Pişik Nedir? Pişiğe Ne İyi Gelir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Pişik Nedir?

Pişik, cildin tahriş olmasıyla oluşan kızarıklık, kaşıntı ve bazen ağrılı bir durumdur. Genellikle cildin nemli ve sürtünmeye maruz kalan bölgelerinde ortaya çıkar. Bu durum, her yaş grubunda görülebilir, ancak en yaygın olarak bebeklerde pişik şeklinde karşımıza çıkar. Bebeklerde bez bölgesi, yetişkinlerde ise koltuk altı ve bacak arası pişik oluşumuna sık rastlanır.

Pişik, ciltte parlak kırmızı bir görünüm yaratabilir ve eğer tedavi edilmezse enfeksiyona yol açabilir. Neme uzun süre maruz kalmak, uygun olmayan hijyen, sürtünme ve bazı cilt bakım ürünlerinin tahriş edici etkileri pişik oluşumuna katkıda bulunur.

Doğru bakım yapılmadığında, pişik zamanla yayılabilir ve rahatsız edici bir hal alabilir. Bunun önüne geçmek için düzenli hijyen sağlamak, cildi kuru tutmak ve gerektiğinde uygun pişik kremleri kullanmak önemlidir. Pişik, tedavi ve önlemlerle genellikle kısa sürede iyileşir.

Pişik Belirtileri Nelerdir?

Pişik belirtileri arasında pembe veya kırmızı cilt, kuru lekeler, şişlikler olabilir. Pişik olan bölgede kaşıntı ve rahatsızlık hissi meydana gelebilir. Daha ciddi pişik vakalarında iltihaplı veya yanık görünümü oluşabilir, cilt lezyonları, şiddetli kaşıntı ve yanma gibi semptomlar görülebilir. 

Hafif pişik belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Pembe veya kırmızı cilt, kuru lekeler veya şişlikler
• Kaşıntı
• Rahatsızlık

Daha ciddi pişik vakalarında aşağıdaki belirtiler oluşabilir:

• Kırmızı ve hassas cilt, çiğ, iltihaplı veya yanık görünümlü, dokununca sıcak cilt.
• Cilt lezyonları
• Yanma
• Şiddetli kaşıntı
• Kanama veya sızma
• İdrar yaparken veya bağırsak hareketlerinde yanma veya ağrıya neden olabilir.

Pişik Nedenleri

Pişik genellikle sürtünme ve tahriş, enfeksiyon, ciltte uzun süre kalan idrar ve dışkı, alerjik reaksiyonlar gibi nedenlerle ortaya çıkar. 

• Sürtünme ve tahriş: Bir bebeğin cildi, bez çok uzun süre takılı kaldığında, idrar ve dışkı (veya bezin kendisi) tekrar tekrar cilde sürtündüğünde tahriş olabilir. Bir malzeme cilde sürtünmeye başladığında veya cilt kıvrımları uzun süre birbirine yapışarak cilt tahrişine neden olduğunda meydana gelebilir. Doğru şekilde oturmayan bezler veya çok dar giysiler sürtünmeye ve sonucunda tahrişe sebep olur. 
• Ciltte uzun süre kalan bezler: Ciltte uzun süre idrar kalması cildin pH seviyelerini değiştirir. Bu da bakterilerin çoğalmasına izin verir. Bezlerin sızmasını önleyen maddeler aynı zamanda hava sirkülasyonunu engeller, bu da bakteri ve mantarların gelişebileceği ve kızarıklığa neden olabileceği sıcak ve nemli bir ortam oluşturur. 
• Nemli bez kullanımı: Uzun süreli ıslaklık nedenli pişik oluşumu meydana gelebilir. Herhangi bir ıslaklık çok uzun süre bırakılırsa cilt tahrişine neden olabilir, ancak cilt özellikle idrar, ter veya dışkıya karşı hassas olabilir.
• Alerjiler: Bazı bebek ve yetişkin bezleri, çok ıslanmayı ve kokuyu önlemek için bazı malzemeler ve kimyasallar kullanır. Bu gibi ürünlerde kullanılan bir malzemeye alerjiniz olabilir. 

Pişik Tedavi Yöntemleri

Pişik tedavisi semptomlara, yaşa ve pişiğin durumuna göre değişiklik gösterebilir. Pişik tedavisinde genel olarak sık bez değişimi, pişiğin olduğu bölgeye pişik kremi sürme, hijyene dikkat etme gibi yöntemler kullanılabilir. Pişik 2 ila 3 gün içinde iyileşebilir. 

