Polen Alerjisi Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Yazı İçeriği

Polen Alerjisi Nedir?

Polen, 0.05 mm boyutlarında, gözle görülemeyen, birçok alerjik protein içeren bitki tohumlarıdır. Aynı tür bitkileri döllemek için havaya salınan ve rüzgarla etrafa yayılan, değişik ağırlık ve çaplardaki küçük parçacıklar da denebilir. Solunum yolu ile alınan alerjenler arasında en sık alerjiye neden olan etkendir. Polen alerjisi, çayır otları, yabani otlar ve ağaçlar nedeniyle oluşur. Polenler, sıcak, kuru ve rüzgarlı havalarda ve sabah erken saatlerde en yüksek seviyeye ulaşırlar. Polen alerji dönemleri her yörenin mevsimine, bitki örtüsüne, polenlerin çeşitliliğine göre değişiklik gösterebilir. Hangi polenin alerjik reaksiyon yarattığı da kişiden kişiye değişir. Bazılarında çimen tozları daha etkili olurken bazılarında ise bir ağacın poleni aynı etkiyi yaratır. Ülkemizde en sık olarak çayır otlarının alerjiye neden olduğu gösterilmiştir.

Polen Alerjisi Neden Olur?

Polen alerjisinin birincil nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Bağışıklık, vücut için tehdit yaratabilecek unsurlar ile savaşmak için çalışan bir sistemdir. Bağışıklık sistemi, polen ve benzeri maddeleri riskli olarak kabul ettiği takdirde bu maddeye savaş açabilir. Bu durum alerji olarak ortaya çıkar.

Polen alerjisi belirtileri

Polen alerjisi belirtileri şöyle sıralanabilir:

Burun akıntısı,
Burun kaşınması,
Burun tıkanması,
Hapşırma,
Göz sıulanması,
Göz kaşıntısı,
Gözlerde şişme,
Göz kanlanması,
Öksürük,
Astım.

Polenlere karşı rinit (nezle), konjonktivit (göz nezlesi), astım ya da ürtiker gibi reaksiyonlar oluşabilir. Yakınmalar yılın sadece belli zamanlarında olur ve diğer aylarda kişi çoğunlukla sağlıklıdır. Polen alerjisi, en çok 18-25 yaş arası kişilerde görülür. Çocuklukta ise nadiren görülür. Çünkü vücutta bazı reaksiyonların tamamlanması için belli bir yaşa erişilmesi gerekir.

Bu belirtiler hastanın çevresindeki kişiler tarafından çabucak gözlenebilirken, diğer tür rahatsızlıklar sadece hasta tarafından hissedilebilen belirtilerdir. Vücut bir bütün olarak tepki gösterir. Bahar aylarının gelmesiyle birlikte, bazı kişilerde polenlere karşı alerjilerde kendini göstermeye başlar. Aslında vücut burada kendini korumaya çalışır. Vücutta histamin denilen maddenin salınımı arttıkça damarlar genişler, mukozalar şişer, salgılar artar, öksürük oluşur ve bu alerjen maddelerin vücut dışına atılması sağlanır. Ancak burun akması, göz yaşarması, kaşınma, gözlerde kanlanmanın artması, öksürük gibi belirtiler kişiyi rahatsız eder, günlük yaşamını aksatır.

Polen alerjisi tedavisi

Bütün alerji tedavilerinde olduğu gibi polen alerjisi tedavisinde de kişinin tahammül edemediği şeylerden kaçınması gerekir. Alerji ilaçları önleyici tür ilaçladır. Polen alerjisinin tedavisine karşı birçok ilaç mevcuttur. Burun ilaçları, göz damlaları, alerji hapları (antihistaminler ve leukotriene antagonistler) iğneler ve solunum yoluyla alınan ilaçlar, alerji tedavisinde kullanılabilir. İlaçların etkisini göstermesi için aradan 1-2 haftanın geçmesi gerekir. İlaçların tüm mevsim boyunca düzenli olarak kullanılması gerekebilir. Bu, polen yoğunluğunun düşük olduğu zamanlardaki alerji belirtilerinin kaybolduğu anlar için de geçerlidir.

Polen alerjisi nasıl geçer?

Polen mevsiminde açık havada daha az vakit geçirmeye çalışın.
Otomobillerde ve evlerde pencereleri ve havalandırmaları kapalı tutun.
Polen mevsiminde tatil yapılacak ise olabildiğince yüksek yerlerde, kurak yaylalarda ve kıyılardan uzakta yapın.
Açık havadan kapalı mekana gelindiğinde, elbiselerinizi hemen değiştirin ve kapalı dolapta saklayın.
Sık sık duş alarak saçlarınızı polenlerden arındırın.

Polen Alerjisine Ne İyi Gelir?

