Prematüre bebek nedir?
Her anne ve baba adayı doğum sürecinin tamamlanmasını heyecanla bekler. Ancak kimileri için bu süre beklenenden daha kısa sürebiliyor. Bu durum ise beraberinde bazı sorunlar getiriyor. İşte prematüre bebek ebeveynleri için hazırlanan 5 maddelik önemli bilgi notları.38.-42. hafta arasında doğan bebekler, zamanında doğmuş olarak kabul ediliyor. Eğer bebek anne karnında 38. haftasını doldurmadan doğduysa prematüre bebek olarak adlandırılıyor. 38 haftalık sürecin 23. haftasından önce doğanlar ise canlı doğum olarak kabul edilmiyor çünkü yaşam şansları çok düşük oluyor. Dolayısıyla prematüre bebek tanımına 23.-38. hafta arası doğan bebekler giriyor. 2500 gram ağırlığın altında doğanlara tartısı geri kalmış bebekler deniliyor. 1500-2500 gram arası doğan bebekler, prematüre doğumların büyük kısmını oluşturuyor. Hem dünyada hem de ülkemizde bu gruptaki bebekler yaşamlarına az sorunla ve tamamen sorunsuz olarak devam edebilecek durumda taburcu ediliyor.
Prematüre bebeklerin beslenmesi nasıl düzenleniyor?
Bir bebek içgüdüsel olarak emme refleksiyle doğuyor. Normalde 28. haftadan sonra bebeklerin emme hareketleri görülebiliyor. Tabii bu emme işleminin yutmayla koordineli olması gerekiyor. Her iki fonksiyonun birlikte, düzgün yapılması ise genellikle 34. veya 35. haftadan sonra doğan bebeklerde oluyor. 27 veya 28 haftalık bebeklerde emme ve yutma işleminin gerçekleşebilmesi için altı hafta geçmesi gerekiyor. Bu bebeklerde ağızdan beslenme tercih edilecekse ağızlarından midelerine kadar salınan sonda yardımıyla besleniyorlar. İlk tercih her zaman için anne sütü oluyor ancak prematüre doğumlarda annenin sütü yorgunluk veya üzüntü nedeniyle geç gelebiliyor. İkinci veya üçüncü günde süt gelmeye başladığında da bebeğe anne sütü veriliyor. Anne sütünün verilemeyeceği durumlar içinse prematüre bebekler için özel hazırlanmış mamalar kullanılıyor. Ağızdan beslenme süreci başlayana kadar bir damar yoluyla veya göbek kordonu kesildikten sonra açığa çıkan damarlara bir kateter yerleştirerek serum vasıtasıyla da beslenme başlatılabiliyor.
Prematüre bebeklere nasıl bir tedavi uygulanıyor?
35. haftadan önce doğmuş prematüre bebeklerin öncelikli olarak ısısı, solunumu ve kalp sistemleri gözlem altına alınıyor. Bebek, doğumdan hemen sonra özel kuvözlerde yoğun bakım ünitesine getiriliyor. Doğumdan sonra karşılaşılan ilk problem genellikle soluk alıp vermeyle ilgili oluyor. Hatta bu problem çoğunlukla bebek, yoğun bakım ünitesine getirilmeden ortaya çıkıyor. Parmak bebek, anne karnından çıktıktan sonra kendi başına nefes alıp veremeyebiliyor. Kendi başına nefes alıp veriyorsa oksijen desteği veriliyor; alamayanlar ise ağızlarından akciğerlerine bir tüp yerleştirmek yoluyla solunum aletine bağlanıyor. Yoğun bakım ünitesinde yapılanlar bir ekip işi olarak kabul ediliyor. Doktorluk kadar hemşirelik bakımı da önem taşıyor. Yoğun bakım ünitesinde bebekler birinci, ikinci ve üçüncü düzey olarak seviyelendiriliyor. Parmak bebekler ise üçüncü düzey denilen, yoğun bakım ihtiyacı en yüksek olan gruba giriyor.
Sağlık Bakanlığı’nın prematüre bebeklere özel bakım politikası var mı?
Böyle bir bebekle karşılaşıldığı zaman Sağlık Bakanlığı’nın da belirlediği politika çerçevesinde maksimum iki-üç prematürea bebeğe bir hemşirenin bakması gerekiyor. Dolayısıyla prematüre bebekler hemşirelerin nöbetleşmesi sonucunda 24 saat gözlem altında tutulabiliyor. En ufak değişiklikler de uzman doktorlara bildiriliyor
Prematüre bebekler ne zaman taburcu olur?
Yoğun bakımdan çıkancak beklerde emme ve yutmanın koordineli çalışması için 34. veya 35. haftaya gelinme şartı aranıyor. Tamamen kendi başına nefes alıp verebilen, normal oda sıcaklığında kendi ısısını sağlayabilen bebekler taburcu ediliyor.