• Pişik kremi kullanımı: Bebeklerde pişik tedavisi uygulamak için bebeğinizin bezini sık sık kontrol edin, ıslandığında veya kirlendiğinde hemen değiştirin. Bez bölgesini sabun ve suyla nazikçe temizleyin ve kurulayın. Pişik kremleri ve merhemler cildi yatıştırmaya ve nemden korumaya yardımcı olur. Yetişkinlerde de cildi yatıştırabilen ve ek tahrişten koruyan bir bariyer oluşturabilen çinko oksit bazlı kremler kullanılabilir. 
• Doğal Yöntemler: Mantar önleyici ve antimikrobiyal özelliklere sahip Hindistan cevizi yağı pişik tedavisinde kullanılabilecek doğal bir yöntemdir. İltihabı azaltır ve nemi artırır. Benzer özelliklere sahip zeytinyağı ağrı ve rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olabilir. Yulaf ezmesi cilt için oldukça rahatlatıcıdır ve bebeğinizin banyosuna kolayca eklenerek pişik sorununa doğal bir çözüm olabilir. 
• Hava Almasını Sağlamak: Bebeğinizin bezini çıkararak oynamasına veya uyumasına izin verin. Hava, kızarıklığın kurumasına ve iyileşmesine yardımcı olur. Giyinmeden önce bölgenin havalanmasını sağlayın. Bebeğinizin tahriş olmuş cildinin nefes alması için birkaç saat bezsiz kalmasına izin verilmesi önerilebilir.
• Bez Değiştirme Sıklığı: Bebeğiniz çişini veya dışkısını yaptığında bezini değiştirmeye özen gösterin. Yeni bir bez takmadan önce bebeğinizin cildinin tamamen kurumasını bekleyin. Temiz bezi gevşek takarak bölgenin tahriş olmasını engelleyebilirsiniz.

Pişik Önleme Yöntemleri

Bebeklerin altını temiz ve kuru tutma bebeklerde pişik önleme yöntemlerinden birisidir. Bebeğinizin kirli veya ıslak bezini mümkün olan en kısa sürede değiştirin ve bölgeyi iyice temizleyin. Yeni bir bez takmadan önce cildinin tamamen kuruduğundan emin olun. 

Pamuklu bez kullanmak pişik önleme yollarından birisidir. Hassas cilde sahip bebeklerde vücut sentetik kumaşa tepki verebilir. Doğal kumaştan ve organik pamuklu bezler kullanmak bu durumu ortadan kaldırabilir ve bebeğiniz daha rahat edebilir. 

Pişik kremi, bebeğinizin cildinde bir bariyer oluşturur, idrar ile dışkının cilde temas etmesini ve zarar vermesini önler. Pişik kremleri merhemlerden daha az yağ içerir ve bu nedenle kolayca yayılabilir. Çoğu pişik kreminde ciltte su geçirmez bir tabaka oluşturan çinko oksit bulunur. Çinko oksit cildin iyileşmesine de katkı sağlar. 

Sık bez değiştirme pişik önleme yöntemi olabilir. Bebek bezini ideal olarak her 2 saatte bir ve her dışkıdan sonra değiştirmeniz pişiği önlemede yardımcı olabilir. 

Bebeklerde Pişik

Pişik, bebeklerin popo kısmında yaygın olarak görülür. Bebekler genellikle doğumdan 3 yaşına kadar pişik olabilir. Bebeğinizin pişik sorununa karşı en iyi tedavi, cildi olabildiğince temiz ve kuru tutmaktır. 

Bebeklerde Pişik Belirtileri

Bebeklerde pişik belirtileri arasında şunlar yer alır: 

• Kalçalarda veya genital bölgelerde kırmızı lekeli tahriş olmuş cilt
• Bebek bezinin bağlandığı bölgelerde kaşıntılı cilt veya yara oluşumu
• Bez değiştirirken bebeğinizin normalden daha fazla huzursuzlanması ve ağlaması

Bebeğinizin pişiklerinde kanama, kabuklanma, kabarcıklar varsa ve iltihap sızıyorsa doktorunuzu aramanız faydalı olacaktır. 

Bebeklerde Pişik Nedenleri

Kirli ve aynı bezin uzun süre kullanımı bebeklerde pişik nedenleri arasında ilk sıradadır. Islak ve kirli bezin bebeğin üstünde uzun süre kalması pişiği ortaya çıkarabilir. Bebeğin cildi bezin kendisine sürtüyorsa ve tahriş oluyorsa pişik oluşabilir. 

Bebeğinizde meydana gelecek mantar ve bakteriyel enfeksiyon pişik oluşturabilir. Ayrıca sabun, deterjan, ıslak mendil gibi maddelere alerji olabilir. Sıcak havada bebeğinizi aşırı giydirmenizden kaynaklanan ısı döküntüsü de pişik meydana getirebilir. 