Polen alerjisi, mevsimsel alerji olarak da bilinir ve genellikle ilkbahar ve yaz aylarında ağaç, çim ve yabani ot polenlerine karşı gelişir. Bu durum, burun akıntısı, göz kaşıntısı, hapşırma ve diğer alerjik belirtilerle kendini gösterir. Polen alerjisine iyi gelen yöntemler hakkında bilgi sahibi olmak, bu rahatsızlığı yaşayanların yaşam kalitesini artırabilir. İşte polen alerjisine karşı etkili yöntemler ve tedavi seçenekleri:
Antihistaminik İlaçlar
Antihistaminikler, polen alerjisinin en yaygın belirtilerini hafifletmek için kullanılır. Bu ilaçlar, vücutta alerjik reaksiyona neden olan histamin maddesinin etkisini azaltır. Alerjik rinit belirtilerini hafifletmek için reçetesiz ve reçeteli antihistaminik ilaçlar mevcuttur.
Burun Spreyleri
Steroid içerikli burun spreyleri, burun tıkanıklığı, kaşıntı ve burun akıntısı gibi belirtileri hafifletmede oldukça etkilidir. Nazal kortikosteroid spreyler, enflamasyonu azaltarak rahatlama sağlar. Bu spreyler genellikle günlük kullanıma uygundur ve doktor tavsiyesiyle kullanılmalıdır.
Göz Damlası
Gözlerdeki kaşıntı ve sulanmayı hafifletmek için göz damlaları kullanılabilir. Antihistaminik veya dekonjestan özellikli göz damlaları, polen alerjisinin gözlerde yarattığı rahatsızlıkları giderir.
Alerji Aşıları (İmmünoterapi)
Alerji aşıları, vücudun alerjenlere karşı duyarlılığını azaltmayı amaçlar. İmmünoterapi, uzun vadede polen alerjisi belirtilerini azaltabilir ve bazı durumlarda tamamen ortadan kaldırabilir. Bu tedavi yöntemi, özellikle şiddetli alerjisi olanlar için uygundur ve doktor gözetiminde uygulanır.
HEPA Filtreler
Evde ve araçta kullanılan HEPA filtreler, polen ve diğer alerjenleri havadan uzaklaştırarak daha temiz bir ortam sağlar. HEPA filtreler, polen alerjisi olanların yaşam alanlarını daha konforlu hale getirir.
Duş ve Giysi Değiştirme
Dışarıda vakit geçirdikten sonra duş almak ve kıyafetleri değiştirmek, vücudunuzdaki polenlerin temizlenmesine yardımcı olur. Bu basit yöntem, evin içinde polen birikmesini önleyerek belirtileri hafifletebilir.
Balık Yağı ve Omega-3
Omega-3 yağ asitleri, anti-inflamatuar özellikleriyle bilinir. Balık yağı takviyeleri, vücuttaki iltihabı azaltarak alerjik reaksiyonları hafifletebilir. Omega-3 kaynakları arasında somon, ceviz ve keten tohumu bulunur.
Tuzlu Su ile Burun Yıkama
Tuzlu su ile burun yıkama, burun içindeki polen ve diğer alerjenleri temizlemeye yardımcı olur. Bu yöntem, burun pasajlarını rahatlatır ve tıkanıklığı azaltır. Hazır salin solüsyonları veya evde hazırlayacağınız tuzlu su karışımı kullanılabilir.
Polen alerjisine karşı bu yöntemler, belirtileri hafifletmede oldukça etkilidir. Ancak, alerji belirtileriniz şiddetli ise veya bu yöntemler yeterli gelmiyorsa, bir sağlık profesyoneline danışmanız önemlidir. Polen alerjisi tedavisinde, kişisel durumunuza en uygun yöntemi belirlemek için doktor tavsiyesine uymak en sağlıklı yaklaşım olacaktır.

Polen Alerjisi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Polen Alerjisi Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Özellikle polen dönemlerinde yaşanan hapşırma, burun akıntısı, burun kaşıntısı ve gözlerde sulanma şeklinde belirtiler yaşanması sonucu anlaşılabilir.

Polen Alerjisine Ne İyi Gelir?

Polen alerjisi semptomları çoğu zaman günlük yaşamı etkileyebilir. Bu sebeple semptomların azaltılması için bazı yöntemlere başvurulabilir. Doktorunuz genellikle topikal nazal spreyler ve alerji için ilaç tedavisi gibi yöntemleri önerebilir. Bu öneriler alerji sebebiyle burunda ve gözlerde oluşan semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Ayrıca semptomların yaşanma sıklığını azaltmak için bazı tetikleyici unsurların önüne geçilmesi de önemlidir. Özellikle polen mevsiminde polen sıklığı bulunan bölgelerde uzun vakit geçirmemek, ıslak çamaşırları dış ortama asmamak, dışarıda giyilen kıyafetlerin günlük olarak yıkanması ve açık alanda çalışan bireylerin maske yoluyla alerji tetikleyici durumlardan korunması gibi önlemler alerji semptomlarının azaltılmasına yardımcı olabilir.

Polen Alerjisi Hangi Aylarda Olur?

Polen alerjisi genellikle Mart ve Mayıs ayları arasında görülür.

Alerji Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

Polen alerjisi, özellikle polen dönemi olan Mart ve Mayıs ayları arasında alerjenlere maruz kaldığında ortaya çıkan burun kaşıntısı, burun tıkanması, gözlerde sulanma, öksürük ve gözlerde şişme gibi belirtilerin yaşanması ile anlaşılabilir.