Sabah Anksiyetesi Nasıl Geçer?
Sabahları uykulu hissetmek erken kalkan kişilerde yaygın görülen bir durumdur. Bazı kişilerse sabahları uyandıklarında uyku mahmurluğundan ya da uyku sersemliğinden öte hisler yaşarlar. Bu noktada sabahları uyandığınızda yaşadığınız hissi doğru tanımlamak önem taşır çünkü yaşadığınız şey sabah anksiyetesi olabilir. Bunu anlayabilmek için öncelikle yaşadığınız hislere ve nedenlerine odaklanmanız gerekir. Uyumadan önce kötü bir haber aldıysanız ya da bazı sorunlar yaşadıysanız sabah uyanırken kendinizi üzgün, kırgın ve isteksiz hissedebilirsiniz. Bir ya da birkaç gün önce psikolojinizi olumsuz etkileyecek herhangi bir sorun yaşamadığınız ya da bir sağlık sorununuz olmadığı halde yataktan çıkamıyorsanız, kendinizi kaygılı, isteksiz ve umutsuz hissediyorsanız sabah anksiyetesi sorunu yaşıyor olabilirsiniz. Yaşadığınız sorunun sabah anksiyetesi olup olmadığını anlamak için öncelikle bir psikolog ya da psikiyatriste görünmenizde fayda var.
Öte yandan sabah anksiyetesi, yaşadığınız klinik depresyonla ilgili de olabilir. Depresyon; sıklıkla sabahları olmak üzere günün farklı saatlerinde, kendinizi daha kötü hissetmenize neden olabilir.
Sabahları Neden Kaygılı Uyanıyorum?
Sabahları kaygılı uyanmanızın nedenlerinden biri uyku sorunları olabilir. Uyku sorunları sıklıkla depresyonla birlikte görülür. Kaliteli uyuyamayan kişilerin sabah anksiyetesi yaşama olasılığı daha yüksektir. Anksiyete, uykuya dalmanızı veya kaliteli uyumanızı zorlaştırabilir.
Yetersiz uyku ve sabah anksiyetesinin yaygın görülen fiziksel nedenlerinden biri obstrüktif uyku apnesidir. Uyku apnesi, uyurken zaman zaman nefes alamamanıza ve sağlıklı uyuyamamanıza neden olabilir. Kalitesiz uyku ise sabah anksiyetisine yol açabilir.
Stres hormonu olarak da bilinen kortizol adlı kimyasal kalp atış hızınızı, kan basıncınızı, kan şekerinizi ve solunum hızınızı yükseltir. Bu durum ise zamanla kaygı, depresyon ve konsantrasyon sorunlarına yol açabilir. Sabah saatlerinde yüksek seviyelerde olan kortizol, endişeli şekilde kalkmanıza neden olabilir.
Yapılan bazı çalışmalara göre depresyon, şizofreni ve diğer zihinsel sağlık bozuklukları olan kişilerin beyinlerinde interlökin-6 (IL-6) adı verilen ve yüksek düzeyde iltihaplanmaya neden olan bir kimyasal bulunmuştur. IL-6 seviyeleri gün içinde farklı zamanlarda yükselir ve düşer. Sabah saatleri ise IL-6’nın en yüksek seviyelerde olduğu zamanlardır. Dolayısıyla sabah anksiyetesinin sebeplerinden biri de bu kimyasalın yüksekliği olabilir.
Sabah Anksiyetesi Belirtileri
- Sabah anksiyetesi, klasik depresyondaki belirtilerin benzerlerini gösterebilir.
- Belirtiler arasında üzgün, kaygılı hissetmek ve ilgisizlik bulunabilir.
- Uyandıktan sonra enerjisiz, sinirli ve huysuz hissetme, yataktan çıkmayı istememe durumları görülebilir.
Sabah Anksiyetesi Nasıl Geçer?
Doktorunuzun önereceği tedavi programının yanı sıra aşağıda vereceğimiz bilgiler, sabah anksiyetesinin etkilerinin azalmasına yardımcı olabilir.
- Sağlıklı beslenmeye özen gösterin, öğün atlamayın, akşam yemeğinden sonra yeniden yemek yemeyin.
- Çay, kahve, kola gibi uyarıcı içecekleri daha az tüketin.
- Alkolün depresan bir faktör olduğunu unutmayın ve alkol tüketiminden kaçının.
- Spor yapmayı ihmal etmeyin. Düzenli yapılan egzersizlerin anksiyetenizin azalmasına yardımcı olur.
- Düzenli kullandığınız ilaçlar varsa bu ilaçların sabah anksiyetesine neden olup olmadığını doktorunuza danışın.
- Gece geç saatlere kadar oturmayın. Uyku düzeninizi gece uyuyacak gündüz uyanık olacak şekilde bir düzene oturtun. Vücudunuzdaki hormon dengesizliğini tersine çevirmenin en iyi yolu düzenli bir uyku döngüsünden geçer.