Bebeklerde Pişik Tedavi Yöntemleri

Yapılacak en temel şey bebeğinizin altını kuru ve temiz tutmaktır. Bebeğinizin altını değiştirirken şu adımları uygulayabilirsiniz: 

• Bez bölgesini ılık suyla durulayın ve kurulayın. Kurularken ovmanız bebeğinizin cildine zarar verebilir. 
• Dışkının kolayca çıkmadığı durumlar haricinde sabun kullanmayın. 
• Bebeğinizin poposunun havayla temasını ve kurumasını sağlayın. 
• Pişik kremi veya pişik merhemi kullanın. 
• Bebeğinizin bezini sık sık değiştirin. 

Pişik Kremleri ve Ürünleri

Pişik kremleri bebeğinizin cildi ile bezi arasında bariyer görevine sahiptir. İdrar ve dışkının bebeğin vücuduna temasını engeller. 

En Etkili Pişik Kremleri

Pişik kremlerinin çoğunda cildin iyileşmesine katkı sağlayan çinko oksit bulunur. Bu kremler pişik tedavisi sürecinde kullanılabilir. Ancak doktorunuz size kullanmanızı söylemediği sürece pişik kremi kullanmayın. Etkili pişik kremleri doğru şekilde kullanılmadığı takdirde bebeğinizin poposunu daha fazla tahriş edebilir. 

Doğal ve Bitkisel Pişik Kremleri

Kremler endişe verici kimyasallar içerebilir. Bu nedenle doğal ve bitkisel pişik kremleri kullanmak isteyebilirsiniz. Hassas ve kokusuz doğal pişik kremleri kullanımı tercih edilebilir. Mineral yağ, petrolatum ve parafin içermeyen bebek bezi kremleri kullanılabilir. Avokado yağı veya zeytinyağı içeren kremleri doktorunuza danıştıktan sonra kullanmanız gerekir. 

Pişik Önleyici Ürünler

Pişik önlemek için pişik merhemi de tercih edilebilir. Ancak pişik merhemi, kremlere göre daha ağırdır ve fazla yağa sahiptir. Daha kolay yayılırlar, bariyer etkisi yüksektir. Havanın ciltten geçmesine izin vermezler.

Pişik Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Pişik ne kadar sürede geçer?

Pişik genellikle evde bakımla 2-3 gün içinde geçer ancak daha uzun da sürebilir. Pişiği geçirmek için; bebeğinizin bezini sık değiştirmeniz, tahriş olan bölgenin hava almasına izin vermeniz ve pişik kremi kullanmanız önerilebilir. 

Pişik için evde yapılabilecek doğal tedaviler nelerdir?

Hindistan cevizi yağı doğal bir nemlendirici olarak nitelendirilebilir. Pişik için etkili olduğuna dair bir kanıt bulunmasa da evde yapılabilecek tedavi yöntemleri arasında kullanılabilir. Bazı bloglarda pişik için anne sütü kullanılması yönünde makaleler olsa da etkisi bilinmemektedir. Pişik için evde yapılabilecek doğal tedavileri uygulamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.

Pişik tedavisinde hangi kremler kullanılmalı?

Yüksek oranda çinko oksit veya petrol jeli içeren ürünler cildi nemden korumak için bariyer etkisi yapar. Pişik önleyici kremi uyguladıktan sonra üstüne vazelin sürülebilir. Vazelin, bezin macuna, merheme veya kreme yapışmasını önlemeye yardımcı olur. 

Anne sütü pişiğe iyi gelir mi?

Anne sütü ile pişik tedavisi hakkında yabancı kaynaklarda birçok makale bulunmaktadır. 141 bebeğin katıldığı bir çalışmada, pişik tedavisi gören bebeklere %1 hidrokortizon merhem ve anne sütü uygulanmıştır. Anne sütü ile tedavi, merhemin tek başına uygulanması kadar etkili olmuştur. Başka bir çalışmada ise çinko oksit etkili kremin daha etkili olduğu görüldü, ancak bu konuda daha fazla araştırma gerekmektedir. 

Pişik geçmezse ne yapılır?

Evde uyguladığınız pratik yöntemler ve pişik kremleri etkisini göstermezse doktorunuzu aramanız gerekebilir. Pişik olan bölgedeki döküntü 2-3 gün içinde büyürse ve tedaviye cevap vermezse, bebeğiniz halsiz görünüyorsa, ateşi varsa, sarı ve sıvı dolu şişlikler görülüyorsa doktorunuza danışmalısınız. Bez bölgesinin dışında küçük kırmızı sivilceler, deri kıvrımlarında kızarıklık, beyaz pullu döküntüler görüldüğünde de bir uzmana danışmak en doğrusudur. Doktorunuz oluşan enfeksiyonu gidermek için ilaç tedavisine başlayabilir.