olduğu tarafta burun akıntısı belirtiler arasında yer alır. Önleyici tedaviler uygulanır. Genellikle migrenle karıştırılır ama migren tedavisinden sonuç alınamayabilir.
Trigeminal nevralji
Trigeminal nevralji hastanın hayatını zorlaştıran bir ağrı tipidir. Hastalarda şimşek çakmasına benzeyen korkunç bir ağrı oluşur. Batıcı, elektrik çarpar gibi , 1-2 saniye süren bu ağrı, vurup kaçma şeklinde yaşanır. Genelde gözün çevresinde, alt dudakta, üst çenede hemen dişlerin üzerindeki yerlerde görülür. Gün içerisinde yüzlerce defa tekrar edebilir. İlaçla başarı oranı yüzde 60-70 oranında olur. Bazı hastalarda cerrahi yöntemleri de uygulamak gerekebilir. Bu hastalara beyin görüntülemesi önerilir. Çünkü bu ağrı MS hastalığı veya beyin tümörü belirtisi de olabilir ya da anevrizma sonucu ortaya çıkabilir.
İntrakranyal hipotansiyon
Beynin içerisinde yer aldığı beyin omurilik sıvısının azalması sonucu ortaya çıkan bir başağrısı türüdür. En önemli özelliği pozisyonla ağrının ortaya çıkmasıdır. Hasta yatay pozisyondayken ağrı azalıp oturma ya da ayağa kalkmak ile belirgin artar. Beyin omurilik sıvısının azalması beyni ve omuriliği saran zarların cerrahi işlem, menenjit, tümör gibi nedenlerle zarar görmesi ya da lomber fonksiyon (tanı amaçlı belden beyin omurilik sıvı örneğinin alınması) , spinal anestezi işlemi sonrasında gelişebilir. Boyun ya da beldeki fıtığın büyük olup beyin zarını ya da omurilik zarını yırtması sonucunda da ağrı görülebilir. Ağrının tedavisi için yatak istirahati, bol sıvı ve kafein tüketilmesi önerilir. Eğer baş ağrısı iki haftadan fazla devam ederse sıvının sızdığı yeri bulmak ve onarmak gerekebilir.
Yanlış ilaç kullanımına bağlı baş ağrısı
İki aydan fazla süreyle her gün ya da gün aşırı olarak ağrı kesici alındığında bu tip baş ağrısı ortaya çıkabilir. Özellikle migren ve gerilim tipi başağrısı hastalarında sık ağrı kesici kullanımı üç ay devam ederse, ağrılar başlayabilir. Tedavi için ağrı kesicinin kullanımının kesilmesi işe yarar. İlaç alımı yasaklanan kişi belli bir süre korkunç baş ağrıları ile karşılaşabilir. Fakat bir süre sonra baş ağrısı birden ortadan kalkar. Genelde bu iki hafta sürer. Bu süreçte uzun süre uyuması ve bol sıvı tüketmesi gerekir.
Sinüzit baş ağrısı
Sinüzit ağrılarının büyük bir kısmı migren ya da gerilim tipi baş ağrısı olur. Genelde burun ve geniz akıntısıyla birlikte seyreder. Özellikle grip döneminde bu ağrılar daha sık görülür. Sinüzit baş ağrısının tanısında çoğu hastanın kan tahlilleri normal değerlerde olur, kafa röntgeninde de belirtilere rastlanmayabilir. Doğru antibiyotik tedavisiyle iyileşme sağlanır.
Temporal arterit
Şakak bölgesindeki temporal arterlerin iltihabı sonucu ortaya çıkan ve daha çok ileri yaşlılarda görülen, romatizmal bir ağrı tipidir. Tanısı erken konulmadığında körlüğe neden olabilir. Ağrı tek taraflı ve şakaktan başlıyorsa, şakak bölgesi hassassa, hastanın romatizma ağrısı varsa, kan tetkiklerinde sedimasyon değeri de yüksekse bu tip ağrıdan şüphelenilir. Hastalığın tanısı için biyopsi yapılır ve kortikosteroid tedavisine başlanır.
Menenjit baş ağrıları
Yakın zamanda ateşli hastalık geçirmiş, antibiyotik tedavisinden sonuç alamamış, ağrı kesicilere yanıt vermeyen kişilerde, ensede sertlik hissediliyorsa, sürekli devam eden baş ağrısı, şuur bulanıklığı, bulantı, uyku hali ve kusma varsa, boynu sağa sola döndürmede zorlanılıyorsa menenjite bağlı baş ağrısından şüphelenilir. Bu baş ağrılarının tanısı zordur ve erken tanı konulmadığında hayati tehlike yaratabilir. Beyin görüntüleme, tomografi, MR ve belden sıvı örneği alınarak tanı konulur. Laboratuvar sonucu beklenmeden antibiyotik tedavisine başlanır.
