Retrorektal tümör ve rektal prolapsus hakkında bilmeniz gerekenler
Anorektal hastalıklar makat ve rektum bölgelerinde kimi zaman tümöral kimi zaman fizyolojik sorunlar yaratır. Bunlardan retrorektal kitleler ve rektal prolapsustur bilinen anorektal hastalıklardır.
Retrorektal kitle nedir?
Retrorektal ya da presakral bölgede (makat ile kuyruk sokumu arasındaki bölge) görülen kitlelerdir. Bunlar nadiren görülür. Retrorektal tümörler genellikle belirti vermeyip sessizce ilerleyebilir. Retrorektal tümoral kitlelerin büyük bir kısmı iyi huylu olmakla beraber, bazı durumlarda kötü huylu kitlelere de rastlanabilir. Bu durumda tümörün tamamen çıkarılmasını hedefleyen cerrahi operasyon yapılması gerekir.
Retrorektal kitleler nasıl tedavi edilir?
Retrorektal tümörlerin değerlendirilmesinde ve tedavisinde yumuşak dokuları, sinir ve kemik yapıları içeren pelvik anatominin doğru anlaşılması büyük önem taşır. Bu tümörler rektal muayene ya da jinekolojik muayene sırasında, rastlantısal olarak tespit edilebilir. Retrorektal tümörler sıklıkla pelvik MRI ile tespit edilir. Lezyonların detaylı tanısı için MRI dışında, diğer güncel görüntüleme yöntemleri olan CT, PET CT taraması istenebilir. Kitlenin tespit edilmesi durumunda bu tümörler cerrahi açıdan bütünlükleri bozulmadan, kapsülü ile çıkarılır.
Rektal prolapsus nedir?
Rektal prolapsus, kalın bağırsağın son kısımları olan rektum ya da rektum ile sigmoid kolonun anal kanaldan dışarı çıkması olarak tanımlanır. Sebebi çok netleşmemiş olsa da altta yatan en önemli neden, pelvik taban kaslarındaki yetersizlik olarak bilinir.
Rektal prolapsus belirtileri
Obezite sorunu olanlarda, kadınlarda ve özellikle de ileri yaştaki kişilerde daha sık karşılaşılır. Kadınlarda beraberinde mesane ve rahim sarkmaları da eşlik edebilir (pelvik organ prolapsusu). Kabızlık için uzun süre ilaç kullanan erkeklerde de görülebilir. Dışkılama sırasında, sonrasında ya da dışkılamadan bağımsız olarak rektum dışarı çıkıp sarkabilir. Kişinin eşlik eden kabızlığı ve/veya dışkı kaçırma yakınmaları ve makat bölgesinde şişkinlik, dolgunluk hissi yakınmaları olabilir. Sarkan bağırsak kendiliğinden tekrar içeri girebildiği gibi, ileri evrelerde kişi, eli ile çıkan bölümü içe itmek durumunda kalabilir. Makat bölgesinde şiddetli ağrı, kanama, kaşıntı, kötü koku, apse gibi sağlık sorunlarına da sebep olabilir.
Rektal prolapsus nasıl teşhis edilir?
Genellikle klinik muayene ile tanı koyulur. Dışarı doğru bombeleşmiş anüs ve dışarı sarkmış rektum görüntüsü tipiktir, bu görüntü yoksa ancak prolapsustan şüpheleniliyorsa kişinin ıkındırılarak ya da çömeltilerek muayenesi yapılır. Kesin tanı ve tedavi öncesi prognoz değerlendirme için konvansiyonel ya da MR defekografi gerekli olabilir. Makat kasının değerlendirilmesi için de anal manometre, endoanal/rektal ultrasonografi yapılır ve pudendal sinir de çeşitli yöntemlerle değerlendirilir.
Rektal prolapsus nasıl tedavi edilir?
Rektal prolapsusun öncelikli tedavisi cerrahidir. Farklı birçok teknikle abdominal ya da perineal yoldan ameliyatlar yapılır. Ameliyat öncesi ve sonrasında diyet ve biofeedback yöntemleri de faydalı olabilir.
